Amasra Bölgesi Westfalien C Damarı Ateş Kilinin Karakterizasyonu

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 1, 211 - 217, 01.01.2016

Bülent Haner Serhan Haner Tarık Tunay

Öz

Batı Karadeniz Havzası ateş kili şiferton bakımından etüd edilmiş olup, ekonomik rezerve sahip önemli yataklar bulunmuştur. Geçmiş yıllarda refrakter endüstrisinde kullanılan bu hammaddenin günümüzde üretimi yapılmamaktadır. Bunun sonucu olarak, bölgede bulunan refrakter tuğla fabrikaları hammadde ihtiyaçlarını ithalat yoluyla sağlamaktadırlar. Westfalien C döneminde oluşmuş bu ateş kilinin kimyasal ve mineralojik analiz sonuçlarından, TS 2334-1976/04, TS 2335-1976/04 ve TS 4973-1986/11 standartlarına göre şamot mamuller sınıfına girdiği görülmüştür. Ayrıca bu ateş kilinin, Bond iş indeksi, gerçek yoğunluğu, Schmidt sertliği ve nokta yük indeksi değerleri belirlenmiş, TG/DTA ile ısıl davranışı, taramalı elektron mikroskobu SEM ile mikroyapısı incelenmiştir

Anahtar Kelimeler

Ateş kili, Isıl davranış, İş indeksi, Öğütme

Characterization of Fireclay in Amasra Region Westphalian C Seam

Öz

Batı Karadeniz Havzası ateş kili şiferton bakımından etüd edilmiş olup, ekonomik rezerve sahip önemli yataklar bulunmuştur. Geçmiş yıllarda refrakter endüstrisinde kullanılan bu hammaddenin günümüzde üretimi yapılmamaktadır. Bunun sonucu olarak, bölgede bulunan refrakter tuğla fabrikaları hammadde ihtiyaçlarını ithalat yoluyla sağlamaktadırlar. Westfalien C jeolojik döneminde oluşmuş bu ateş kilinin kimyasal ve mineralojik analiz sonuçlarından, ISO 1927-1975 E , ISO 1109-1976/04 ve TS 2335-1976/04 standartlarına göre şamot mamuller sınıfına girdiği görülmüştür. Ayrıca bu ateş kilinin, Bond iş indeksi, gerçek yoğunluğu, Schmidt sertliği ve nokta yük indeksi değerleri belirlenmiş, TG/DTA ile ısıl davranışı, taramalı elektron mikroskobu SEM ile mikroyapısı incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

ateş kili, öğütme, iş indeksi, ısıl davranış

Kaynakça

• Anonim, 2001. Sekizinci beş yıllık kalkınma planı madencilik özel ihtisas komisyonu raporu, DPT Yayınları, Ankara.
• Anonim, 2006. Fireclay. https://www.bgs.ac.uk/ (Erişim Tarihi: 19.01.2016)
• Baumgart, W., Dunham, AC., Amstutz, GC. 1984. Process mineralogy of ceramic materials, Ferdinand Enke, Stuttgart, 223pp.
• Bieniawski, ZT. 1989. Engineering rock mass classification, Wiley, New York.
• Brown, E. T. 1981. Rock characterization testing and monitoring: ISRM suggested methods, Pergamon Press, England, 211pp.
• Carty, WM., Senepati, U. 1998. Porcelain-raw materials, processing, phase evolution, and mechanical behavior. ACERS, 81:3-20.
• Chen, YF., Wang, MC., Hon, MH. 2004. Phase transformation and growth of mullite in kaolin ceramics. ECERS, 24:2389- 2397.
• Haner, B. 1980. Şifertonun önemi ve tanıtılması. Türkiye 2. Kömür Kongresi, s.63-73, Zonguldak.
• Haner, B. 1998. Şiferton’un havzadaki durumu işletilmesi ve maliyetler, Türkiye 11. Kömür Kongresi, s.251-260, Bartın.
• Haner, B., Haner S., Elitok Ö. 2015. Bir çevre kirliliği ve savurganlık sorunu, şiferton gerçeği, 5. Madencilik ve Çevre Sempozyumu, s.278-287, Antalya.
• İpek, H., Üçbaş, Y. 2003. Temel seramik hammaddelerinin iş indekslerinin belirlenmesi. ESOGÜ MMF Dergisi, 18:45-51.
• Martin-Marquez, J., Ma.Rincon, J., Romero, M. 2010. Mullite development on firing in porcelain stoneware bodies. ECERS, 30:1599-1607.
• Mekaniksel test sonuçlarına göre az sert ve çok düşük dirençli kaya sınıfına girdiği görülen ateş kilinin, iş indeksi değeri ile elastik limiti arasında bir bağlantı olduğu düşünülmektedir. Gbp (gr/dev) 1.027 1.017 18.32 Ateş kili-2 18.10