D.H. Lawrence’ın Âşık Kadınlar ve Toni Morrison’ın Sula Adlı Eserlerinde Toplumsal Yaşamda Kadın

Yıl 2021, - Özel Sayı: Türkiye’de Karşılaştırmalı Edebiyat, 291 - 312, 31.07.2021

Zeynep Angın , Ülfet Dağ

Öz

Bu çalışmada D.H. Lawrence’ın Âşık Kadınlar adlı romanı ile Toni Morrison’un Sula adlı romanı kadının toplumdaki yeri, toplumun kadına biçmiş olduğu rollerin ele alınışı bağlamında değerlendirilmiştir. Çoğulcu bir bakış açısıyla değerlendirilen eserlerde, yazarların yaşamış olduğu dönemlerin izlerini görmek mümkündür. Sanayileşme dönemine ilk giren ülke olan İngiltere’de yaşayan ve Âşık Kadınlar eserini I. Dünya Savaşı sırasında yazan D.H. Lawrence’ın yaşadığı dönemin eserine yansıdığı; benzer şekilde II. Dünya Savaşı’nı yaşamış olan ve Afrika kökenli bir yazar olan Toni Morrison’un yaşadığı dönemin etkilerinin eserde yer aldığı görülmektedir. Savaş gibi zorlu bir süreci yaşamış olan yazarlar, bu tecrübelerini edebi anlatıları vasıtasıyla aktarmışlardır. Bu bağlamda; her iki eserde de toplumsal kalıp yargıların ve geleneklerin kadının yerini belirlediğini ve kadının bu belirlenen konumdan memnun olmayıp bu kalıpların dışına çıkmak istediği ifade edilebilir. Eserlerde kadın figürü, kadının toplumdaki yeri ve mücadelesi olarak yansımış özellikle siyahi kadınların mücadelesinin diğer kadınlara oranla daha çetrefilli olduğu gözlemlenmiştir. Zira kadının toplumdaki yeri belirlenmiş normlar içerisindeyken, bir de ten renklerinden dolayı siyahi kadınlar daha çetin bir mücadele vermek zorunda kalmışlardır. Yapılan bu çalışma, karşılaştırmalı edebiyat bilimi için yeni çalışmalara, farklı bakış açılarına basamak teşkil edebilir.

Anahtar Kelimeler

Âşık Kadınlar, Sula, Kadın, Toplumsal cinsiyet eşitsizliği

Kaynakça

• Altun, Fahrettin, “Modernleşme Kuramı ve Gelişme Sorunu”. Divan Dergisi, Sayı:8,ss.123-184, 2000.
• Brown, Stephanie, Postwar African American Novel: Protest and Discontent 1945-1950. USA: University of Mississippi, 2011.
• Demirtürk, Lale, Çağdaş Amerikalı Zenci Romanlar. Ankara: Gündoğan Yayıncılık, 1997
• Ercan, Fuat, Gelişme Yazını Açısından Modernizm, Kapitalizm ve Azgelişmişlik. İstanbul: Sarmal Yayınları, 1996.
• Genç, Elif, D.H. Lawrence’ın Oğullar Ve Sevgililer (Sons And Lovers), Gökkuşağı (The Raınbow) Ve Aşık Kadınlar (Women In Love) Adlı Eserlerindeki Karakterlerin Psikanalitik Kuram Bağlamında İncelenmesi. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.
• Giddens, Anthony, Sosyoloji. Yay. Haz.: Cemal Güzel, Ankara: Ayraç Yayınevi, 2000.
• Goris, José M.A, D.H. Lawrence: Relationships in his Early and Major Novels. The Netherlands: Radboud University Nijmegen, 2001.
• Günay, Gülay ve- Bener, Özgür, “Kadınların Toplumsal Cinsiyet Rolleri Çerçevesinde Aile İçi Yaşamı Algılama Biçimleri”, TSA, Cilt:3, ss. 157-171, 2011.
• Holm, Birgit Aas, Sexuality in Toni Morrison’s Works. Master Thesis in English Literature Department Of Culture and Literature. University Of Tromso, 2010.
• Kara, Gökçen, Toni Morrison’ın A Mercy Adlı Eserine Yeni Tarihselci Bir Yaklaşım. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2011.
• Kolcu, Ali İhsan, Edebiyat Kuramları. Erzurum: Salkımsöğüt Yayınevi, 2008.
• Lawrence, David Herbert, Aşık Kadınlar. İstanbul: Can Yayınları, 2009.
• Moran, Berna, Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul: İletişim Yayınları, 2003.
• Morrison, Toni, Sula. İstanbul: Can Yayınları, 1994.
• Raynor Deirdre ve Butler Johnella, “Morrison and The Critical Community”. The Cambridge Companion to Toni Morrison. Ed:Justine Tally. Cambridge: Cambridge University Press, ss.175-183, 2007.
• Roberts, Neil, D.H. Lawrence Women In Love. Literature Insights. Tirril: Humanities- Ebooks, 2007.
• Zafer Sümer, Sema, Tarih İçinde Görünürlükten Kadınların Tarihine: Amerikan Kadın Romanında Feminist Bilinç ve Politika. İstanbul: Literatürk Yayınları, 2011.
• Urgan, Mina, D.H. Lawrence. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2005.
• Vasile, Alexandra, “An Intersectional Approach to Toni Morrison’s Intercultural Word”. Cogito, December 2011, ss.1-9, 2011.
• http://www.online-literature.com/dh_lawrence/ Erişim 14.04.2021
• Amerikan Edebiyatının Ana Hatları usemb-ankara.org.tr Erişim 20.04.2021