Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Yıl 2025, Cilt: 22 Sayı: 87, 1259 - 1272, 26.09.2025

Eylem Güzel , Necla Sevin , Kadir Purde

Öz

Proje Numarası

BAP-23-1004-007

Kaynakça

  • ÂŞIK MEHMED (2007). Menâzırü’l-Avâlim, II. (haz. Mahmut Ak), Ankara: Türk Tarih Kurumu.
  • BACQUÉ-GRAMMONT, J-L. Laqueur, H.P., & Vatin, N. (1990). “Les Cimetieres Ottomans Comme Source Historique. Methodologie et Possibilites des Traitement par L’Informatique/ Tarihsel Kaynak Olarak Osmanlı Mezarlıkları-Uygulanan Yöntemler ve Bilgisayarla Yapılabilecek İşlemler”, Erdem, 6/, 117-214.
  • BAHAR, H. (2015). “Avrasya’da Ölüm ve Türklerde Mezar Kültürü”. Aile Yazıları 8. (ed. Saim Sakaoğlu- Mehmet Aça- Pervin Ergun), Ankara: Başak Matbaa: 273-294.
  • BAYKARA, T. (1990). Aydınoğlu Gazi Umur Bey. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • BENGİSU, R. L. (1994). “Torrhebia Limne”. Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Dergisi. 2: 33-43.
  • BİÇİÇİ, H.K. (2004). Manisa Gördes’te Bulunan Osmanlı Dönemi Süslemeli Mezar Taşları. Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
  • BİÇİÇİ, H.K. (2006). “Yazılı Araştırmalar Işığında Türkiye Mezar Taşlarına Toplu Bir Bakış”. Ekev Akademi Dergisi, 10 /26: 175-193.
  • BİÇİÇİ, H.K. (2009). “Tire Müzesi’nde Bulunan Süslemeli Mezar Taşlarından Bazı Örnekler (XVIII-XX. yy.)”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 50/1: 109-150.
  • BİÇİÇİ, H.K. (2020). Çeşme Kalesinde Bulunan Süslemeli Mezar Taşları. (ed. Yunus Emre Tansü), Gaziantep: İksad Yayınevi.
  • CEYLAN, M. A. (2019). “Geçmişten Günümüze Önemli Bir Sayfiye Gölcük Gölü ve Yaylası (Ödemiş)”. Yörük Obasından Ödemiş Ovasına Birgi, Ödemiş. (ed. Turan Gökçe- Özer Küpeli). Ödemiş: Ödemiş Belediyesi.
  • CEZAR, M. (1971). Sanatta Batıya Açılış ve Osman Hamdi, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • ÇAL, H. (2015). “Türklerde Mezar- Mezar Taşları”. Aile Yazıları /8, (ed. Saim Sakaoğlu -Mehmet Aça- Pervin Ergun) Ankara: Başak Matbaa: 295-332.
  • ÇAL, H. (2000). “İstanbul Eyüp’teki Erkek Mezar Taşlarında Başlıklar”. Tarihi, Kültürü ve Sanatıyla III. Eyüpsultan Sempozyumu, Tebliğler, (28–30 Mayıs 1999). İstanbul: Eyüp Belediyesi: 206-225.
  • ÇAL, H. (2007). “Göynük (Bolu) Şehri Türk Mezar Taşları”. Vakıflar Dergisi, XXX: 307-395.
  • EMECEN, F.M. (2015). “Osmanlı Taşrasında Saray Bürokrasisi: Şehzade Selim’in Kazayâ Defteri”. Osmanlı Araştırmaları / The Journal of Ottoman Studies, XLVI: 213-301.
  • EREN, S. (2020). “Trabzon Küçük İmaret Mezarlığı’ndaki 19. Yüzyıl Osmanlı Mezar Taşları Üzerine Bir Değerlendirme”. Karadeniz Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 6/11: 345-363.
  • GÜÇLÜ, İ. (2013). Bayındır Yakapınar Köyü Mezartaşı Kitabeleri, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • GÜZEL, E. (2016). Osmanlı Mezar Taşlarında Serpuş Biçimleri. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
  • GÜZEL, E. vd. (2022). “Bozdağlar’daki Gölcük Yaylası’nda Aydınoğulları Beyliği ve Osmanlı Dönemi Sarayları: Arşiv Belgeleri ve Yüzey Araştırmaları Işığında [Aydınoğulları and Ottoman Palaces at Gölcük Plateau on Mt. Bozdağ: In The Light of Archival Documents and Archaeological Surveys]”. Arkeoloji Dergisi. 2: 197-213.
  • GÜZEL, vd. (2023a). “Bozdağ Yaylalarında Aydınoğulları ve Osmanlı Dönemi Yüzey Araştırması (2021)”, 42. Uluslararası Kazı, Araştırma ve Arkeometri Sempozyumu, (38. Araştırma Sonuçları Toplantısı), (Denizli, 23-27 Mayıs 2022), 1, Candaş Keskin (Edt.), Ankara, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 431-442.
  • GÜZEL, E. vd. (2023b). “Osmanlı Dönemi Örselli (Ödemiş / Gölcük Yaylası) Mezar Taşları”. Karadeniz Araştırmaları, 20(80), 1044-1078.
