Leininger Kültür Bakımı Çeşitliliği Evrenselliği Teorisine Dayalı Göçmen Gebe Okulları

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: Özel Sayı-1 - 2. ULUSLARARASI 4. ULUSAL DOĞUMA HAZIRLIK EĞİTİMİ VE EĞİTİCİLİĞİ KONGRESİ KONGRE BİLDİRİLERİ ÖZEL SAYISI, 49 - 55, 29.05.2023

Zülal Soylu Selcan Zeynep Ergöz Hande Yağcan Dilek Bilgiç Merlinda Aluş Tokat

Öz

Amaç: Bu derlemede kültürlerarası hemşireliğin çıkış noktası olan Kültür Bakımı Çeşitliliği ve Evrenselliği Teorisi ile Göçmen Gebe Okullarının kültüre uyumlu bakım verme durumlarının incelenmesi amaçlanmaktadır.
Bulgular: Kültür kavramının önemi artan göç oranları nedeniyle son dönemlerde giderek artmıştır. Dünya genelinde hemen her ülke göçten etkilenmiştir. Göç eden bireyler sağlık hizmetlerine erişim, tedavi ve bakıma ilişkin gelişebilen problemlerin yanında ekonomik yetersizlik sebebiyle daha fazla sağlık sorunu ile karşılaşmaktadır. Özellikle göçmen anne adayları, gebeliğin getirdiği fizyolojik ve psikososyal güçlüklerin yanı sıra farklı kültüre sahip bir ortamda bulunmanın yarattığı stres nedeniyle de risk altındadır ve daha fazla sağlık bakımına ihtiyaç duymaktadırlar. Sağlık bakım hizmetlerine erişmekte güçlükler yaşayan bu kadınlar gebelik ve doğum komplikasyonları ile karşı karşıya kalmaktadırlar.
Bireyler, içlerinde bulundukları kültürel ve sosyal yapıya bağlı farklı inanç ve uygulama eğilimindedir. Kültürel normlar ve yanlış inançlar gebelik, doğum ve doğum sonrası dönemde yanlış uygulamalara neden olmakla birlikte, verilen bakımın niteliğini de etkilemektedir. Hizmet verilen toplumda gebelik, doğum ve doğum sonrası dönemin ne anlama geldiği, bu dönemlere yönelik yapılan kültürel uygulamaların neler olduğu, bu dönemde sağlık hizmeti alımının önündeki kültürel engellerin tanımlanması bakım sürecini olumlu etkiler. Ülkemizde hemşirelerin %87.5’inin farklı kültürlerden hastalarla iletişimde güçlük çektiği ve çok daha fazlasının kültürlerarası hemşirelik ile ilgili herhangi bir eğitim almadığı görülmüştür. Yapılan çalışmalarda göçmenlere yönelik gebe okullarının kültüre özgü bakım verdiği kısmen de olsa Leininger Kültür Bakımı Çeşitliliği ve Evrenselliği Teorisinin uygulandığı görülmektedir. Ülkemizde faaliyet gösteren tek göçmen gebe okulunun yalnızca dil bariyerini aşma temelli olduğu görülmektedir. Kültürel uygulamalara eğitim içerisinde yer verilmemektedir. Hem dünyadaki hem de ülkemizdeki verilere bakıldığında kültüre uyumlu bakımın daha da ön plana çıkacağı görülmektedir.
Sonuç: Sağlık profesyonelleri, farklı kültürel gruplarda gebelik, doğum ve doğum sonu dönemde daha nitelikli bakım sunabilmek için kültürel değerlendirme becerilerini geliştirmeli ve bireye uygun hemşirelik modellerini kullanarak verilen bakımın kalitesini artırmalıdır.
Anahtar kelimeler: Göçmen gebe okulları, kültür bakım, leininger.

Anahtar Kelimeler

Göçmen gebe okulları, kültür bakım, leininger.

Kaynakça

• Başgöl, Ş., & Oskay, Ü. (2015). Fiziksel engelliliğin gebelik ve annelik üzerine etkisi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 23(1), 88-95.
• Byrnes, L., & Hickey, M. (2016). Perinatal care for women with disabilities: clinical considerations. The Journal for Nurse Practitioners, 12(8), 503-509.
• Carty, E. M. (1998). Disability and childbirth meeting the challenges. Canadian Medical Association Journal, 159(4), 363- 369.
• Coyle, C. P., & Santiago, M. C. (2002). Healthcare utilization among women with physical disabilities. Medscape Women's Health, 7(4), 2-2.
• Duman, N. A., & Doğanay, G. (2017). Toplumsal dışlanma pratikleri üzerinden trabzon’da engelli kadınlar. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 20(2), 1-48.
• Engelli Ayrımcılığına Karşı Medya Dili Kılavuzu, 2017. engellikadin.org.tr/wp-content/uploads/2017/11/medya-dili-kılavuzu-BASIM.pdf.
• Garland-Thomson, R. (2017). Extraordinary bodies: figuring physical disability in american culture and literature. New York: Columbia University Press.
• Karaoğlan, M. (2016). Ortopedik engelli bekar kadınların evlilik ve sosyal yaşama ilişkin sorun ve beklentileri. Journal of Exercise Therapy and Rehabilitation.
• Lawler, D., Lalor, J., & Begley, C. (2013). Access to maternity services for women with a physical disability: a systematic review of the literature. Int J Childbirth, 3, 203–17.
• Malouf, R., Henderson, J., & Redshaw, M. (2017). Access and quality of maternity care for disabled women during pregnancy, birth and the postnatal period in england: data from a national survey. BMJ Open, 7(7), e016757.
• Masson, D. (2013). Femmes et Handicap. Recherches Féministes, 26(1), 111-129.
• Redshaw, M., Malouf, R., Gao, H., & Gray, R. (2013). Women with disability: the experience of maternity care during pregnancy, labour and birth and the postnatal period. BMC Pregnancy and Childbirth, 13(1), 174.
• Sevil, Ü., Gürkan, A. (2017). Her alanda kadın olmak. Ankara Nobel Tıp Kitabevleri, ss.153-191.
• Smeltzer, S. C. (2007). Pregnancy in women with physical disabilities. Journal of Obstetric, Gynecologic & Neonatal Nursing, 36(1), 88-96.
• Thierry, J. M., & Cyril, J. K. (2004). Health of women with disabilities: from data to action. Welner's Guide to the Care of Women With Disabilities. Philadelphia, PA: Lippincott Williams & Wilkins, 373-382.
• Timur, S., Ege, E., & Bakış, E. (2006). Engelli kadınların üreme sağlığı sorunları ve etkileyen faktörler. CÜ Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10(1).
• World Health Organization, (2011). World report on disability. https://www.who.int/disabilities/world_report/2011/en/.