BÂKÎ’NİN YAYIMLANMAMIŞ BAZI ŞİİRLERİ (BİR GAZEL, İKİ BEYİT)

Yıl 2020, Cilt: 17 Sayı: 65, 281 - 287, 15.03.2020

Kübra Kacar

Öz

XVI. yüzyılın en önemli şairlerinden biri olan Bâkî, Osmanlı Devleti’nin zirvede olduğu ve kültür, sanat ile edebiyatın altın çağını yaşadığı bir dönemde şiirler kaleme almış, bu alanda gösterdiği başarı ile döneminde “sultanü’ş-şuarâ” unvanına layık görülmüştür. Me’âlimü’l-Yakîn Fî-Sîreti Seyyidi’l-Mürselîn (Siyer-i Nebi), Fezâ’ilü’l-Cihâd, Fezâ’il-i Mekke ve Hadîs-i Erba’în (Kırk Hadis) Tercümesi olmak üzere 4 adet mensur eseri de bulunan şairin asıl ününü kazanmasına vesile olan eseri Dîvân’ıdır. Dîvân, Dvorak (1908), Ergun (1935) ve Küçük (1995) tarafından 3 kez basılmıştır. Araştırmacılar tarafından en doğru baskı olarak kabul edilen Küçük’ün on iki nüshanın karşılaştırılması sonucu tenkitli metin olarak hazırladığı Dîvân’da şairin 27 kaside, 9 musammat, 548 gazel, 21 kıt’a ve 31 matla’ olmak üzere toplam 636 şiiri bulunmaktadır. Bu sayı daha sonra çeşitli mecmualar ve Dîvân’ın farklı nüshaları üzerinde yapılan çalışmalar vasıtasıyla artmıştır. Bu çalışma ile İstanbul Araştırma Enstitüsü Kütüphanesi numara 89’da kayıtlı bir mecmuada tespit edilen Bâkî mahlaslı bir gazel ve iki beyit tanıtılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Bâkî, Mecmua, Divan, Şiir, Şair.

Kaynakça

• KESİK, B. (2013). “Bazı Şiir Mecmualarından Hareketle Basılı Divanlarda Bulunmayan Bâkî Mahlaslı Şiirler II”. Turkish Studies. - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. VIII/13: 337-350.
• KESİK, B. (2016a). “Osmanlı Hükümdarlarının da Şiirle Uğraştıkları Doğru Mudur? Hangi Hükümdarlar Şiir Yazmıştır?”. Sorularla Klâsik Türk Edebiyatı. (ed. Özer Şenödeyici). İstanbul: Kesit Yayınları: 145-155.
• KESİK, B. (2016b). “Bâkî’nin Yayımlanmamış Bazı Şiirleri (Üç Gazel Bir Matla‘)”. Aydın Türklük Bilgisi Dergisi. II/2: 79-85.
• KESİK, B. – K. KACAR (2018). “Bâkî Dîvânı’nın Bir Nüshası Üzerine Bazı Notlar”. Motif Vakfı Uluslararası Sosyal Bilimler Sempozyumu Bildiriler Kitabı. Çanakkale: 535-543.
• KILIÇ, M. – B. ÇELİK (2017). “Bâkî’nin Gazellerine Ek ve Derzi-zâde ‘Ulvî’ye Nazîreleri”.Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi. 18: 253-332.
• KÖKSAL, M. F. (2013). “Bâkî’nin Bilinmeyen Veda Gazeli ve Dîvânında Bulunmayan Bazı Şiirleri”. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi. X: 319-330.
• KÖKSAL, M. F. (2012). “Şiir Mecmualarının Önemi ve Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesi (MESTAP)”. Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VI Mecmuâ Osmanlı Edebiyatının Kırkambarı. (hzl. Hatice Aynur). İstanbul: Turkuaz Yayınları: 409-431.
• KÜÇÜK, S. (1994, 2015). Bâkî Dîvânı (Tenkitli Basım). Ankara: TDK Yayınları. MENGİ, M. (2006). Eski Türk Edebiyatı Tarihi. Ankara: Akçağ Yayınları.