İKİNCİ KARABAĞ SAVAŞININ TARİHSEL DİNAMİKLERİ VE TÜRKİYE’NİN POLİTİKASINDAKİ DEĞİŞİM: SURİYE İÇ SAVAŞININ ETKİLERİ

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 74, 311 - 327, 21.06.2022

Güçlü Köse Keisuke Wakizaka

Öz

Soğuk Savaş’ın sona ermesinden sonra 1990’lardan günümüze kadar geçen süreçte Türkiye’nin Kafkasya politikasında değişimler yaşanırken Dağlık-Karabağ politikası da değişime uğramıştır. Türkiye’nin hem Kafkasya politikası hem de Dağlık-Karabağ politikasındaki değişim en belirgin olarak II. Dağlık-Karabağ Savaşı’nda gözlemlenmiştir. Türkiye’nin savaş süresince uyguladığı politikalar ve üstelendiği rol, bu değişimin delilleridir. Değişim ise söylemsellikten eylemselliğe doğru bir geçişi ifade etmektedir. Bu geçiş başlıca üç ana nedenden kaynaklanmaktadır; birincisi, iç politikadaki dinamikler, ikincisi, Türkiye’nin her alanda kapasite artışı ve üçüncüsü, Suriye İç Savaşı’nın etkisi. Tüm bu nedenler, Türkiye’nin Dağlık-Karabağ politikasında daha belirgin ve daha operasyonel politikalar izlemesinin yolunu açmıştır. II. Dağlık-Karabağ Savaşı, Türkiye’nin hem Azerbaycan hem de Kafkasya politikalarının anlaşılması için de önemli ipuçları barındırmaktadır. II. Dağlık-Karabağ Savaşı, Türkiye’nin bölgesel güç hedeflerinin daha iyi anlaşılması için de alt metni ve arka planı olan bir olaydır. Bu bakımdan Dağlık-Karabağ politikasındaki eylemsel bir politikaya geçişin görüldüğü II. Dağlık-Karabağ Savaşı, aynı zamanda Türkiye’nin Azerbaycan ile zaman ilerledikçe işbirliği alanlarını çok daha fazla arttıracağı ve stratejik işbirliği hedeflerinde ideal noktaya taşıyacağının da garantörü niteliğindedir.

Anahtar Kelimeler

Türkiye’nin Karabağ Politikası, Karabağ Meselesi, II. Karabağ Savaşı, Türkiye’nin Kafkasya Politikası, Türkiye-Azerbaycan İlişkileri

THE HISTORICAL DYNAMICS OF THE SECOND KARABAKH WAR AND THE SHIFT IN TURKEY’S POLICY: THE EFFECTS OF THE SYRIAN CIVIL WAR

Öz

After the end of the Cold War, Turkey's Caucasus policy has undergone changes in the period from the 1990s to present, while the Nagorno-Karabakh policy has also changed. The change in both Turkey's Caucasus policy and Nagorno-Karabakh policy was most evident in the second Nagorno-Karabakh War. The policies implemented by Turkey during the war and the role it assumed are proofs of this change. The change, on the other hand, expresses a transition from discursiveness to activism. This transition is due to three main reasons; first, the dynamics in domestic politics, second, Turkey's capacity increase in all areas, and third, the impact of the Syrian Civil War. All these reasons paved the way for Turkey to follow more specific and more operational policies in its Nagorno- Karabakh policy. The second Nagorno-Karabakh War, containing important clues for understanding Turkey's policies in both Azerbaijan and the Caucasus, is an event that has a subtext and a background for a better understanding of Turkey's regional power goals.

Anahtar Kelimeler

Turkey, Nagorno-Karabakh Issue, II. Nagorno-Karabakh War, Turkey, Turkey-Azerbaijan Relations

Kaynakça

• ASKEROV, A. (2020). “The Nagorno Karabakh Conflict: The Beginning of the Soviet”. Post- Soviet Conflicts: The Thirty Years' Crisis. (eds. A. Askerov-S. Brooks-L. Tchantouridze). London: Lexington Books: 55-82.
• AYDIN, N. (2013). “Türkiye'nin Dağlık Karabağ Politikası”. Fırat Üniversitesi Orta Doğu Araştırmaları Dergisi. IV/2: 153-170.
• BALCI, A. (2013). Türkiye Dış Politikası: İlkeler, Aktörler ve Uygulamalar. İstanbul: Etkileşim.
• BALCI, A. - M. YEŞİLTAŞ (2011). “AK Parti Dönemi Türk Dış Politikası Sözlüğü: Kavramsal Bir Harita”. Bilgi: 9-34.
• BROERS, L. (2019). Armenia and Azerbaijan: Anatomy of a Rivalry. Edinburgh: Edinburgh University Press.
• DAVUTOĞLU, A. (2001). Stratejik Derinlik. İstanbul: Küre.
• DENİZHAN, E. (2010). “Türkiye‘nin Kafkasya ve Orta Asya PoIlitikası ve TİKA“. Sosyal ve Beşeri Bilimler Degisi. II/1: 17-23.
• DE WAAL, T. (2004). Black Garden: Armenia and Azerbaijan through Peace and War. New York: NYU Press.