  • GÜZEL, E. vd. (2024), “Bozdağ Yaylalarında Aydınoğulları Ve Osmanlı Dönemi Yüzey Araştırması (2022)”, 43. Uluslararası Kazı, Araştırma ve Arkeometri Sempozyumu, 39. Araştırma Sonuçları Toplantısı (Ankara, 16-20 Ekim 2023),1. Erol Evcin (Edt.), Ankara, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 531-545.
  • GÜZEL, E. vd. (2025). “Bozdağ Yaylalarında Aydınoğulları ve Osmanlı Dönemi Yüzey Araştırması (2023)”, 44. Uluslararası Kazı, Araştırma ve Arkeometri Sempozyumu,40. Araştırma Sonuçları Toplantısı, (Nevşehir, 27-31 Mayıs 2024), 2, Gökhan Bozkurtlar (Edt), Ankara, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 71-98.
  • HASEKİ, M. (1977). Plastik Açıdan Türk Mezar Taşları. İstanbul: İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi.
  • İBN BATTÛTA (2004). Ebu Abdullah Muhammed İbn Battûta Tancî, İbn Battuta Seyahatnamesi I, (haz. A. S. Aykut). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • İBN KEMAL (1996). Tevârih-i Âl-i Osman, X. (haz. Şefaettin Severcan). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • İLTAR, G. (2005). Giresun İli Sahil Şeridindeki Osmanlı Mezar Taşları. Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • KARAMAĞARALI, B. (1992). Ahlat Mezar Taşları. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
  • KARAMÜRSEL, A. (2002). “Türklerde Mezar Geleneği”. Türkler Ansiklopedisi, III: 76–79.
  • KOÇU, R. E. (1969). Türk Giyim Kuşam ve Süsleme Sözlüğü, Ankara: Sümerbank Kültür Yayınları.
  • KÖKREK, M. (2015). “Osmanlı Serpûşları”. İsmek, El Sanatları Dergisi, 20: 45-53.
  • KUBAN, D. (1954). Türk Barok Mimarisi Hakkında Bir Deneme. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Pulhan Matbaası.
  • KUMBARACILAR, İ. (tarihsiz). Serpuşlar, İstanbul: Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu Yayını.
  • LAQUEUR, H. P. (1997). Hüve’l Baki, İstanbul’da Osmanlı Mezarlıkları ve Mezar Tasları. (çev. Selahattin Dilidüzgün). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları 46.
  • MERİÇ, R. (1988). “Antik Dönemde Küçük Menderes Havzası’nın Tarihsel Coğrafyasına Genel Bir Bakış”. Ege Coğrafya Dergisi 4/1: 200-206.
  • MERMUTLU, B. & Öcalan H. B. (2011). Tarihi Bursa Mezar Taşları II Emirsultan Mezarlığı. Bursa: Bursa Belediyesi Yayınları.
  • Osmanlı İdarî Teşkilâtının Kaynakları Şehzâde Dîvânı Defterleri: Manisa Şehzâde Sarayı Dîvânı (1544-1594). (2017). (haz. Feridun Mustafa Emecen- Zekai Mete- Arif Bilgin). Ankara: TÜBA, Türkiye Bilimler Akademisi.
  • SEVİN, V. (2016). Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
  • SEVİN, V. (2021). “Lydia Bölgesi’nin Efsanevi Gölü: Torrhebia Limne”. Çağlar Boyunca Nehirler, Denizler ve Göller Prehistorya’dan Bizans Dönemine-Rivers, Seas and Lakes Through the Ages: From Prehistory to the Byzantine Period. (ed. Oktay Dumankaya). İstanbul: Doruk Yayınları: 717-724.
  • TUNCEL, G. (1989). Batı Anadolu Bölgesi’nde Cami Tasvirli Mezartaşları, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • TÜFEKÇİOĞLU, A. (2005). Edincik’te Türk Devri Mimarisi ve Mezar Taşları. Bursa: Edincik Belediyesi Kültür Yayınları.
  • ULUÇAY, M. Ç. (1941). Manisa’daki Sarây-ı Âmire ve Şehzadeler Türbesi “849 H – 1296 H”. İstanbul: Resimli Ay Matbaası.
  • ÜLKER, N. (1988). “İzmir Hacı Mahmud Camii Haziresindeki Mezar Kitabeleri (XVIII-XIX. yüzyıl)”. V. Araştırma Sonuçları Toplantısı 6-10 Nisan 1987, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları: 11-42.
  • VARDAR, S. (2018). Lidya’nın Tmolos (Bozdağlar) Yaylalarında Jeomorfoloji, Paleocoğrafya ve Jeoarkeoloji Araştırmaları. İstanbul: Kriter Yayınları.
  • YILMAZ, E. (2013). İzmir Ödemiş’teki Türk-İslam Devri Mezar Taşları. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi).

