YENİ ÖRNEKLERLE BEŞİNCİ TİP KARMA KELİMELER

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 69, 155 - 162, 15.03.2021

Ünal Kalaycı

Öz

Türkçede otuzu aşan kelime yapma yolu var. Onlardan biri de “karma kelime” yapma yöntemidir. Bu yöntem ile iki kelimenin farklı kısımları altı farklı şekilde birleştirilerek yeni bir kelime oluşturulabilmektedir. Oluşturulan kelime oluşumuna kaynaklık eden kelimeleri çağrıştırmaktadır. Aynı zamanda bu iki kelimenin anlamını üzerinde taşımaktadır. Türkçede bu yöntemle çok önceden oluşturulmuş az sayıda örneğe rastlanmaktadır. İngilizce gibi başka dillerde de kelime yapma yolu olarak kullanılan karma kelime yöntemiyle Türkçede son zamanlarda daha çok kelime yapılmaya başlanmıştır. “Karma kelime” terimi aynı dilden farklı kelimelerden hareketle oluşan yeni kelimeyi ve farklı dillerden biçim birimlerle oluşan yeni kelimeyi karşılamaktadır. Çalışma konusu olan aynı dilden en az iki kelimenin farklı kısımlarının birleştirilmesiyle oluşan “karma kelimeler” altı başlık altında sınıflandırılabilir. Çalışmada kaynak tarama yöntemiyle tespit edilen TDK’nin Türkçe Sözlük’üne girmemiş beşinci tip on “karma kelime” oluşumları ve anlamları bakımından incelenmiştir. Beşinci tip karma kelimelerin oluşumunda “ikizleşme noktası” tespit edilmiş ve sonuç bölümünde bu husus açıklanmıştır. Türkçe için yeni denilebilecek “karma kelime” yapma ön yargı ile yaklaşılmadığı takdirde Türkçeye zenginlik katacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kelime Yapma, Kelime Türetme, Karma Kelimeler.

Kaynakça

• HAZAR, M. (2015). “Türkçede Fono-Semantik ve Morfo-Fonolojik Yolla Sözcük Türetme”.IJLET. 1648-1669.
• KAMURAN, S. (2015.01.22). “Lezzetli Bir Köşe: Makao”. Milliyet.
• KAPLAN, O. (2017.05.16). “Burtvin’den Artvin’e Yolculuk”. Yenişehir Yörem.
• NALBANT, M. V. (2017). “Türkçede Bir Sözcük Türü ve Sözcük Türetme Yolu Olarak Karma Sözcükler”. Uluslararası Türk Lehçe Araştırmaları Dergisi. I/1: 59-66.
• NİŞANCIK, İ. (2018.02.11). “Bizim, Çark Deresi’ne Bakarken Porsuk’u Düşünmek İhanet mi Sizce?”. Sakarya Halk.
• ÖZTAŞ, S. (2020.09.15). “Türkilizce”. Günışığı Gazetesi.
• PAYLAN, K. (2015). Türkçede Kelime Türetme Yollarına Genel Bir Bakış. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• SARI, İ. (2015). Türkçede Ekleme Dışı Sözcük Yapımı ve Sözlükselleşme. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmamış Doktora Tezi).