TRABZON’DA YAŞAYAN AFGANİSTAN UYRUKLU SIĞINMACILARIN GÖÇ DENEYİMLERİ VE SORUNLARI

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 7, 11 - 29, 28.06.2019

Yasemin Doğan

https://doi.org/10.31765/karen.584009

Cited By: 9

Öz

Afganistan’da
bugünkü istikrarsızlığın çok boyutlu bir tarihi süreci vardır; bu sürecin
oluşumundaki temel faktörler şunlardır: 1979 SSCB’nin ülkeyi işgali, 1992
yılında Taliban’ın iktidara gelmesi, 11 Eylül terör saldırısından sonra ABD’nin
El-Kaide sebebiyle Afganistan’a müdahalesi vd. Bu süreçteki yoksulluk,
hastalık, tehdit ve can güvenliği problemleri, insanların bir başka ülkeye göç
etmesine veya zorunlu olarak yerinden edilmelerine sebep olmuştur. Bu
araştırmada Trabzon’da yaşayan Afganistan uyruklu sığınmacıların, göç
deneyimleri ve yaşadıkları sorunlar üzerinde durulmuştur. Nitel araştırma
geleneğine uygun olarak tasarlanan bu araştırmada, Trabzon’da yaşayan sekiz
kadın ve sekiz erkek sığınmacı ile bireysel görüşmeler yapılmıştır.
Sığınmacıların dil farklılığından dolayı, tercüman desteği alınmıştır. Kartopu
örneklem tekniği ile ulaşılan sığınmacılara yarı yapılandırılmış sorulardan
oluşan görüşme formu uygulanmıştır. Araştırma bulgularına göre sığınmacılar
genellikle savaş ve tehdit nedeni ile göç etmektedir. Bu süreçte sığınmacılar
önce yasal ve yasal olmayan yollarla Pakistan ve İran’a, daha sonra Türkiye’ye
yasadışı yollara gelmektedirler. Sığınmacılar yasadışı yollarla Van ve Ağrı
illeri üzerinden İran’dan Türkiye’ye giriş yapmaktadırlar. Trabzon’da yaşayan
sığınmacılara yaklaşık 5-6 ay içinde sığınmacı kimliği verilmektedir.
Trabzon’daki sığınmacı sayısının artması ile beraber bu sürenin daha da uzadığı
belirtilmiştir. Bu durum, sığınmacıların barınma, sağlık, eğitim ve istihdam
gibi birçok konuda sorun yaşamalarına neden olmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Göç, Afganistan, Sığınmacı, Kimlik, Dil