Yıl 2025, Cilt: 22 Sayı: 87, 1259 - 1272, 26.09.2025

Eylem Güzel , Necla Sevin , Kadir Purde

Öz

Proje Numarası

BAP-23-1004-007

Kaynakça

  • ÂŞIK MEHMED (2007). Menâzırü’l-Avâlim, II. (haz. Mahmut Ak), Ankara: Türk Tarih Kurumu.
  • BACQUÉ-GRAMMONT, J-L. Laqueur, H.P., & Vatin, N. (1990). “Les Cimetieres Ottomans Comme Source Historique. Methodologie et Possibilites des Traitement par L’Informatique/ Tarihsel Kaynak Olarak Osmanlı Mezarlıkları-Uygulanan Yöntemler ve Bilgisayarla Yapılabilecek İşlemler”, Erdem, 6/, 117-214.
  • BAHAR, H. (2015). “Avrasya’da Ölüm ve Türklerde Mezar Kültürü”. Aile Yazıları 8. (ed. Saim Sakaoğlu- Mehmet Aça- Pervin Ergun), Ankara: Başak Matbaa: 273-294.
  • BAYKARA, T. (1990). Aydınoğlu Gazi Umur Bey. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • BENGİSU, R. L. (1994). “Torrhebia Limne”. Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Dergisi. 2: 33-43.
  • BİÇİÇİ, H.K. (2004). Manisa Gördes’te Bulunan Osmanlı Dönemi Süslemeli Mezar Taşları. Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
  • BİÇİÇİ, H.K. (2006). “Yazılı Araştırmalar Işığında Türkiye Mezar Taşlarına Toplu Bir Bakış”. Ekev Akademi Dergisi, 10 /26: 175-193.
  • BİÇİÇİ, H.K. (2009). “Tire Müzesi’nde Bulunan Süslemeli Mezar Taşlarından Bazı Örnekler (XVIII-XX. yy.)”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 50/1: 109-150.
  • BİÇİÇİ, H.K. (2020). Çeşme Kalesinde Bulunan Süslemeli Mezar Taşları. (ed. Yunus Emre Tansü), Gaziantep: İksad Yayınevi.
  • CEYLAN, M. A. (2019). “Geçmişten Günümüze Önemli Bir Sayfiye Gölcük Gölü ve Yaylası (Ödemiş)”. Yörük Obasından Ödemiş Ovasına Birgi, Ödemiş. (ed. Turan Gökçe- Özer Küpeli). Ödemiş: Ödemiş Belediyesi.
  • CEZAR, M. (1971). Sanatta Batıya Açılış ve Osman Hamdi, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • ÇAL, H. (2015). “Türklerde Mezar- Mezar Taşları”. Aile Yazıları /8, (ed. Saim Sakaoğlu -Mehmet Aça- Pervin Ergun) Ankara: Başak Matbaa: 295-332.
  • ÇAL, H. (2000). “İstanbul Eyüp’teki Erkek Mezar Taşlarında Başlıklar”. Tarihi, Kültürü ve Sanatıyla III. Eyüpsultan Sempozyumu, Tebliğler, (28–30 Mayıs 1999). İstanbul: Eyüp Belediyesi: 206-225.
  • ÇAL, H. (2007). “Göynük (Bolu) Şehri Türk Mezar Taşları”. Vakıflar Dergisi, XXX: 307-395.
  • EMECEN, F.M. (2015). “Osmanlı Taşrasında Saray Bürokrasisi: Şehzade Selim’in Kazayâ Defteri”. Osmanlı Araştırmaları / The Journal of Ottoman Studies, XLVI: 213-301.
  • EREN, S. (2020). “Trabzon Küçük İmaret Mezarlığı’ndaki 19. Yüzyıl Osmanlı Mezar Taşları Üzerine Bir Değerlendirme”. Karadeniz Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 6/11: 345-363.
  • GÜÇLÜ, İ. (2013). Bayındır Yakapınar Köyü Mezartaşı Kitabeleri, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • GÜZEL, E. (2016). Osmanlı Mezar Taşlarında Serpuş Biçimleri. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
  • GÜZEL, E. vd. (2022). “Bozdağlar’daki Gölcük Yaylası’nda Aydınoğulları Beyliği ve Osmanlı Dönemi Sarayları: Arşiv Belgeleri ve Yüzey Araştırmaları Işığında [Aydınoğulları and Ottoman Palaces at Gölcük Plateau on Mt. Bozdağ: In The Light of Archival Documents and Archaeological Surveys]”. Arkeoloji Dergisi. 2: 197-213.
  • GÜZEL, vd. (2023a). “Bozdağ Yaylalarında Aydınoğulları ve Osmanlı Dönemi Yüzey Araştırması (2021)”, 42. Uluslararası Kazı, Araştırma ve Arkeometri Sempozyumu, (38. Araştırma Sonuçları Toplantısı), (Denizli, 23-27 Mayıs 2022), 1, Candaş Keskin (Edt.), Ankara, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 431-442.
  • GÜZEL, E. vd. (2023b). “Osmanlı Dönemi Örselli (Ödemiş / Gölcük Yaylası) Mezar Taşları”. Karadeniz Araştırmaları, 20(80), 1044-1078.
