Nursing Care Applied to a Woman in the Postpartum Period According to the Roy Adaptation Model: Case Report

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 3, 195 - 209, 30.11.2024

Emine İlkin Aydın , Rukiye Dikmen , Sevil Şahin

Öz

The postpartum period is a developmental period of physical, psychological, social and emotional changes for women and their environment. In this period, women may face many difficulties as they try to adapt to their roles as mothers and parents. In the postpartum period, which is a transition period, nursing care can facilitate the adaptation of women and their environment to the changing process. By using theories and models, nurses can evaluate the individual and her environment holistically and provide a better quality and systematic care service. This case report was conducted to explain the nursing care provided to a woman in the postpartum period in line with the Roy Adaptation Model. In the study, paying attention to the confidentiality of the participant's personal information, the participant's name was not given throughout the case, and her fictitious name was coded as 'S.A.'. After obtaining consent from 'S.A.', data were collected through observation, interviews and documents containing information about the case (S.A.). S.A. was 34 years old and 38 weeks pregnant and was admitted to the hospital due to the onset of labor pains. The pregnancy history of S.A. was determined as Gravida:3, Para:2, Abortion:1. S.A. was taken to cesarean section by her physician because her labor did not progress and she was followed up in the gynecology and obstetrics service in the postpartum period. The data collected from the woman were evaluated in the physiological, self-concept, role function and interdependence areas of the Roy Adaptation Model and appropriate nursing interventions were made. The adaptation during the postpartum period brings along the need for adjustment, so the individualized care planning by nurses according to Roy’s Adaptation Model contributes to individuals' adaptation to their changing lifestyles and improves overall health outcomes.

Anahtar Kelimeler

Adaptation model, postpartum, nursing care, Roy

Doğum Sonu Dönemdeki Bir Kadına Roy Adaptasyon Model’ine Göre Uygulanan Hemşirelik Bakımı: Olgu Sunumu

Öz

Doğum sonu dönem kadın ve çevresi için fiziksel, psikolojik, sosyal ve duygusal değişimlerin yaşandığı gelişimsel bir süreçtir. Bu dönemde kadınlar annelik ve ebeveyn olma rollerine uyum sağlamaya çalıştıkları için beraberinde birçok zorlukla da karşılaşabilmektedir. Bir geçiş süresi olan doğum sonu dönemde, sunulan hemşirelik bakımı kadınların ve çevrelerinin değişen sürece adapte olmalarını kolaylaştırabilmektedir. Hemşireler kuram ve modelleri kullanarak birey ve çevresini bütüncül değerlendirip daha kaliteli ve sistematik bir bakım hizmeti sunabilir. Bu olgu sunumu, doğum sonu dönemdeki bir kadına Roy Adaptasyon Modeli doğrultusunda uygulanan hemşirelik bakımını açıklamak amacıyla yapılmıştır. Çalışmada katılımcının kişisel bilgilerinin gizliliğine dikkat ederek, olgu boyunca katılımcı ismi verilmeyip, hayali ‘S.A.’ olarak kodlanmıştır. ‘S.A.’ ‘dan onam alındıktan sonra veriler gözlem, görüşme ve olguya (S.A.) ait bilgilerin olduğu dokümanlar kullanılarak toplanmıştır. S.A. 34 yaşında 38 haftalık gebedir ve doğum sancılarının başlaması nedeniyle hastaneye başvurmuştur. S.A’nın gebelik öyküsü Gravida:3, Para:2, Abortus:1 olarak belirlenmiştir. S.A. doğum eyleminin ilerlememesi nedeniyle hekimi tarafından sezeryana alınmış ve doğum sonu dönemde kadın sağlığı ve hastalıkları servisinde takibi yapılmıştır. S.A.’dan toplanan veriler Roy Adaptasyon Model’inin fizyolojik, benlik kavramı, rol fonksiyonu ve karşılıklı bağlılık alanlarında değerlendirilerek uygun hemşirelik girişimleri yapılmıştır. Doğum sonu dönem adaptasyonu da beraberinde getirdiği için, hemşirelerin Roy Adaptasyon Model’ine göre bireyselleştirilmiş bakım planlaması, bireylerin değişen yaşam şekillerine uyum sağlamalarına ve genel sağlık sonuçlarını iyileştirmelerine katkı sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

adaptasyon modeli, doğum sonu, hemşirelik bakımı, Roy

Etik Beyan

Bu makale bir olgu sunumu olduğu için katılımcıdan onam alınmıştır.

Destekleyen Kurum

Çalışmayı destekleyen herhangi bir kurum/kuruluş bulunmamaktadır.