Kaynakça

• Abadan Unat, Nermin (2002), Bitmeyen Göç Konuk İşçilikten Ulus-Ötesi Yurttaşlığa, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
• Adıgüzel, Yusuf(2016), ‘’Göçmenlerin Kültürel Entegrasyonu”, Türkiye’de Geçici Koruma Altındaki Suriyeliler: Tespitler ve Öneriler, içinde (171-193), İstanbul: Wald Dünya Yerel Yönetim Ve Demokrasi Akademisi Vakfı Yayınları.
• Aras, Bülent ve Toktaş, Şule (2008), Güvenlik, Demokrasi ve İstikrar Sarmalında Suriye ve Afganistan, SETA Yayınları.
• Bayraktar, Rasim (2013), “Zorunlu Göçten Ulusötesi Yurttaşlığa”, Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi,12 (24), 109-126.
• Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK/UNCHR), Global Trends: Forced Displacement in 2016. (https://www.unhcr.org/statistics/unhcrstats/5943e8a34/global-trends-forced-displacement-2016.html)
• Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK/UNCHR), Global Trends: Forced Displacement in 2017. (https://www.unhcr.org/statistics/unhcrstats/5b27be547/unhcr-global-trends-2017.html)
• Buz, Sema (2008), “Türkiye’deki Sığınmacıların Sosyal Profili”, Polis Bilimleri Dergisi, 10 (4), 1-14.
• Castles, Stephen; Miller, Mark (2008), Göçler Çağı: Modern Dünyada Uluslararası Göç Hareketleri, (Çev. B.U. Bal ve İ. Akbulut), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Çağlayan, Savaş (2006), “Göç Kuramları Ve Göçmen İlişkisi”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (17),68-91
• Danış, Didem (2004), “Yeni Göç Hareketleri ve Türkiye”, Birikim Dergisi, 184, 216–224.
• Demirhan, Yılmaz ve Aslan, Seyfettin (2015), “Türkiye’nin Sınır Ötesi Göç Politikaları ve Yönetimi", Birey ve Toplum Dergisi, 9 (5), 23- 62.
• Eryurt, Mehmet Ali, (2017) “Uydu Kentte Yaşam Koşulları” Türkiye’de Afganistan Uyruklu Uluslararası Koruma Başvurusu ve Statüsü Sahipleri Üzerine Analiz: Türkiye’ye Geliş Sebepleri, Türkiye’de Kalışları, Gelecek Planları ve Amaçları, içinde (107-117) Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Yayın No: NEE-HÜ.17.01.
• Gençler, Ayhan (2002), “Yabancı Kaçak İşçilik Gerçeği ve Türkiye Örneği”, TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 28-46.
• Giddens, Anthony. (2010), “Göçmenlerin Emek Piyasası Üzerindeki Etkisi”, Sosyoloji Başlangıç Okumaları, içinde (522-527) Ankara: Say Yayınları.
• Gözübüyük Tamer, Mine (2014) Yükseköğretimin Küreselleşen Aktörleri: Uluslararası Öğrenciler, Ankara: Siyasal Kitapevi
• IOM, Glossary on Migration, International Migration Law Series No. 25, 2011.(https://publications.iom.int/system/files/pdf/iml25_1.pdf)
• İçduygu, Ahmet (2015), “Türkiye’ye Yönelen Düzensiz Göç Dalgaları İçinde Transit Göç”, Türkiye’nin Göç Tarihi 14. Yüzyıldan 21. Yüzyıla Türkiye’ye Göçler, içinde (279-292), İstanbul: Bilgi Yayınları.
• İçişleri Bakanlığı Türkiye Göç Raporu 2016.(http://www.goc.gov.tr/icerik6/2016-turkiye-goc-raporu-yayinlandi_363_377_10625_icerik)
• Kalaylıoğlu, Yasemin (2016), “Ankara’daki İranlı Düzenli Göçmenlerin Farklı Sermayeleri ve “Düzenli” Kalma Stratejileri”, Nüfusbilim Dergisi, 36, 33-66.
• Koç, İsmet (2017), “Uluslararası Koruma Başvuru ve Statüsü Sahibi Afganistan Uyruklu Kişilerin Geleceğe Yönelik Planları” Türkiye’de Afganistan Uyruklu Uluslar arası Koruma Başvurusu ve Statüsü Sahipleri Üzerine Analiz: Türkiye’ye Geliş Sebepleri, Türkiye’de Kalışları, Gelecek Planları ve Amaçları, içinde (117-123), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Yayın No: NEE-HÜ.17.01
• Kolukırık, Suat (2011),“Sürgün Toplumsal Hafıza ve Kültürel Göç: ABD’deki Ahıska Türkleri Üzerine Bir Araştırma”, Bilig, 59 (Güz), 167-190
• Leghtas, Izza ve Sullivan Daniel (2017), Refugees Internatıonal Saha Araştırması Raporu.
• Mutluer, Mustafa (2003), Uluslararası Göçler ve Türkiye: Kurumsal ve Ampirik Bir Alan Araştırması, İstanbul: Çantay Kitabevi.
• Neuman, William (2013), Toplumsal Araştırma Yöntemleri, Nitel ve Nicel Yaklaşımlar, (Çev. S. Özge), Ankara: Yayınodası.
• Saydam, Abdullah (2010), Kırım ve Kafkas Göçleri (1856-1876), Ankara: TTK Yayınları.
• Tekeli, İlhan (2008), Göç ve Ötesi, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Türkiye Göç Raporu 2016, T.C İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü Yayınları Yayın no 40, Nisan 2017.
• Yalçın, Cemal (2004), Göç Sosyolojisi, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yıldırım, Selda Geyik, (2018), “Göç ve Afganlar: İstikrarlı Mülteciler”, Göç Araştırmaları Dergisi, 4 (2), 128-159.
• Yıldırım, Ali ve Diğerleri (2013), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.