  • GÜZEL, E. vd. (2024), “Bozdağ Yaylalarında Aydınoğulları Ve Osmanlı Dönemi Yüzey Araştırması (2022)”, 43. Uluslararası Kazı, Araştırma ve Arkeometri Sempozyumu, 39. Araştırma Sonuçları Toplantısı (Ankara, 16-20 Ekim 2023),1. Erol Evcin (Edt.), Ankara, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 531-545.
  • GÜZEL, E. vd. (2025). “Bozdağ Yaylalarında Aydınoğulları ve Osmanlı Dönemi Yüzey Araştırması (2023)”, 44. Uluslararası Kazı, Araştırma ve Arkeometri Sempozyumu,40. Araştırma Sonuçları Toplantısı, (Nevşehir, 27-31 Mayıs 2024), 2, Gökhan Bozkurtlar (Edt), Ankara, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 71-98.
  • HASEKİ, M. (1977). Plastik Açıdan Türk Mezar Taşları. İstanbul: İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi.
  • İBN BATTÛTA (2004). Ebu Abdullah Muhammed İbn Battûta Tancî, İbn Battuta Seyahatnamesi I, (haz. A. S. Aykut). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • İBN KEMAL (1996). Tevârih-i Âl-i Osman, X. (haz. Şefaettin Severcan). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • İLTAR, G. (2005). Giresun İli Sahil Şeridindeki Osmanlı Mezar Taşları. Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • KARAMAĞARALI, B. (1992). Ahlat Mezar Taşları. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
  • KARAMÜRSEL, A. (2002). “Türklerde Mezar Geleneği”. Türkler Ansiklopedisi, III: 76–79.
  • KOÇU, R. E. (1969). Türk Giyim Kuşam ve Süsleme Sözlüğü, Ankara: Sümerbank Kültür Yayınları.
  • KÖKREK, M. (2015). “Osmanlı Serpûşları”. İsmek, El Sanatları Dergisi, 20: 45-53.
  • KUBAN, D. (1954). Türk Barok Mimarisi Hakkında Bir Deneme. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Pulhan Matbaası.
  • KUMBARACILAR, İ. (tarihsiz). Serpuşlar, İstanbul: Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu Yayını.
  • LAQUEUR, H. P. (1997). Hüve’l Baki, İstanbul’da Osmanlı Mezarlıkları ve Mezar Tasları. (çev. Selahattin Dilidüzgün). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları 46.
  • MERİÇ, R. (1988). “Antik Dönemde Küçük Menderes Havzası’nın Tarihsel Coğrafyasına Genel Bir Bakış”. Ege Coğrafya Dergisi 4/1: 200-206.
  • MERMUTLU, B. & Öcalan H. B. (2011). Tarihi Bursa Mezar Taşları II Emirsultan Mezarlığı. Bursa: Bursa Belediyesi Yayınları.
  • Osmanlı İdarî Teşkilâtının Kaynakları Şehzâde Dîvânı Defterleri: Manisa Şehzâde Sarayı Dîvânı (1544-1594). (2017). (haz. Feridun Mustafa Emecen- Zekai Mete- Arif Bilgin). Ankara: TÜBA, Türkiye Bilimler Akademisi.
  • SEVİN, V. (2016). Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
  • SEVİN, V. (2021). “Lydia Bölgesi’nin Efsanevi Gölü: Torrhebia Limne”. Çağlar Boyunca Nehirler, Denizler ve Göller Prehistorya’dan Bizans Dönemine-Rivers, Seas and Lakes Through the Ages: From Prehistory to the Byzantine Period. (ed. Oktay Dumankaya). İstanbul: Doruk Yayınları: 717-724.
  • TUNCEL, G. (1989). Batı Anadolu Bölgesi’nde Cami Tasvirli Mezartaşları, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • TÜFEKÇİOĞLU, A. (2005). Edincik’te Türk Devri Mimarisi ve Mezar Taşları. Bursa: Edincik Belediyesi Kültür Yayınları.
  • ULUÇAY, M. Ç. (1941). Manisa’daki Sarây-ı Âmire ve Şehzadeler Türbesi “849 H – 1296 H”. İstanbul: Resimli Ay Matbaası.
  • ÜLKER, N. (1988). “İzmir Hacı Mahmud Camii Haziresindeki Mezar Kitabeleri (XVIII-XIX. yüzyıl)”. V. Araştırma Sonuçları Toplantısı 6-10 Nisan 1987, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları: 11-42.
  • VARDAR, S. (2018). Lidya’nın Tmolos (Bozdağlar) Yaylalarında Jeomorfoloji, Paleocoğrafya ve Jeoarkeoloji Araştırmaları. İstanbul: Kriter Yayınları.
  • YILMAZ, E. (2013). İzmir Ödemiş’teki Türk-İslam Devri Mezar Taşları. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi).

