YAYGIN KULLANILMAYAN AİLE PLANLAMASI YÖNTEMLERİNE İLİŞKİN KADINLARIN BİLGİ VE GÖRÜŞLERİ

Yıl 2015, Cilt: 2 Sayı: 1, 59 - 71, 01.07.2016

Hilmiye Aksu Nevin Akdolun Balkaya Sevgi Özsoy Gözde Demirsoy

Öz

Amaç: Bu araştırma yaygın kullanılmayan aile planlaması yöntemleri hakkında kadınların bilgi ve görüşlerini belirlemek amacı ile yapılmıştır.Yöntem: Bu çalışma kesitsel bir araştırma olarak, Aydın Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi’nde 06/01/2014 ile 06/03/2014 tarihlerinde yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, Aydın Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniği’ne 2013 yılında başvuran, 15-49 yaş arasındaki 55.143 kadın oluşturmuştur. Örneklem seçiminde olasılıksız örneklem yöntemi ve örneklem hacmini belirlemede evreni bilinen örneklem sayısı hesaplama yöntemi kullanılmış ve 400 kadın araştırmaya dahil edilmiştir. Veriler literatür ışığında hazırlanan soru formu aracılığı elde edilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler kullanılmıştır.Bulgular: Çalışmamıza katılan kadınların yaş ortalaması 30,25±0,41’dir. Katılımcıların %49,5’i aile planlaması ile ilgili danışmanlık almıştır ve danışmanlığını %55’i ebeden, %35,8’i doktordan, %25,2’si hemşireden almıştır. Kadınlara danışmanlıklarda bahsedilmeyen yöntemler arasında, en fazla diyafram (%73,2), implant (%50), kadın kondomu (%48,4) ve takvim yöntemi (%44,9) yer almaktadır. Kullandıkları yöntemleri en çok güvenilir olması (%31,5), uygulanmasının kolay olması (%16,7) ve ebe-hemşire önerisi (%15,5) nedeniyle tercih ettiklerini belirtmişlerdir. Sonuç Araştırma sonuçlarına göre, bazı aile planlaması yöntemlerinin, diyafram, implant, kadın kondomu ve takvim yönteminin danışmanlık sırasında tanıtılmayan yöntemler arasında yer aldığı ve bu yöntemlerin yaygın kullanılmayan yöntemler içerisinde olduğu belirlenmiştir. Kadınlar için aile planlaması yöntemlerinin güvenilir ve uygulanmasının kolay olması tercih sebebidir. Sık/yaygın kullanılmayan aile planlaması yöntemlerinin tanıtılması ve kullanılması için aile planlaması danışmanlık hizmeti veren sağlık personelinin danışmanlık sırasında güvenilir yöntemlerin hepsinden ayrıntılı olarak bahsetmesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Aile planlaması, danışmanlık, diyafram, implant, kadın kondomu, takvim yöntemi, bilgi

WOMEN’S KNOWLEDGE AND OPINIONS OF LEAST FREQUENTLY USED CONTRACEPTIVES

Öz

Aim: This study was performed to reveal women’s knowledge and opinions about not commonly used contraceptives; knowledge.Methods: Thiscross-sectional study was conducted in Aydın Obstetrics and Pediatry Hospital between 6 January and 6 March in 2014. The study population included 55,143 women aged 15-49 years and presenting to the obstetrics out patient clinic in 2013. Non-probability sampling and the Formula for the sample size with a known population were used and 400 women were enrolled. Data were collected with a questionnaire developed in the light of the literature and were analyzed with descriptive statistics.Results:The mean age of the women was 30,25±0,41 years. Of all the women, 49,5% received counseling about contraception. Of all the women receiving this counseling, 55%, 35,8% and 25,2% got it from midwives, doctors and nurses respectively and 73,2%, 50%, 48,4% and 44,9% were not told about diaphragms, implants, female condoms and rhythm method respectively. The women’s reasons for their selection of a contraceptive were that it was the safest (31,5%), easy to implement (16,7%) and recommended by midwives or nurses (15,5%). Conclusion: The study showed that some contraceptives such as diaphragms, implants, female condoms and rhythm method were not introduced during counseling and were the least frequently used. Reasons for women’s selection of certain contraceptives are safety and practicality. It can be recommended that health professionals offering counseling for contraception should mention all reliable contraceptives.

