Konjenital Kalp Anomalili 0-3 Aylık Bebeği Olan Annelerde Postpartum Uyum Sorunları ve Annelik Deneyimleri

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 2, 22 - 35, 31.07.2023

Şirin Çelik , İlkay Güngör Satılmış

Öz

Amaç: Konjenital anomalili 0-3 aylık bebeği olan annelerde postpartum uyum sorunları ve annelik deneyimlerini belirlemektir.
Yöntem: Tanımlayıcı tipte ve Şubat 2021–Şubat 2022 tarihleri arasında, İstanbul’da bir eğitim araştırma hastanesinde yürütülen araştırmanın örneklemine, termde (>37 gebelik haftasında) konjenital anomali ile doğmuş olup konjenital kalp cerrahisi sonrası hastanede yatmakta olan 0-3 aylık bebeği bulunan ve araştırmayı kabul eden 111 anne dahil edildi. Verilerin toplanmasında anne ve bebeklerin tanıtıcı özelliklerini içeren bir anket formu, Anne Bebek Temas Engelleri Ölçeği (ABTEÖ) ve Postpartum Kendini Değerlendirme Ölçeği (PPKD) kullanıldı.
Bulgular: Anneler gebeliklerin çoğunun ilk gebelik %70,3 (n=78) ve planlı gebelik olduğunu %66,7 (n=74), çoğunluğun doğum öncesi konjenital kalp hastalıkları veya başka bir tanı almadığını %82 (n=91) ve çoğunluğun sezaryen doğum %65,8 (n=73) gerçekleştirdiğini bildirmişlerdir. Ölçeklerden alınan toplam puan incelendiğinde ABTEÖ toplam puan ortalamasının 46,60±9,79 (min.18- max. 90), PPKD toplam puan ortalamasının 128,99 ± 28,17 (min.- 82- max. 328) olduğu görülmüştür. ABTEÖ ile PPKD ölçekleri arası toplam puanlar ile pozitif yönde orta düzey (r= 0,331) ilişki bulunmuştur (p<.01).
Sonuç: Çalışmamızda konjenital kalp anomalili bebeği olan annelerin kendilerini değerlendirdiklerinde, postpartum anne bebek ilişkilerinde uyum zorluklarını ortalamanın altında yaşadıkları, fiziksel temas engelleri ile karşılaştıkları ve annelik deneyimlerini ortalamanın altında tanımlayabildikleri söylenebilir.


Postpartum Adjustment Problems and Motherhood Experiences in Mothers with 0-3 Months-Old Babies with Congenital Heart Anomaly
Abstract
Objective: To determine postpartum adjustment problems and motherhood experiences in mothers with 0-3 months old babies with congenital anomalies.
Method: The sample of the descriptive study, which was conducted in a training and research hospital in Istanbul between February 2021 and February 2022, included a 0-3 month old baby who was born at term (>37 weeks of gestation) with a congenital anomaly and was hospitalized after congenital heart surgery and accepted to participate in the study. 111 mothers were included. A questionnaire including descriptive characteristics of mothers and babies, Mother Infant Contact Barriers Scale (MICBS) and Postpartum Self Evaluation Questionnaire (PSEQ) were used to collect data.
Findings: Mothers stated that most of the pregnancies were first pregnancy 70.3% (n=78) and planned pregnancy 66.7% (n=74), the majority of them did not have congenital heart diseases or any other prenatal diagnosis 82% (n=91) and the majority of them had cesarean section. reported that 65.8% (n=73) did. When the total score obtained from the scales was examined, it was seen that the total mean score of MICBS was 46.60±9.79 (min.18- max. 90), and the mean total score of PSEQ was 128.99 ± 28.17 (min.-82-max. 328). A moderate positive (r= 0.331) correlation was found between the total scores of MICBS and PSEQ scales (p<.01).
Conclusions: In our study, it can be said that when mothers with a baby with congenital heart anomaly evaluate themselves, they experience difficulties in adjustment in postpartum mother-infant relations below the average, they encounter physical contact barriers, and they can describe their motherhood experiences below the average.
Keywords: Congenital heart defects, postpartum, adjustment, maternal-child nursing.

Anahtar Kelimeler

Doğumsal kalp kusurları, Doğum sonrası, uyum, anne-çocuk hemşireliği

Teşekkür

Sevgili hocam İlkay Satılmış Güngör'e katkıları için teşekkürlerimi sunarım.