OSMANLI DÖNEMİ BENTDERESİ (BOĞAZ-BAYIRLI) MEZAR TAŞLARI

Yıl 2025, Cilt: 22 Sayı: 87, 1259 - 1272, 26.09.2025

Eylem Güzel , Necla Sevin , Kadir Purde

Öz

İzmir İli, Ödemiş İlçesi, Gölcük Yaylası’ndaki konumuzu oluşturan Bentderesi (Boğaz-Bayırlı) Mezarlığı’nda Osmanlı Dönemi’ne ait sekiz mezar tespit edilmiştir. Malzeme, form, teknik ve bezeme özellikleri açısından ele alınmış olan bu mezar taşlarının kültürel ve tarihi değerleri ile sanatsal özellikleri belirlenmeye çalışılmıştır. Kültür Bakanlığı’nın izni ile yapılmış olan Bozdağ Yaylalarında Aydınoğulları ve Osmanlı Dönemleri konulu yüzey araştırması kapsamında gerçekleştirilen bu çalışmanın verilerine göre; incelenen mezar taşlarının en erken örneği H.1312/M.1894-95, en geç örneği ise H.1341/M.1921-22 yıllarına aittir.

Anahtar Kelimeler

Gölcük Yaylası Bentderesi (Boğaz-Bayırlı) Mezarlığı Mezar Taşı

Destekleyen Kurum

Kültür ve Turizm Bakanlığı izni Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü’nün (Proje Numarası: BAP-23-1004-007) maddi destekleriyle

Proje Numarası

BAP-23-1004-007

Teşekkür

Bozdağ Yaylalarında Aydınoğulları ve Osmanlı Dönemleri konulu yüzey araştırması, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izni, Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü’nün (Proje Numarası: BAP-23-1004-007) maddi destekleriyle Ödemiş/Bozdağ Yaylası’nda gerçekleştirilmiştir. Desteklerinden dolayı ilgili kurumlara teşekkür ederiz. Ayrıca çalışmalarımız sırasında ilgi ve yardımlarını esirgemeyen Ödemiş Kaymakamlığı, Ödemiş Belediye Başkanlığı, Ödemiş Jandarma Komutanlığı, Ödemiş Müze Müdürlüğü, Gölcük, Bozdağ ve Ovacık Muhtarlıklarına müteşekkiriz.

