Determination of Natural 40K Activity Concentrations in Some Food Samples by Gamma Spectrometer

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 1, 85 - 93, 30.06.2023

Sermin Çam Kaynar , İlayda Taner

Öz

Radiation has been present everywhere since the world existed. People are exposed to radiation in two ways, natural and artificial. Radiation enters the human body through eating and drinking, breathing or skin wounds. Among the health effects of radiation entering the human body, it is the most common cancer-causing effect. In this study, the measurement of natural radioactivity concentrations in some food products (wheat, red lentils, dried beans, corn, bananas, rice and green lentils) that we eat in our daily life and when the literature studies are considered to be higher than other food products. has been done. The obtained results were compared with the literature.

Anahtar Kelimeler

Food, 40K, NaI(Tl) detector, Radioactivity

Bazı Gıda Örneklerinde Gama Spektrometresi İle Doğal 40K Aktivite Konsantrasyonlarının Belirlenmesi

Öz

Dünya var olduğundan beri her yerde radyasyon mevcuttur. İnsanlar radyasyona doğal ve yapay olmak üzere iki şekilde maruz kalmaktadırlar. Radyasyon insan vücuduna yeme-içme, soluma ya da derideki yaralardan girer. İnsan vücuduna giren radyasyonun sağlık etkileri arasında en çok karşılaşılan kanser yapma etkisidir. Bu çalışmada günlük hayatta yediğimiz ve literatür çalışmalarına bakıldığında K-40 konsantrasyonu diğer gıda ürünlerine göre yüksek olduğunu düşünüldüğü bazı gıda ürünlerinde (buğday, kırmızı mercimek, kuru fasulye, mısır, muz, pirinç ve yeşil mercimek) doğal radyoaktivite konsantrasyonlarının ölçümü Gama spektrometre sistemi kullanılarak tayin edilmiştir. Elde edilen sonuçlar literatür ile karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Gıda, 40K, NaI(Tl) dedektörü, Radyoaktivite

