Gebelerin prekonsepsiyonel danışmanlık ile ilgili bilgileri ve prekonsepsiyonel danışmanlık/bakım alma durumları

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 3, 150 - 164, 30.11.2024

Mükerrem Başli , Hilmiye Aksu

Öz

Bu çalışma Türkiye'de gebe kadınların prekonsepsiyonel (gebelik öncesi) danışmanlık konusundaki bilgilerini ve danışmanlık/bakım alma durumlarını anlamak amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı ve kesitsel nitelikteki bu çalışma 361 gebe kadın ile gerçekleştirilmiştir. Veriler araştırmacılar tarafından hazırlanan anket aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmada katılımcıların %48,2'sinin gebelik öncesi bakımın ne olduğunu bilmediği, %65'inin ise gebelik öncesi test-analiz-muayeneleri bilmediği belirlenmiştir. Gebelerin %82,5'i her iki cinsiyet için de gebelik öncesi bakımın gerekli olduğunu, %67,6'sı tüm üreme çağındaki bireyler için gerekli olduğunu düşünmektedir. Çalışmamız katılımcıların çoğuna gebelik öncesi danışmanlık/bakım sağlanmadığını göstermiştir. Çalışma durumu, eğitim durumu ve en uzun yaşanan şehir/bölge kadınların bilgi düzeyi ile ilişkili bulunmuştur (P< .05). Bu çalışmaya göre kadınların konu ile ilgili bilgileri yetersiz olup gebelik öncesi bakım alan kadınların oranı düşüktür. Hemşireler gebelik öncesi bakımın doğru şekilde sağlanmasında en önemli sağlık çalışanlarından biridir. Bu nedenle gebelik öncesi bakımın sağlanması konusunda daha aktif ve motive olmaları gerekmektedir. Bunun için bilgilerini güncel tutmaları, PCC konusunda araştırmalar yapmaları, sertifika programlarına ve hizmet içi eğitimlere katılmaları gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

hemşire, Bilgi, prekonsepsiyonel bakım, prekonsepsiyonel danışmanlık, gebe

Pregnant women's knowledge about preconception counselling and status of receiving preconception counselling/care in Turkey

Öz

This study has been done to understand pregnant women's knowledge about preconception counselling and their status of receiving counselling/care in Turkey. This descriptive and cross-sectional study has been conducted with 361 pregnant women. Data has been collected by a questionnaire prepared by the researchers. This study has found that 48.2% of the participants do not know what preconception care is, and 65% do not know the pre-pregnancy tests-analyses-examinations. Of pregnant women, 82.5% has thought that preconception care is necessary for both sexes, 67.6% has thought it is necessary for all reproductive-aged individuals. Our study has shown that most of the participants were not provided with preconception counselling/care. Employment status, education status, and longest-lived city/region are related with women's knowledge (P< .05). According to this study, women have insufficient information about the topic and the rate of women receiving preconception care is low. Nurses are one of the most important healthcare professionals to provide preconception care properly. That is why they should be more active and motivated to deliver preconception care. For this, they should keep their knowledge up-to-date, conduct researches about PCC, and participate in certificate programs and in-service trainings.