Kaynakça

  • ÂŞIK MEHMED (2007). Menâzırü’l-Avâlim, II. (haz. Mahmut Ak), Ankara: Türk Tarih Kurumu.
  • BACQUÉ-GRAMMONT, J-L. Laqueur, H.P., & Vatin, N. (1990). “Les Cimetieres Ottomans Comme Source Historique. Methodologie et Possibilites des Traitement par L’Informatique/ Tarihsel Kaynak Olarak Osmanlı Mezarlıkları-Uygulanan Yöntemler ve Bilgisayarla Yapılabilecek İşlemler”, Erdem, 6/, 117-214.
  • BAHAR, H. (2015). “Avrasya’da Ölüm ve Türklerde Mezar Kültürü”. Aile Yazıları 8. (ed. Saim Sakaoğlu- Mehmet Aça- Pervin Ergun), Ankara: Başak Matbaa: 273-294.
  • BAYKARA, T. (1990). Aydınoğlu Gazi Umur Bey. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • BENGİSU, R. L. (1994). “Torrhebia Limne”. Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Dergisi. 2: 33-43.
  • BİÇİÇİ, H.K. (2004). Manisa Gördes’te Bulunan Osmanlı Dönemi Süslemeli Mezar Taşları. Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
  • BİÇİÇİ, H.K. (2006). “Yazılı Araştırmalar Işığında Türkiye Mezar Taşlarına Toplu Bir Bakış”. Ekev Akademi Dergisi, 10 /26: 175-193.
  • BİÇİÇİ, H.K. (2009). “Tire Müzesi’nde Bulunan Süslemeli Mezar Taşlarından Bazı Örnekler (XVIII-XX. yy.)”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 50/1: 109-150.
  • BİÇİÇİ, H.K. (2020). Çeşme Kalesinde Bulunan Süslemeli Mezar Taşları. (ed. Yunus Emre Tansü), Gaziantep: İksad Yayınevi.
  • CEYLAN, M. A. (2019). “Geçmişten Günümüze Önemli Bir Sayfiye Gölcük Gölü ve Yaylası (Ödemiş)”. Yörük Obasından Ödemiş Ovasına Birgi, Ödemiş. (ed. Turan Gökçe- Özer Küpeli). Ödemiş: Ödemiş Belediyesi.
  • CEZAR, M. (1971). Sanatta Batıya Açılış ve Osman Hamdi, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • ÇAL, H. (2015). “Türklerde Mezar- Mezar Taşları”. Aile Yazıları /8, (ed. Saim Sakaoğlu -Mehmet Aça- Pervin Ergun) Ankara: Başak Matbaa: 295-332.
  • ÇAL, H. (2000). “İstanbul Eyüp’teki Erkek Mezar Taşlarında Başlıklar”. Tarihi, Kültürü ve Sanatıyla III. Eyüpsultan Sempozyumu, Tebliğler, (28–30 Mayıs 1999). İstanbul: Eyüp Belediyesi: 206-225.
  • ÇAL, H. (2007). “Göynük (Bolu) Şehri Türk Mezar Taşları”. Vakıflar Dergisi, XXX: 307-395.
  • EMECEN, F.M. (2015). “Osmanlı Taşrasında Saray Bürokrasisi: Şehzade Selim’in Kazayâ Defteri”. Osmanlı Araştırmaları / The Journal of Ottoman Studies, XLVI: 213-301.
  • EREN, S. (2020). “Trabzon Küçük İmaret Mezarlığı’ndaki 19. Yüzyıl Osmanlı Mezar Taşları Üzerine Bir Değerlendirme”. Karadeniz Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 6/11: 345-363.
  • GÜÇLÜ, İ. (2013). Bayındır Yakapınar Köyü Mezartaşı Kitabeleri, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • GÜZEL, E. (2016). Osmanlı Mezar Taşlarında Serpuş Biçimleri. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
  • GÜZEL, E. vd. (2022). “Bozdağlar’daki Gölcük Yaylası’nda Aydınoğulları Beyliği ve Osmanlı Dönemi Sarayları: Arşiv Belgeleri ve Yüzey Araştırmaları Işığında [Aydınoğulları and Ottoman Palaces at Gölcük Plateau on Mt. Bozdağ: In The Light of Archival Documents and Archaeological Surveys]”. Arkeoloji Dergisi. 2: 197-213.
  • GÜZEL, vd. (2023a). “Bozdağ Yaylalarında Aydınoğulları ve Osmanlı Dönemi Yüzey Araştırması (2021)”, 42. Uluslararası Kazı, Araştırma ve Arkeometri Sempozyumu, (38. Araştırma Sonuçları Toplantısı), (Denizli, 23-27 Mayıs 2022), 1, Candaş Keskin (Edt.), Ankara, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 431-442.
  • GÜZEL, E. vd. (2023b). “Osmanlı Dönemi Örselli (Ödemiş / Gölcük Yaylası) Mezar Taşları”. Karadeniz Araştırmaları, 20(80), 1044-1078.
  • GÜZEL, E. vd. (2024), “Bozdağ Yaylalarında Aydınoğulları Ve Osmanlı Dönemi Yüzey Araştırması (2022)”, 43. Uluslararası Kazı, Araştırma ve Arkeometri Sempozyumu, 39. Araştırma Sonuçları Toplantısı (Ankara, 16-20 Ekim 2023),1. Erol Evcin (Edt.), Ankara, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 531-545.
