OSMAN BEY’İN TARAKLI-GÖYNÜK VE MUDURNU SEFERİ

Yıl 2025, Cilt: 22 Sayı: 87, 925 - 946, 26.09.2025

Refik Arıkan , Mehmet Can Çetin

https://doi.org/10.56694/karadearas.1701247

Öz

Osmanlılar, 1230’lu yıllarda Söğüt-Domaniç’i yurt edinerek uc bölgesine yerleştiler. Hem devletin içinde bulunduğu durum hem de bölgedeki Bizans varlığı sebebiyle çevrelerindeki güçlerle iyi ilişkiler kurmaya özen gösterdiler. Ertuğrul Bey’in vefatından sonra beyliğin başına geçen Osman Bey, bir süre babası gibi çevredeki tekfurlarla müdara siyasetini sürdürse de; İnegöl tekfurunun göç yollarına verdiği baskınlar Osman Bey’i yeni önlemler almaya zorladı. Bu süreçte İnegöl Tekfuru ile Ermeni Beli Savaşı, Kulaca Hisar’ın fethi ve Domaniç Beli Muharebesi gibi mücadeleler kaçınılmaz oldu. Diğer yandan bu mücadelelerin bir parçası haline gelen ve Kayıların doğu istikametinde bir tehdit unsuru olarak duran Karacahisar Tekfurluğu da Osman Bey tarafından etkisiz hale getirildi. Bu fetih aynı zamanda okunan hutbe ile birlikte Osmanlılara müstakil bir beylik olmanın yolunu da açtı. Böylelikle batı istikametine doğru yapılacak olan seferlerde hem güvenlik temin edildi hem de Söğüt-Bozüyük-Pazaryeri hattındaki göç yolları ve yaylalarda emniyet temin edildi.
Osman Bey’in İnegöl tekfuru ile olan mücadeleleri ve 1288 Yılında Karacahisar’ın fethini takiben daha sakin bir politika takip ettiği ve 1299 yılına kadar geçen sürede Bilecik, Köprühisar, Yarhisar ve İnegöl’ün fethi için hazırlıklar yaptığı görülür. Bu süre zarfında kroniklere yansıyan en önemli faaliyet Osman Bey’in Taraklı-Göynük ve Mudurnu taraflarına gerçekleştirdiği doyum seferidir. Osman Bey, Harmankaya tekfuru Köse Mihal ile birlikte Taraklı-Göynük ve Mudurnu üzerine Samsa Çavuş’un da desteğini alarak çıktığı bu seferde zafer kazandı ve ganimet elde etti. Bu makalede Osman Bey’in Taraklı-Göynük-Mudurnu seferi, seferin güzergâhı ve güzergâh üzerindeki eski yerleşimler, kaleler saha inceleme yöntemi merkeze alınarak incelenmiş ve elde edilen bulgular paylaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Osman Bey , Taraklı , Göynük , Mudurnu , Köse Mihal , Bozaniç , Karacahisar

Kaynakça

• Atsız, H. N. (2013). Evliya Çelebi Seyahatnamesinden Seçmeler. İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Aşıkpaşazade. (2013). Aşıkpaşazade Tarihi (Osmanlı Tarihi 1285-1502). (Hzl. Necdet Öztürk). İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
• Altınsapan E. (1999). Ortaçağda Eskişehir Ve Çevresinde Türk Sanatı (11-15 Yüzyıllar Mimarisi). Eskişehir: Anadolu üniversitesi yayınları.
• Barkan, Ö. L. – E. Meriçli (1998). Hüdavendigar Livası Tahrir Defterleri Cilt: 1. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Büyükkahraman, G. (2013). Bozaniç (Sarıcakaya-Mihalgazi, Eskişehir) Eosen Volkanitlerinin Petrolojisi Ve Jeodinamik Evrimi. Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı. ( Yayımlanmamış Doktora Tezi)
• Foss, C. (2022). The Beginings Of The Ottoman Empire. Oxford: Oxford Universty Press.
• Gökmen, Ö. (2023). Orta Sakarya Havzasında Sarıcakaya, Mihalgazi Ve İnhisar İlçelerinde Arazi Kullanımı Ve Planlama Önerileri. Karabük: Karabük Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Coğrafya Ana Bilim Dalı. (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
• İbn. Battuta. (2016). İbn Battuta Seyahatnamesi. (Çev.A. Sait Aykut). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• İmber, C. (2006). Osmanlı İmparatorluğu 1300-1650. (Çev. Şiar Yalçın). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Kaplanoğlu, R. (2023). Sultanönü Livası Tahrir Defterleri Karacaşehir Kazası. Bursa: Asa Kitabevi.
• Köprülü, F. (2002). Bizans Müesseselerinin Osmanlı Müesseselerine Tesiri. İstanbul: Kaynak Yayınları.
• Neşri, M. M. (2013). Cihannüma Osmanlı Tarihi. (Hzl. Necdet Öztürk). İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
• Nişancızade Mehmed Efendi. (2022). Osmanlı Tarihi (1299-1566) Mir’atü’l-Kainat. (Hzl. Göker İnan). İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
• Nicol, D. M. (2016). Bizansın Son Yüzyılları 1261-1453. (Çev. Bilge Umar). İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Turğut, V. (2015). Osmanlı Devletinin Kuruluş Coğrafyasında Vakıflar Ve Şehirleşme (16.Yy
• Bilecik Ve Çevresi). İstanbul: Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Yayınları.