Anahtar Kelimeler

nurse, knowledge, preconception care, preconception counselling, pregnant

Kaynakça

• Agricola, E., Pandolfi, E., Gonfiantini, M.V., Gesualdo, F., Romano, M., Carloni, E., Mastroiacovo, P., & Tozzi Alberto E. (2014). A cohort study of a tailored web intervention for preconception care. BMC Med Inform Decis Mak, 14: 33-42. Doi: www.doi.org/10.1186/1472-6947-14-33
• Amanak, K., & Karaçam, Z. (2019) Kadınların gebelik öncesi danışmanlık gereksinimlerinin belirlenmesi. Electronic Journal of Vocational Colleges, 9 (1): 8-12.
• Ayalew, Y., Mulat, A., Dile, M., & Simegn, A. (2017). Women's knowledge and associated factors in preconception care in Adet, West Gojjam, Northwest Ethiopia: a community based cross sectional study. Reproductive Health, 14: 15-24. Doi: www.doi.org/10.1186/s12978-017-0279-4
• Başli, M., & Bilgiç, D. (2021). Preconception care in improving maternal and fetal health: current literature review. International Social Sciences Studies Journal, 7 (77): 350-366. Access: https://sssjournal.com/?mod=makale_tr_ozet&makale_id=60126
• Başli, M., & Aksu, H. (2018). Prekonsepsiyonel danışmanlık ve bakım. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 34 (3): 128-140.
• Baştürk, S., & Taştepe, M.. Evren ve Örneklem. S Baştürk (Ed.), Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara Vize Yayıncılık, 2013.
• Beckmann, M.M., Widmer, T., & Bolton, E. (2014). Does preconception care work? Aust N Z J Obstet Gynaecol, 54 (6): 510-514. Doi: www.doi.org/10.1111/ajo.12224
• Bortolus, R., Oprandi, N.C., Morassutti, F.R., Marchetto, L., Filippini, F., Agricolo, E., Tozzi, A.E., Castellani, C., Lalatta, F., Rusticali, B., & Mastroiacovo, P. (2017). Why women do not ask for information on preconception health? A qualitative study. BMC Pregnancy Childbirth, 17 (1): 5. Doi: www.doi.org/10.1186/s12884-016-1198-z
• Elsinga, J., De Jong-Potjer, L.C., Van der Pal-de Bruin, K.M., Le Cessie, S., Assendelft, W.J.J., & Buitendijk, S.E. (2008). The effect of preconception counselling on lifestyle and other behaviour before and during pregnancy. Women's Health Issues, 18 (6 Suppl): 117-125. Doi: www.doi.org/10.1016/j.whi.2008.09.003 Genç Koyucu, R., Tosun, Y., & Katran, B. (2017). Üreme çağındaki kadınlarda prekonsepsiyonel danışmanlık gereksinimleri. Journal of Academic Research in Nursing, 3 (3): 116-121. Doi: www.doi.org/10.522/jaren.2017.116
• Goossens, J., Beeckman, D., Van Hecke, A., Delbaere, I., & Verhaeghe, S.(2018). Preconception lifestyle changes in women with planned pregnancies. Midwifery, 56 (1): 112-120. Doi: www.doi.org/10.1016/j.midw.2017.10.004
• Güler Baysoy, N., & Özkan, S. (2012). Gebelik öncesi (prekonsepsiyonel bakım): halk sağlığı perspektifi. Gazi Med J, 23 (3): 77-90. Doi: www.doi.org/10.5152/gmj.2012.25
• Holmes, V.A., Hamill, L.L., Alderdice, F.A., Spence, M., Harper, R., Patterson, C.C, Loughridge, S., McKenna, S., Gough, A., McCance, D.R., & Women with Diabetes Project Team. (2017). Effect of implementation of a preconception counseling resource for women with diabetes: a population based study. Prim Care Diabetes, 11 (1): 37-45. Doi: www.doi.org/10.1016/j.pcd.2016.07.005
• Hurst, H.M., & Linton, D. (2015). Preconception care: planning for the future. The Journal for Nurse Practitioners, 11 (3): 335-340.
• Lammers, C.R., Hulme, P.A., Wey, H., Kerkvliet, J., & Arunachalam, S.P. (2017). Understanding women's awareness and access to preconception health care in a rural population: a cross sectional study. Journal of Community Health, 42 (3): 489-499.Doi: www.doi.org/10.1007/s10900-016-0281-8
• Lemma, T., Silesh, M., & Tsegaw Taye, B. (2022). Knowledge of preconception care among reproductive-age women in Debre Behran Town, Ethiopia; A community-based, cross-sectional study. BMJ Open, 12: e053855. Doi: www.doi.org/10.1136/bmjopen-2021-053855
• Luton, D., Forestier, A., Courau, S., & Ceccaldi, P.F. (2014). Preconception care in France. Int J Gynecol Obstet,125 (2): 144-145. Doi: www.doi.org/10.1016/j.ijgo.2013.10.019
• Nilsen, R.M., Leoncini, E., Gastaldi, P., Allegri, V., Agostoni, R., Faravelli, F., Ferrazzoli, F., Finale, E., Ghirri, P., Scarano, G., & Mastroiacovo, P. (2016). Prevalence and determinants of preconception folic acid use: an Italian multicenter survey. Italian Journal of Pediatrics, 42 (1): 65. Doi: www.doi.org/10.1186/s13052-016-0278-z Shannon, G.D., Alberg, C., Nacul, L., & Pashayan, N. (2014). Preconception healthcare and congenital disorders: a systematic review of the effectiveness of preconception care programs in the prevention of congenital disorders. Matern Child Health J, 18 (6): 1354-1379. Doi: www.doi.org/10.1007/s10995-013-1370-2
• Smith, D.J., Weinreich, S.S., & Cornel, M.C. (2014). Effects of a simple educational intervention in well baby clinics on women's knowledge about and intake of folic acid supplements in the periconception period: a controlled trial. Public Health Nutrition, 18 (6): 1119-1126. Doi: www.doi.org/10.1017/s1368980014000986
• Temel, S., Birnie, E., Sonneveld, H.M., Voorham, A.J.J., Bonsel, G.J., Steegers, E.A.P., & Denktas, S. (2013). Determinants of the intention of preconception care use: lessons from a multi-ethnic urban population in the Netherlands. Int J Public Health, 58 (2): 295-304. Doi: www.doi.org/10.1007/s00038-012-0396-3
• Umar, A.G., Nasir, S., Tunau, K., Singh, S., Umar, A.I., & Hassan, M. (2019). Awareness and perception of preconception care among women in Usmanu Danfodiyo University Teaching Hospital Sokoto, North-Western Nigeria. Journal of Family Medicine and Primary Care, 8: 1696-700. Doi: www.doi.org/10.4103/jfmpc.jfmpc_50_19
• Van der Zee, B., De Beaufort, I.D., Steegers, E.A.P., & Denktaş, S. (2013). Perceptions of preconception counselling among women planning a pregnancy: a qualitative study. Fam Prac, 30 (3): 341-346. Doi: www.doi.org/10.1093/fampra/cms074
• Van Voorst, S.F., Vos, A.A., De Jong-Potjer, L.C., Waelput, A.J.M., Steegers, E.A.P., & Denktas, S. (2015). Effectiveness of general preconception care accompanied by a recruitment approach: protocol of a community based cohort study (the healthy pregnancy 4 all study). BMJ Open, 5 (3): 1-10. Doi: www.doi.org/10.1136/bmjopen-2014-006284
• Williams, L., Zapata, L.B., D'Angelo, D.V., Harrison, L., & Morrow, B. (2012). Associations between preconception counseling and maternal behaviours before and during pregnancy. Matern Child Health J, 16 (9): 1854-1861. Doi: www.doi.org/10.1007/s10995-011-0932-4
• Withanage, N.N., Botfield, J.R., Srinivasan, S., Black, K.I., & Mazza, D. (2022). Effectiveness of preconception interventions in primary care: a systematic review. British Journal of General Practice, December:865-872. Doi: www.doi.org/10.3399/BJGP.2022.0040