  • GÜZEL, E. vd. (2025). “Bozdağ Yaylalarında Aydınoğulları ve Osmanlı Dönemi Yüzey Araştırması (2023)”, 44. Uluslararası Kazı, Araştırma ve Arkeometri Sempozyumu,40. Araştırma Sonuçları Toplantısı, (Nevşehir, 27-31 Mayıs 2024), 2, Gökhan Bozkurtlar (Edt), Ankara, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 71-98.
  • HASEKİ, M. (1977). Plastik Açıdan Türk Mezar Taşları. İstanbul: İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi.
  • İBN BATTÛTA (2004). Ebu Abdullah Muhammed İbn Battûta Tancî, İbn Battuta Seyahatnamesi I, (haz. A. S. Aykut). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • İBN KEMAL (1996). Tevârih-i Âl-i Osman, X. (haz. Şefaettin Severcan). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • İLTAR, G. (2005). Giresun İli Sahil Şeridindeki Osmanlı Mezar Taşları. Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • KARAMAĞARALI, B. (1992). Ahlat Mezar Taşları. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
  • KARAMÜRSEL, A. (2002). “Türklerde Mezar Geleneği”. Türkler Ansiklopedisi, III: 76–79.
  • KOÇU, R. E. (1969). Türk Giyim Kuşam ve Süsleme Sözlüğü, Ankara: Sümerbank Kültür Yayınları.
  • KÖKREK, M. (2015). “Osmanlı Serpûşları”. İsmek, El Sanatları Dergisi, 20: 45-53.
  • KUBAN, D. (1954). Türk Barok Mimarisi Hakkında Bir Deneme. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Pulhan Matbaası.
  • KUMBARACILAR, İ. (tarihsiz). Serpuşlar, İstanbul: Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu Yayını.
  • LAQUEUR, H. P. (1997). Hüve’l Baki, İstanbul’da Osmanlı Mezarlıkları ve Mezar Tasları. (çev. Selahattin Dilidüzgün). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları 46.
  • MERİÇ, R. (1988). “Antik Dönemde Küçük Menderes Havzası’nın Tarihsel Coğrafyasına Genel Bir Bakış”. Ege Coğrafya Dergisi 4/1: 200-206.
  • MERMUTLU, B. & Öcalan H. B. (2011). Tarihi Bursa Mezar Taşları II Emirsultan Mezarlığı. Bursa: Bursa Belediyesi Yayınları.
  • Osmanlı İdarî Teşkilâtının Kaynakları Şehzâde Dîvânı Defterleri: Manisa Şehzâde Sarayı Dîvânı (1544-1594). (2017). (haz. Feridun Mustafa Emecen- Zekai Mete- Arif Bilgin). Ankara: TÜBA, Türkiye Bilimler Akademisi.
  • SEVİN, V. (2016). Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
  • SEVİN, V. (2021). “Lydia Bölgesi’nin Efsanevi Gölü: Torrhebia Limne”. Çağlar Boyunca Nehirler, Denizler ve Göller Prehistorya’dan Bizans Dönemine-Rivers, Seas and Lakes Through the Ages: From Prehistory to the Byzantine Period. (ed. Oktay Dumankaya). İstanbul: Doruk Yayınları: 717-724.
  • TUNCEL, G. (1989). Batı Anadolu Bölgesi’nde Cami Tasvirli Mezartaşları, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • TÜFEKÇİOĞLU, A. (2005). Edincik’te Türk Devri Mimarisi ve Mezar Taşları. Bursa: Edincik Belediyesi Kültür Yayınları.
  • ULUÇAY, M. Ç. (1941). Manisa’daki Sarây-ı Âmire ve Şehzadeler Türbesi “849 H – 1296 H”. İstanbul: Resimli Ay Matbaası.
  • ÜLKER, N. (1988). “İzmir Hacı Mahmud Camii Haziresindeki Mezar Kitabeleri (XVIII-XIX. yüzyıl)”. V. Araştırma Sonuçları Toplantısı 6-10 Nisan 1987, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları: 11-42.
  • VARDAR, S. (2018). Lidya’nın Tmolos (Bozdağlar) Yaylalarında Jeomorfoloji, Paleocoğrafya ve Jeoarkeoloji Araştırmaları. İstanbul: Kriter Yayınları.
  • YILMAZ, E. (2013). İzmir Ödemiş’teki Türk-İslam Devri Mezar Taşları. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi).
Toplam 45 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular İslam Sanatları, Sanat Tarihi
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Eylem Güzel 0000-0002-6813-1766