Kaynakça

• Abbasi, A., Bashiry, V., 2020. Estimation of cancer risk due to radiation exposure for some daily consumption of foods, Journal of Cancer Research and Therapeutics, 16(1).
• Açıkgöz, G, 2018, Kulakçayırı gölünün doğal radyoaktivite ve ağır metal kirliliğinin belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü
• Altıkulac, A., 2021, Analysıs of natural radioacivity and determination of potassium content in foods. Fresenius Environ. Bull. 30 (6B):7859-7865
• Changizi, V., Shafiei E., Zareh, M.R., 2013. Measurement of 226Ra, 232Th, 137Cs and 40K activities of wheat and corn products in Ilam Province – Iran and Resultant Annual Ingestion Radiation Dose. Iranian J Publ Health, 42(8): 903-914.
• Çiçek, Ş. 2013. Uranyum, toryum ve potasyumun taşınımı, menzili ve dağılım karakteristiklerinin belirlenmesi için matematiksel bir model, Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü,
• Donatello, D., Meli, M.A., Roselli, C., Forini, N., Rongoni, A., Feduzi, L., 2014. Natural radionuclides in Italian diet and their annual intake. J. Radioanal. Nucl. Che. 299: 1461-1467.
• Eroğlu, G., Şahiner, M., 2017. Dünyada ve Türkiye’de uranyum ve toryum, maden tetkik ve arama genel müdürlüğü, maden serisi: 3, Ankara (https://www.mta.gov.tr).
• Görür, K.F., Keser, R., Akçay, N., Dizman, S., As, N., Okumuşoğlu, N.T., Radioactivity and heavy metal concentrations in food samples from Rize, Turkey, 2012. J. Sci. Food Agric. 92(2):307-312. Doi: 10.1002/jsfa.4576
• Hacıosmanoğlu, T., 2017. Doğal ve yapay radyasyon kaynakları, kişisel doza katkıları. Nucl Med Semin 3:166-171 (http:// nukleertipseminerleri.org) 14,06,2021
• Hassan, Y, M., Zaid, H, M., Guan, B, H., Khandaker, M, U., Bradley, D, A., Sulieman, A., Latif, Sk, A., 2020. Radioactivity in staple foodstuffs and concomitant dose to the population of Jigawa state, Nigeria, Radiation Physics and Chemistry, 0969-806X
• Henriksen, T., Sagstuen, E., Pettersen, E., Malinen, E., Edin, N. J., Hole, E. O., 2013. Radiation and Health, Oslo: University of Oslo. Book in pdf format.
• IAEA., International Atomic Energy Agency, April 2002, Natural and Induced Radioactivity in Food, IAEA-TECDOC-1287. Işık, U., 2018. Kütahya ilinde yapı malzemelerindeki uranyum, toryum ve potasyum oranlarının belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü
• Jayasinghe, C., Pinnawala, U, C., Rathnayaka, T., Waduge, V., 2020. Annual committed effective dosage from natural radionuclides by ingestion of local food growing in mineral mining area, Sri Lanka, Environ Geochem Health, 42(7):2205- 2214. doi: 10.1007/s10653-019-00487-0.
• Jibiri, N.N., Farai, I.P., Alausa, S.K., 2007. Activity concentrations of 226Ra, 238Th, and 40K, in different food crops from a high background radiation area in Bitsichi, Jos Plateau, Nigeria. Radiation Environ. Biophy., 46: 53 – 59. doi: 10.1007/ s00411-006-0085-9
• Kaur, S., Maheshwari, P., Mehra, R., 2020. Dose assessment of natural terrestrial radionuclides in commonly consumed foods in north India, Radiat Prot Dosimetry.189(3):362-370. doi: 10.1093/rpd/ncaa050.
• Lean, G., Crick, M., Shannoun, F., Cohen-Unger, S., Evrensel A., Diesner-Kuepfer, A., 2016. Cataloguing: Radiation: effects and sources, United Nations Environment Programme, UNEP, ISBN: 978-92-807-3517-8, Job No.: DEW/1937/ NA, Corrected electronic version.
• Santawamaitre, T., Malain, D., Al-Sulaiti, H.A., Matthews, M., Bradley, D.A., Regan, P.H., 2011. Study of natural radioactivity in riverbank soils along the Chao Phraya river basin in Thailand. Nucl. Instrum. Methods. Phys. Res. B Nucl Instrum Meth A, 652(1): 920-924. https://doi.org/10.1016/j. nima.2010.10.057
• Shanti, G., Thampi Thanka Kumaran, J., Allan Gnana Raj, G., Maniyan, C,G., 2010. Natural radionuclides in the South Indian foods and their annual dose. Nuclear Instruments and Methods in Physics Research Section A, Accelerators, Spectrometers, Detectors and Associated Equipment 619: 436-440. https://doi.org/10.1016/j.nima.2009.10.068
• Syarbaini, Warsona, A., Iskandar, D., 2014. Natural radioactivity in some food crops from Bangka-Belitung Islands, Indonesia, At. Indones. 40 (1): 27-32. https://doi.org/10.17146/ aij.2014.260
• TAEK, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, 2009. IAEA’nın 2004 yılında yayımladığı IAEA/PI/A.75/04-00391sayılı “Radiation, People and the Environment” isimli el kitabı TAEK tarafından Türkçe’ye tercüme edilmiştir. ISBN: 978-975-8898-28-2, UNSCEAR, 2000b, Exposures from Natural Radiation sources, Annex B, New York: United Nations
• Van, H, D., Nguyen, T. D., Peka, A., Hegedus, M., Csordas, A., Kovacs, T., 2020. Study of soil to plant transfer factors of 226Ra, 232Th, 40K and 137Cs in Vietnamese crops, Journal of Environmental Radioactivity, 223-224, 106416. https://doi. org/10.1016/j.jenvrad.2020.106416
• Url-1:https://geoinfo.nmt.edu (New Mexico Bureau of Geology & Mineral Resources) 29.05.2021
• Url-2: http://hpschapters.org (Human Health Fact Sheet) 30.05.2021
• Url-3: http://tr. Wikipedia.org/wiki/Potasyum (Vikipedi Özgür Aksiklopedi) 17.01.2023.