Kaynakça

• 1. Akik Kömürcü B., Batıgün Durak A.(2020), Anne Bebek Temas Engelleri Ölçeği (ABTEÖ): Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi, The Mother Infant Contact Barriers Scale (MICBS): Development and Examining its Psychometric Properties Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry;12:235- 254, doi: 10.18863/pgy.789071.
• 2. Arabiat, D., Whitehead, L., Foster, M., Shields, L., & Harris, L. (2018). Parents’ experiences of Family Centred Care practices. Journal of Pediatric Nursing, 42, 39–44. doi: 10.1016/j.pedn.2018.06.012.
• 3. Bağcı, S., & Altuntuğ, K.(2016), Annelerin doğum sonunda yaşadıkları sorunlar ve yaşam kalitesi ile ilişkisi. Journal of Human Sciences, 13(2), 3266-3279. doi:10.14687/jhs.v13i2.3884.
• 4. Bayrı Bingöl F., Demirgöz Bal M.(2021), Doğum Sonrası Maternal Anksiyete ve Bağlanmayı Etkileyen Faktörler, Factors Affecting Postnatal Anxiety and Bonding, sted, cilt volume 30 • sayı/ issue 1 • 60-68.
• 5. Beider S., Boulanger K. T., Joshi M., Pan Y.P., Chang R. (2010), Measuring the Effects of Massage on Exercise Performance and Cardiopulmonary Response in Children With and Without Heart Disease: A Pilot Study, International Journal of Therapeutic Massage and Bodywork—Volume 3, Number 3.
• 6. Beydağ K.D. (2007), Derleme/Review Article, Doğum Sonu Dönemde Anneliğe Uyum ve Hemşirenin Rolü, TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni: 6(6).
• 7. Beydağ K. D., Mete S.(2007), Postpartum Kendini Değerlendirme Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi; 10: 2.
• 8. Bulut G., Ballı Ş., Atlıhan F., Meşe T., Çalkavur Ş., Olukman Ö.(2012), Yenidoğan servisinde izlenen doğumsal kalp hastalığı olanların retrospektif değerlendirilmesi Retrospective evaluation of patients with congenital heart disease monitored in the neonatology department İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast. Dergisi 2(3):141-147 doi:10.5222/buchd.2012.141.
• 9. Docherty Sl, Miles MS, Holditch- Davis D.(2002), Worry about child health in mothers of hospitalized medically fragilly infants. Adv Neonatal Care; 2: 84-92.
• 10. Garlı, E. & Çınar, N. (2020). Hastanede Çocuğu Yatan Ebeveynlerin Hemşirelerin Aile Merkezli Hemşirelik Bakımıyla İlgili Deneyimleri. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 36 (1), 35- 44.https://dergipark.org.tr/tr/pub/egehemsire/issue/53702/508301.
• 11. Gramszlo, C., Karpyn, A., Demianczyk, A. C., Shillingford, A., Riegel, E., Kazak, A. E., & Sood, E. (2019). Parent Perspectives on Family-Based Psychosocial Interventions for Congenital Heart Disease. The Journal of Pediatrics. doi:10.1016/j.jpeds.2019.09.059.
• 12. Gunaydin S., Zengin N., Relationship of the prenatal psychosocial profile with postpartum maternal duties and newborn care, Rev Assoc Med Bras 2022;68(2):152- 158. https://doi.org/10.1590/1806-9282.20210776.
• 13. Halman L.J., Oakley D, Lederman R.(1995), Adaptation to pregnancy and motherhood among subfecund and fecund primiparous women, Affiliations expand, Matern Child Nurs J. 1995 Jul-Sep;23(3):90-100. PMID: 7475330. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7475330/.
• 14. İyigün E., Yılmaz Şahin S.(2018), Konjenital Kalp Hastalıkları Cerrahisi ve Hemşirelik Bakımı, Congenital Heart Disease Surgery and Nursing Care, Turkiye Klinikleri J Surg Nurs-Special Topics;4(1):1-7.
• 15. Javadifar N., Majlesi F., Nikbakht A., Nedjat S., Montazeri A.(2016), Journal of Family and Reproductive Health http://jfrh.tums.ac.ir, 2016; Vol. 10, No. 3.
• 16. Jin, S. C., Homsy, J., Zaidi, S., Lu, Q., Morton, S., DePalma, S. R., Brueckner, M. (2017), Contribution of rare inherited and de novo variants in 2,871 congenital heart disease probands. Nature Genetics, 49(11), 1593–1601. doi:10.1038/ng.3970.