Teşekkür

Çalışmaya sunduğu katkılarından dolayı katılımcımıza teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Afrasiabifar, A., Karimi, Z., & Hassani, P. (2013). Roy’s Adaptation Model-Based patient education for promoting the adaptation of hemodialysis patients. Iranian red crescent medical journal, 15(7), 566.
• Alimohammadi, N., Maleki, B., Shahriari, M., & Chitsaz, A. (2015). Effect of a care plan based on Roy adaptation model biological dimension on stroke patients’ physiologic adaptation level. Iranian journal of nursing and midwifery research, 20(2), 275-281.
• Aydın Özkan, S. (2021). Postpartum dönem ve sosyal destek. Turkiye Klinikleri Obstetric-Women's Health and Diseases Nursing-Special Topics, 7(3), 8-15.
• Bekmezci, H., Hamlacı, Y., & Özerdoğan, N. (2016). Meleis’in Geçiş Kuramına Dayalı Postpartum Dönemde Bakım. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(4), 101-106.
• Beraki, G. G., Tesfamariam, E. H., Gebremichael, A., Yohannes, B., Haile, K., Tewelde, S., & Goitom, S. (2020). Knowledge on postnatal care among postpartum mothers during discharge in maternity hospitals in Asmara: a cross-sectional study. BMC pregnancy and childbirth, 20, 1-10.
• Bulut, Ş., Peksoy Kaya, S., & Şahin, S. (2024). Roy Adaptasyon Modelinin Menometroraji Tanısı ile Histerektomi Olmuş Hastanın Hemşirelik Bakımında Kullanımı: Olgu Sunumu. Hemşirelik Bilimi Dergisi, 7(1), 108-118. https://doi.org/10.54189/hbd.1176724
• Butcher, H. K., Bulechek, G. M., Dochterman, J. M., & Wagner, C. M. (2018). Nursing Interventions Classification (NIC)-E-Book: Nursing Interventions Classification (NIC)-E-Book. Elsevier Health Sciences.
• Chivers, B. R., Garad, R. M., Moran, L. J., Lim, S., & Harrison, C. L. (2021). Support seeking in the postpartum period: Content analysis of posts in web-based parenting discussion groups. Journal of Medical Internet Research, 23(7), e26600.
• Copeland, D. B., & Harbaugh, B. L. (2019). "It's Hard Being a Mama": Validation of the Maternal Distress Concept in Becoming a Mother. The Journal of perinatal education, 28(1), 28–42. https://doi.org/10.1891/1058-1243.28.1.28
• Dağcı, M. (2019). Türkiye’de 2008-2018 yılları arasında model ve kuram kullanılmış hemşirelik araştırmaları: Sistematik inceleme. Istanbul Gelisim University Journal of Health Sciences, (9), 929-943.
• Demirsoy Horta, G., Aksu, H. ve Özsoy, S. (2017). Kadının Doğum Sonrası Döneme Uyumunda Roy'un Adaptasyon Modelinin Kullanımı. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 33(1), 180-190.
• Dol, J., Hughes, B., Bonet, M., Dorey, R., Dorling, J., Grant, A., ... & Curran, J. (2022). Timing of maternal mortality and severe morbidity during the postpartum period: a systematic review. JBI evidence synthesis, 20(9), 2119-2194.
• Hançer, A. T., & Yılmaz, M. (2020). Kök Hücre Tedavisi Yapılan Periferik Arter Hastalarının Roy Uyum Modeli'ne Göre Değerlendirilmesi: İki Olgu Sunumu. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 12(1), 166-172.
• Hutchinson, J., & Cassidy, T. (2021). Well-being, self-esteem and body satisfaction in new mothers. Journal of Reproductive and Infant Psychology, 40(5), 532–546. https://doi.org/10.1080/02646838.2021.1916452
• Hwang, W. Y., Choi, S. Y., & An, H. J. (2022). Concept analysis of transition to motherhood: a methodological study. Korean journal of women health nursing, 28(1), 8–17. https://doi.org/10.4069/kjwhn.2022.01.04
• Karadağ, A., Çalışkan, N., & Baykara, Z. G. (Eds.). (2017). Hemşirelik teorileri ve modelleri. İstanbul: Akademi basın ve yayıncılık.
• Modak, A., Ronghe, V., Gomase, K. P., Mahakalkar, M. G., & Taksande, V. (2023). A Comprehensive Review of Motherhood and Mental Health: Postpartum Mood Disorders in Focus. Cureus, 15(9), e46209. https://doi.org/10.7759/cureus.46209
• Mohammadpour, A., Najafi, S., Tavakkolizadeh, J., & Mohammadzadeh, F. (2016). The effects of the roy’s adaptation model on primigravida women’s self-concept: A randomized controlled trial. Asian Journal of Pharmaceutical Research and Health Care, 8(S1), 17-23.
