JULIUSZ SŁOWACKI’NİN BAŞKAHRAMANI “KORDİAN” ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2018, Cilt: 15 Sayı: 60, 135 - 145, 15.12.2018

Emrah Gaznevi

Öz

Juliusz Słowacki Polonya edebiyatının drama ustası olarak kabul edi- lir. Kırk yıllık kısa yaşamında çok önemli tarihi olaylara tanıklık etmiş ve bunu şiirsel romanlarına yansıtmıştır. Üç perdeden oluşan “Kor- dian” başlıklı yapıtı Polonya romantizm dönemi edebiyatında çok önemli bir yer kazanmıştır. Üç birlik kuralının yok sayıldığı, gerçek ve gerçeküstü olayların iç içe geçtiği şiirsel drama olan bu yapıt, adını başkahramanı Kordian’dan alır. İlk perdede Kordian’ın aşk öyküsü an- latılır. Karşılıksız kalan aşkı uğruna intihara kalkışır, ama ölmez. İkinci perdede Avrupa’ya gittiği görülür. Bu seyahati Polonyalıların esaret altında yaşamalarının Avrupa’da hiç kimseyi ilgilendirmediğini anla- ması açısından önemlidir. Art arda yaşadığı düş kırıklıklarından son- ra, Mont Blanc tepesinde dönüşüm geçirir ve yepyeni bir Kordian olur. Polonya edebiyatında o döneme ait çoğu yapıtta olduğu gibi Kordian da ulusunun bağımsızlığını her şeyin üstünde tutan kahra- mana dönüşür. Düşmanla girişeceği savaş onun tutkusu olacaktır. Bu- nun nedeni, Polonya’da romantizm ideolojisinin ulusal değerleri ko- rumak gibi özel bir amaç taşımasıdır. Üçüncü perde ise, Kordian’ın ça- ra karşı suikast düzenleyen gruba katılması konu edilir. Bu çalışmada Kordian’ın kişiliği, dönüşümü ve Rus çarına karşı giriştiği savaş, dö- nem edebiyatının özellikleri çerçevesinde incelenecektir. Kordian’ın sözcük olarak Lehçe anlamına, Latince sözcük kökenine yer verilecek- tir.

Anahtar Kelimeler

Juliusz Słowacki, Kordian, Romantizm, Ulus, Bi- reycilik, Polonya.

Kaynakça

• GÜRSEL Nedim (1981). “Yazın Akımlarının Oluşumunda Toplum- sal/İdeolojik Yapının Yeri”, Türk Dili: Dil ve Edebiyat Dergisi Yazın akımları, Özel Sayı (349): 3-18.
• MAKOWSKI Stanisław (1995). Romantyzm, Warszawa: Wydawnistwa Szkolne i Pedagogiczne.
• SŁOWACKI Juliusz (1834). Kordian, Paris.
• TALUY YÜCE Neşe (2002). Polonya Edebiyatında Aydınlanma-Romantizm- Realizm, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• TOMKOWSKI Jan (1998). Literatura Polska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• WACH Alicja (2006). Matura To Nie Boli-Romantyzm, Łódź: Piątek Trzynas- tego Wydawnictwo.
• WITKOWSKA Alina - Ryszard PRZYBYLSKI (2009). Romantyzm, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.