TÜRKÇE DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMLARINDAKİ (2005 ve 2019) KAZANIMLARIN SÖZCÜK SIKLIĞI

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 72, 1091 - 1115, 15.12.2021

Selim Emiroğlu , F. Nur Pınar

Öz

Bu çalışmanın amacı, 2005 ve 2019 Türkçe dersi öğretim programlarındaki kazanımların sözcük sayısı ve sıklığını belirlemek ve program kazanımlarının arka planını oluşturan kodları ortaya koymaktır. Bu amaçla söz konusu programlar, kazanımlardaki sözcükler bakımından incelemeye alınmış ve sözcükler, sözcük gruplarını da kapsayacak şekilde sayılarak sınıflandırılmıştır. Kazanımlardaki sözcüklerin sayımında belli ölçütler gözetilmiş, bilgisayar ortamına aktarılan sözcükler dil becerileri dikkate alınarak kendi içinde sayılmıştır. Kazanım altı açıklamalar sayıma dâhil edilmemiştir. Program dilini netleştirmeyi amaçlayan bu çalışmada sadece kazanımlardaki toplam ve farklı sözcükler belirlenmemiş, dil becerilerinin (dinleme, konuşma, okuma ve yazma) birbiriyle ilişkisini ortaya koyan sözcüklerden metin çözümlemeye ve teknoloji kullanımına dair sözcüklere kadar birçok konu başlığı altında sınıflandırma yapılmıştır. Nitel desendeki çalışmada doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Sözcük sayımında sözcük sıklık analizlerine başvurulmuştur. Çalışmada araştırma soruları cevabını bulmuş ve kazanım cümlelerini şekillendiren kelimelerin farklı başlıklar altında sınıflandırılabileceği ortaya çıkmıştır. Çalışma sonucunda program dilinin ne ifade ettiğine ilişkin değerlendirmeler yapılmış ve bazı bulgular tartışılmıştır. Ayrıca alanda çalışanların, kurum ve araştırmacıların faydalanabileceği bazı öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

: Dil Becerileri, Kazanım, Kelime, Sözcük Sıklığı, Türkçe Dersi Öğretim Programı.

Kaynakça

• AKARSU, B. (1955). Wilhelm Von Humboldt’ta Dil-Kültür Bağlantısı. İstanbul: İstanbul Matbaası.
• AKÇAY, A. - M. N. KARDAŞ (2020). Türkçe Dersi Öğretim Programları. Ankara: Pegem Akademi.
• AKSAN, D. (1978). Anlambilim ve Türk Anlambilimi. Ankara: DTCF Yayınları.
• AKSAN, D. (2002). Anadilimizin Söz Denizinde. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• AKSAN, D. (2004). “Kelime Bilimi ve Anlambilimi Ölçütlerinden Yararlanarak Bir Yazı Dilinin Eskiliğini Saptama Yolları I: Kavram Alanı - Kelime Ailesi ilişkileri ve Türk Yazı Dilinin Eskiliği Üzerine”. Dilbilim ve Türkçe Yazıları. Ankara: Multilingual Yayınları: 110-119.
• AKSAN, D. (2015). Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim. 5. Baskı. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• AKSAN, Y. vd. (2016). A Frequency Dictionary of Turkish. Taylor & Francis.
• AKYOL, H. - T. TEMUR (2007). “Kelime Hazinesinin Geliştirilmesi”. (ed. A. Kırkkılıç-H. Akyol). İlköğretimde Türkçe Öğretimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık: 195-232.
• AKSU, B. T. - E. ADALI (2018). Çağdaş Türkçenin Sıklık Sözlüğü. İstanbul: Ötüken Yayıncılık