• 17. Jordan, B., Franich-Ray, C., Albert, N., Anderson, V., Northam, E., Cochrane, A., & Menahem, S. (2014). Early mother-infant relationships after cardiac surgery in infancy. Archives of Disease in Childhood, 99(7), 641–645. doi:10.1136/archdischild-2012- 303488.
• 18. Kasparian, N. A., Kan, J. M., Sood, E., Wray, J., Pincus, H. A., & Newburger, J. W. (2019). Mental health care for parents of babies with congenital heart disease during intensive care unit admission: Systematic review and statement of best practice. Early Human Development, 104837. doi:10.1016/j.earlhumdev.2019.104837.
• 19. Korukcu, O., Deliktaş, A., Kukulu K.(2017), Transition to motherhood in women with an infant with special care needs. International Nursing Review, 64(4), 593–601. doi:10.1111/inr.12383. 20. Luca A.C., Miron I.C., Mîndru D.E., Curpăn A.S., Stan R.C., Țarcă E., Luca F.A., Pădureț A.I.(2022), Optimal Nutrition Parameters for Neonates and Infants with Congenital Heart Disease, Nutrients, Apr 17;14(8):1671. doi: 10.3390/nu14081671.
• 21. Miles MS., Wilson SM., Docherty SL.(1999), African American mothers responses to hospitalization of an infant with serious health problems. Neonatal Netw; 18: 17-25.
• 22. Nes, R. B., Røysamb, E., Hauge, L. J., Kornstad, T., Landolt, M. A., Irgens, L. M., Vollrath, M. E.(2014), Adaptation to the birth of a child with a congenital anomaly: A prospective longitudinal study of maternal well-being and psychological distress. Developmental Psychology; 50(6), 1827–1839. doi:10.1037/a0035996.
• 23. Olesen, C., Thrane, N., Rønholt, A.-M., Olsen, J., & Henriksen, T. B.(2009), Association between social position and congenital anomalies: A population-based study among 19,874 Danish women. Scandinavian Journal of Public Health, 37(3), 246– 251. doi:10.1177/1403494808100938.
• 24. Özalkaya E, Akdağ A, Şen I, Cömert E, Melek Yaren H. (2016), Early screening for critical congenital heart defects in asymptomatic newborns in Bursa province. The Journal of Maternal-Fetal & Neonatal Medicine; 29(7):105-1107.
• 25. Özyazıcıoğlu N., Güdücü Tüfekçi F.(2009), Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde Bebekleri Bakım Alan Annelerin Kaygı ve Umutsuzluk Düzeylerini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi; 12: 4 66.
• 26. Shah R. N., Kim K. M., Wong V.,Cohen E., Rosenbaum S., Cahan E. M., Milstein A., Sørensen H.T., Horváth-Puhó E.(2021), Mothers of children with major congenital anomalies have increased health care utilization over a 20-year post-birth time horizon, 2021 Dec 8;16(12):e0260962. doi: 10.1371/journal.pone.0260962.
• 27. Sundus, A., Siddique, O., Ibrahim, M. F., Aziz, S., & Khan, J. A.(2013), The Role of Children with Congenital Anomalies in Generating Parental Depressive Symptoms. The International Journal of Psychiatry in Medicine; 46(4), 359–373. doi:10.2190/pm.46.4.c.
• 28. Şimşek A, Baysal B.(2019), Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi’nde Doğumsal Kalp Hastalığı Sıklık ve Dağılımı: Tek Merkez Deneyimi. Ortadogu Tıp Derg; 11(4): 446- 449. https://doi.org/10.21601/ortadogutipdergisi.525745.
• 29. Yıldırım G., Gökyıldız Ş.(2004), Sağlıklı Bebeğe Sahip Olamayan Ailelerin Yaşadığı Psikososyal Sorunlar, Atatürk Üniv. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 3. 30. Yurdakul E.E, Küçüködük Ş,Baysal K., Ayyıldız P., Yılmaz A., Oğur G.(2016), Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde Konjenital Kalp Hastalığı Tanısı Alan Olguların Retrospektif Değerlendirilmesi A Retrospective Evaluation of the Patients with Congenital Heart Disease in Neonatal Intensive Care Unit, J Curr