• Pektekin, Ç. (2013). Hemşirelik felsefesi. Kuramlar-bakım modelleri ve politik yaklaşımlar. İstanbul: İstanbul medikal yayıncılık.
• Phillips, K. D., & Harris, R. (2014). Roy’s adaptation model in nursing practice. Nursing theory utilization and application, 263-84.
• Riesco-González, F. J., Antúnez-Calvente, I., Vázquez-Lara, J. M., Rodríguez-Díaz, L., Palomo-Gómez, R., Gómez-Salgado, J., García-Iglesias, J. J., Parrón-Carreño, T., & Fernández-Carrasco, F. J. (2022). Body Image Dissatisfaction as a Risk Factor for Postpartum Depression. Medicina (Kaunas, Lithuania), 58(6), 752. https://doi.org/10.3390/medicina58060752
• Roy C. (2011). Extending the Roy adaptation model to meet changing global needs. Nursing science quarterly, 24(4), 345-351.
• Sade, G., Özkan, H., & Mucuk, Ö. (2020). Kuramlarla Postpartum Bakım. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(3).
• Sohrabi, M., Azizzadeh forouzi, M., Mehdipour-Rabori, R., Bagherian, B., & Nematollahi, M. (2021). The effect of a training program on maternal role adaptation and self-esteem of mothers with preterm infants: a quasi-experimental study. BMC women's health, 21, 1-12.
• Şimşek, A. B., & Sarıkaya, A. (2015). Hemşirelik modeli ve bakım: primer beyin tümörlü hastaların Roy’un uyum modeli ile değerlendirilmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi (HEAD),12 (3): 224-232 Şimşek, H. N., Demirci, H., & Bolsoy, N. (2018). Sosyal destek sistemleri ve ebelik. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(2), 97-103.
• Taşgıt, A., & Dil, S. (2022). COVID-19 Tanılı Postpartum Dönemdeki Kadının Roy Adaptasyon Modeline Göre Hemşirelik Bakımı. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 4(2), 181-189 . Tefera, M., Assefa, N., Roba, K. T., Gedefa, L., Brewis, A., & Schuster, R. C. (2022). Women’s hospital birth experiences in Harar, eastern Ethiopia: a qualitative study using Roy’s Adaptation Model. BMJ open, 12(7), e055250.
• Tiruneh, G. T., Shiferaw, C. B., & Worku, A. (2019). Effectiveness and cost-effectiveness of home-based postpartum care on neonatal mortality and exclusive breastfeeding practice in low-and-middle-income countries: a systematic review and meta-analysis. BMC pregnancy and childbirth, 19, 1-19. Tsai, S. S., & Wang, H. H. (2019). Role changes in primiparous women during ‘doing the month’period. Midwifery, 74, 6-13.
• UNİCEF. (2021). Maternal mortality rates and statistics. UNICEF DATA. https://data.unicef.org/topic/maternal-health/maternal-mortality/
• Uzun, Ş. (2017). Sister Callistta Roy: Adaptasyon modeli. İçinde: Karadağ A, Çalışkan N, Baykara ZG (ed) Hemşirelik Teorileri ve Modelleri, (s.382-397). İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık.
• Üstgörül, S., & Yanıkkerem, E. (2017). Postpartum dönemde kadınların psikososyal durumları ve etkileyen risk faktörleri. JAREN/Hemşirelik Akademik Araştırma Dergisi, 3(1), 61-68.
• Vicdan, A. K., & Karabacak, B. G. (2014). Hemşirelik modellerinden: Roy adaptasyon modeli. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (4), 255-259. Wang, E., & Li, L. (2021). The effect of community nursing based on the Roy adaptation model on postpartum depression and sleep quality of parturients. American journal of translational research, 13(7) , 8278.
• Whittemore, R., Chase, S. K., Mandle, C. L., & Roy, C. (2002). Lifestyle change in type 2 diabetes: A process model. Nursing Research, 51(1), 18–25.
• Wojcieszek, A. M., Bonet, M., Portela, A., Althabe, F., Bahl, R., Chowdhary, N., ... & Oladapo, O. T. (2023). WHO recommendations on maternal and newborn care for a positive postnatal experience: strengthening the maternal and newborn care continuum. BMJ Global Health, 8(Suppl 2), e010992.
• Yousef, F. K. (2019). Preparation for motherhood: Home based maternal and newborn care for first time mothers. IOSR Journal of Nursing and Health Science, 8(1), 29–37.
• Zuhur, Ş., & Özpancar, N. (2017). Türkiye’de kronik hastalık yönetiminde hemşirelik modellerinin kullanımı: sistematik derleme. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 19(2), 57-74.