Necla Sevin 0000-0003-1653-4472

Kadir Purde 0000-0003-2449-3412

Proje Numarası BAP-23-1004-007
Yayımlanma Tarihi 26 Eylül 2025
Gönderilme Tarihi 23 Temmuz 2025
Kabul Tarihi 15 Eylül 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 22 Sayı: 87

Kaynak Göster

APA Güzel, E., Sevin, N., & Purde, K. (2025). OSMANLI DÖNEMİ BENTDERESİ (BOĞAZ-BAYIRLI) MEZAR TAŞLARI. Karadeniz Araştırmaları, 22(87), 1259-1272.
AMA Güzel E, Sevin N, Purde K. OSMANLI DÖNEMİ BENTDERESİ (BOĞAZ-BAYIRLI) MEZAR TAŞLARI. Karadeniz Araştırmaları. Eylül 2025;22(87):1259-1272.
Chicago Güzel, Eylem, Necla Sevin, ve Kadir Purde. “OSMANLI DÖNEMİ BENTDERESİ (BOĞAZ-BAYIRLI) MEZAR TAŞLARI”. Karadeniz Araştırmaları 22, sy. 87 (Eylül 2025): 1259-72.
EndNote Güzel E, Sevin N, Purde K (01 Eylül 2025) OSMANLI DÖNEMİ BENTDERESİ (BOĞAZ-BAYIRLI) MEZAR TAŞLARI. Karadeniz Araştırmaları 22 87 1259–1272.
IEEE E. Güzel, N. Sevin, ve K. Purde, “OSMANLI DÖNEMİ BENTDERESİ (BOĞAZ-BAYIRLI) MEZAR TAŞLARI”, Karadeniz Araştırmaları, c. 22, sy. 87, ss. 1259–1272, 2025.
ISNAD Güzel, Eylem vd. “OSMANLI DÖNEMİ BENTDERESİ (BOĞAZ-BAYIRLI) MEZAR TAŞLARI”. Karadeniz Araştırmaları 22/87 (Eylül2025), 1259-1272.
JAMA Güzel E, Sevin N, Purde K. OSMANLI DÖNEMİ BENTDERESİ (BOĞAZ-BAYIRLI) MEZAR TAŞLARI. Karadeniz Araştırmaları. 2025;22:1259–1272.
MLA Güzel, Eylem vd. “OSMANLI DÖNEMİ BENTDERESİ (BOĞAZ-BAYIRLI) MEZAR TAŞLARI”. Karadeniz Araştırmaları, c. 22, sy. 87, 2025, ss. 1259-72.
Vancouver Güzel E, Sevin N, Purde K. OSMANLI DÖNEMİ BENTDERESİ (BOĞAZ-BAYIRLI) MEZAR TAŞLARI. Karadeniz Araştırmaları. 2025;22(87):1259-72.
 Kapak Resmi İndir