Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

RUS DİLİNİN EDATLI BİRLEŞİK CÜMLE YAPILARININ TÜRKÇEYE AKTARIMINDA UYGULANABİLECEK ÇEVİRİ STRATEJİLERİ

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 70, 401 - 418, 15.06.2021

Öz

Bu çalışmada Rus dilinde ilgi zamiri grubunda olan ancak birleşik cümlede bağlaca benzer işleve sahip olduğundan dolayı zamir özelliğinin dışında bağlaç sözcüğü olarak birleşik cümlenin yan tümcesinin öğesi olan “который” sözcüğünün edatla birlikte kullanımlarından oluşturulan birleşik yapıdaki cümle örnekleri ve bu cümlelerin Rusçadan Türkçeye aktarımındaki zorluklar örnek cümleler üzerinden açıklanarak incelenmektedir. Çalışmadaki cümle türleri yazılı türe dayanan ve konuşma dilinden farklı olarak kurallı kullanımı gerektiren ve kullanım alanı resmi-iş dili ile bilim dilini de içine alan basın-yayın stiline ait örneklerden oluştuğundan ötürü de Rus dilinde bu stil türünün sözdizimsel özelliklerine de kısaca değinilmektedir. Rus dilbiliminde bu cümleler, yan cümledeki bağlayıcı öğenin ana cümle hakkında bilgiye sahip olup bu bilgiyi yan cümleye aktararak taşıması veya ana cümledeki ifade ile ilintili olarak yan cümleyi oluşturmasından ötürü geleneksel olarak bağlayıcı cümleler şeklinde ifade edilirler. Buna karşılık bu cümle yapıları birçok Rus dili sentaks çalışmasında farklı şekillerde adlandırılmaktadır. Ana cümledeki ana öğelerden bir tanesinin yan tümcede bir başka işlevde olması ve cümlenin devamının bağlaç sözcüğü yardımıyla ve çeşitli edatların anlamlarıyla daha da zorlaşması, kaynak dilden hedef dile çeviri süreçlerini güçleştirmektedir. Bu çalışmada amaç, bilhassa edatla birlikte açıklayıcı bağlaç kullanılarak oluşturulan cümle yapılarının Türkçeye aktarımındaki zorlukları incelemek, her iki dil arasındaki cümle kurulum farklarını ortaya koyarak bu cümlelerin aktarılabilme yöntemlerine ilişkin öneriler sunmaktır.

Kaynakça

  • ABAKUMOV, S. İ. (1942). Sovremennıy Russkiy Literaturnıy Yazık. Moskva: Sovetskaya Nauka.
  • AKİMOVA, G. N. (1955). Otnositelnıe Podçinenie v Nauçnoy Proze M.V. Lomonosova. Leningrad: Leningradksiy Gosudarstvennıy Universitet. Avtoref. dis. kand. filol. nauk. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • AKİMOVA, G. İ. vd. (2009). Sintaksis Sovremennogo Russkogo Yazıka. St. Petersburg: Fakultet filologii i iskusstv SPbGU.
  • AKİMOVA, G. N. (2012). Oçerki po Sintaksisu Yazıka M. V. Lomonosova. St. Petersburg: SPbGU.
  • AKERSON, F. E. (2016). Türkçe Örneklerle Dile Genel Bir Bakış. İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
  • AKSAN, Y. (2002). “Tümce Konusu: Tanımı ve Kapsamı”. Türkçede Bilgi Yapısı ve Bilimsel Metinler. Essen: Die Blaue Eule: 13-32.
Toplam 6 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Dilbilim
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Leyla Dalkılıç

Yayımlanma Tarihi 15 Haziran 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 18 Sayı: 70

Kaynak Göster

APA Dalkılıç, L. (2021). RUS DİLİNİN EDATLI BİRLEŞİK CÜMLE YAPILARININ TÜRKÇEYE AKTARIMINDA UYGULANABİLECEK ÇEVİRİ STRATEJİLERİ. Karadeniz Araştırmaları, 18(70), 401-418.
AMA Dalkılıç L. RUS DİLİNİN EDATLI BİRLEŞİK CÜMLE YAPILARININ TÜRKÇEYE AKTARIMINDA UYGULANABİLECEK ÇEVİRİ STRATEJİLERİ. Karadeniz Araştırmaları. Haziran 2021;18(70):401-418.
Chicago Dalkılıç, Leyla. “RUS DİLİNİN EDATLI BİRLEŞİK CÜMLE YAPILARININ TÜRKÇEYE AKTARIMINDA UYGULANABİLECEK ÇEVİRİ STRATEJİLERİ”. Karadeniz Araştırmaları 18, sy. 70 (Haziran 2021): 401-18.
EndNote Dalkılıç L (01 Haziran 2021) RUS DİLİNİN EDATLI BİRLEŞİK CÜMLE YAPILARININ TÜRKÇEYE AKTARIMINDA UYGULANABİLECEK ÇEVİRİ STRATEJİLERİ. Karadeniz Araştırmaları 18 70 401–418.
IEEE L. Dalkılıç, “RUS DİLİNİN EDATLI BİRLEŞİK CÜMLE YAPILARININ TÜRKÇEYE AKTARIMINDA UYGULANABİLECEK ÇEVİRİ STRATEJİLERİ”, Karadeniz Araştırmaları, c. 18, sy. 70, ss. 401–418, 2021.
ISNAD Dalkılıç, Leyla. “RUS DİLİNİN EDATLI BİRLEŞİK CÜMLE YAPILARININ TÜRKÇEYE AKTARIMINDA UYGULANABİLECEK ÇEVİRİ STRATEJİLERİ”. Karadeniz Araştırmaları 18/70 (Haziran 2021), 401-418.
JAMA Dalkılıç L. RUS DİLİNİN EDATLI BİRLEŞİK CÜMLE YAPILARININ TÜRKÇEYE AKTARIMINDA UYGULANABİLECEK ÇEVİRİ STRATEJİLERİ. Karadeniz Araştırmaları. 2021;18:401–418.
MLA Dalkılıç, Leyla. “RUS DİLİNİN EDATLI BİRLEŞİK CÜMLE YAPILARININ TÜRKÇEYE AKTARIMINDA UYGULANABİLECEK ÇEVİRİ STRATEJİLERİ”. Karadeniz Araştırmaları, c. 18, sy. 70, 2021, ss. 401-18.
Vancouver Dalkılıç L. RUS DİLİNİN EDATLI BİRLEŞİK CÜMLE YAPILARININ TÜRKÇEYE AKTARIMINDA UYGULANABİLECEK ÇEVİRİ STRATEJİLERİ. Karadeniz Araştırmaları. 2021;18(70):401-18.