Anahtar Kelimeler

Family planning, counseling, diaphragms, implants, female condoms, rhythm method knowledge

Kaynakça

• Aksu H. (2008). Kadın sağlığı. Şirin A ve Kavlak O, Ed. Kontraseptif yöntemler. İstanbul: Bedray Press, 288-331.
• Altınbaş AK; Tekin YB, Dilbaz B, Kılıç S, Yasemin Taşçı Y, Kandemir Ö. (2013). İstenmeyen gebeliklerde kontraseptif yöntem bilgi düzeyi ve postpartum kontraseptif yöntem tercihleri. Nobel Medicus, 9(3):64-68.
• M.S. (2011) Doğu Anadolu Bölgesindeki bir ilçede kadınların kullandıkları kontraseptif yöntemleri için bilgi kaynakları ve istenmeyen gebeliklerle ilişkisi. Dicle Tıp Dergisi, 38 (2): 202-207. Doğan Pekince G, Yılmazer M. Kontrasepsiyon amaçlı başvuran kadınların erkek kontrasepsiyonuna bakış açısı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(2):69-74
• Erviti J, Sosa Sánchez IA, Castro R. (2010). Social origin of contraceptive counseling practices by male doctors in Mexico. Qual Health Res, 20(6):778-787. 70 Yaygın Kullanılmayan Aile Planlaması Yöntemleri
• Gılıc E, Ceyhan O, Özer A. (2009). Niğde Doğumevi’nde doğum yapan kadınların aile planlaması konusundaki bilgi tutum ve davranışları. Fırat Tıp Dergisi, 14(4): 237-241.
• Kahraman K, Göç G, Taşkın S, Haznedar P, Karagözlü S, Kale B ve diğerleri. (2012). Factors influencing the contraceptive method choice: a university hospital experience. Turkish-German Gynecol Assoc, 13: 102-5.
• Khalaf IA, Abu-Moghli F, Callister LC, Rasheed R. (2008). Jordanian women's experiences with the use of traditional family planning. Health Care Women Int, 29(5):527-38.
• Lowdermilk DL, Perry SE. (2006). Family Planing: Maternity Nursing, Seventh Edition. Canada Mosby Elsevier, 135-57.
• Mayda AS, Arslan T, Bozkurt HB, Dedeli İ, Özkan MÖ. (2005). Düzce İli Kalıcı Konutlar Bölgesinde 15-49 Yaş Arası Kadınlarda Yöntem Kullanma Oranları ve Tercih Nedenleri. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 4(5):265-79.
• Marvi K, Howard N. (2013). Objects of temporary contraception: an exploratory study of women's perspectives in Karachi, Pakistan BMJ Open, 3(8)3:e003279.
• Oltuoğlu H, Başer M. (2012). Malatya il merkezinde yaşayan evli kadınların kullandıkları aile planlaması yöntemleri ve seçme nedenlerinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 19(3):167-174.
• Rahnama P, Hidarnia A, Shokravi FA, Kazemnejad A, Oakley D, Montazeri A. (2010). Why Iranian married women use withdrawal instead of oral contraceptives? A qualitative study from Iran. BMC Public Health. 28;10:289.
• Sathar ZA, Chidambaram VC. (1984). Differentials in contraceptiveuse. Voorburg, Netherlands: International Statistical Institute.
• Seçkiner PÇ, Ergöçmen BA, Özgören AA. (2014). Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2013. T.C. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü- Hacettepe Üniveritesi, Nüfus Etüdleri Enstitüsü, Ankara.
• Şentürk Erenel A, Kavlak T, Bingöl B. (2011). Kadınların doğum sonrası altı ay sonunda aile planlaması yöntemi kullanma durumu. Van Tıp Dergisi, 18(2):68-76.
• Üner M. (1996). Kontrasepsiyon, Kadın Hastalıkları, I. Basım, Ankara: Palme Yayınevi, 323355.
• Weldegerima B, Denekew A. (2008). Women's knowledge, preferences, and practices of modern contraceptive methods in Woreta, Ethiopia. Res Social Adm Pharm, 4(3):302-307.
• World Fertility Report (2013). Fertility at the Extremes. http://www.un.org/en/development/desa/population/publications/pdf/fertility/worldFertilityRe port2013.pdf Erişim Tarihi: 28.10.2015).