Doğum Eyleminde Ağrı ve Anksiyete Kontrolünde Sanal Gerçeklik Teknolojisi: Sistematik Derleme

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 3, 210 - 224, 30.11.2024

Fatma Savaş , Hatice Kahyaoğlu Süt

Öz

Bu çalışma, doğum eyleminde sanal gerçeklik tekniği kullanımının doğum ağrısı, doğum korkusu, anksiyete ve doğum memnuniyeti üzerindeki etkisini güncel literatür çerçevesinde incelenmeyi amaçlanmıştır. Bu sistematik derlemede, PRISMA (Preffered Reporting Items for Systematic Review and Meta-Analysis) kullanılmıştır. Çalışmalar seçilirken PRISMA Akış Şeması izlenmiştir. Ekim-Aralık 2023 tarihleri arasında doğum ağrısı, anksiyete, sanal gerçeklik, doğum memnuniyeti ve doğum korkusu anahtar sözcükleri kullanılarak; Pubmed, Cochrane, Scopus ve Google Akademik veri tabanlarında tarama yapılmıştır. Çalışmaya 2015-2023 yıllarında yayımlanmış 38 makaleye ulaşılmış ve araştırmaya dahil edilme kriterlerini karşılayan 18 makale derleme araştırması kapsamına alınmıştır. Veriler öyküsel anlatım yöntemi ile sentez edilmiştir. Çalışmaya dahil edilen randomize kontrollü araştırmaların toplam örneklem hacmi 1.642’dir. Çalışmaya dahil edilen meta-analizlerin toplam örneklem hacmi 20.277’dir. Sanal gerçeklik simülasyonunun doğum ağrısı, doğum korkusu ve anksiyeteyi azalttığı; doğum memnuniyetini ise arttırdığı saptanmıştır. Ayrıca sanal gerçeklik simülasyonunun doğumun aktif evresi ve ikinci evresinin uzunluğunu etkilediği (kısalttığı), yenidoğanların birinci ve beşinci dakika Apgar skoru ortalamasının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, bu sistematik derleme sanal gerçeklik simülasyonunun doğumda kullanılmasının doğum ağrısını azalttığı, doğum süresinin kısalmasında etkili olduğu, doğum korkusunu azalttığı, anksiyeteyi azalttığı ve doğumdan memnuniyeti arttırdığını göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Anksiyete, doğum ağrısı, doğum korkusu, doğum memnuniyeti, sanal gerçeklik

Kaynakça

• Akin, B., Yilmaz Kocak, M., Küçükaydın, Z., & Güzel, K. (2021). The effect of showing ımages of the foetus with the virtual reality glass during labour process on labour pain, birth perception and anxiety. Journal of Clinical Nursing, 30(15–16), 2301–2308. https://doi.org/10.1111/jocn.15768
• Baradwan, S., Khadawardi, K., Badghish, E., Alkhamis, W. H., Dahi, A. A., Abdallah, K. M. … Bakry, M. S. (2022). The impact of virtual reality on pain management during normal labor: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Sexual and Reproductive Healthcare, 32(March), 100720. https://doi.org/10.1016/j.srhc.2022.100720
• Brown, K., & Foronda, C. (2020). Use of virtual reality to reduce anxiety and pain of adults undergoing outpatient procedures. Informatics, 7(3). https://doi.org/10.3390/INFORMATICS7030036
• Carus, E. G., Albayrak, N., Bildirici, H. M., & Ozmen, S. G. (2022). Immersive virtual reality on childbirth experience for women: a randomized controlled trial. BMC Pregnancy and Childbirth, 22(1), 1–8. https://doi.org/10.1186/s12884-022-04598-y
• Doğan Yılmaz, E., & Ünlüsoy Dinçer, N. (2022). prosedürel ağrı yönetiminde sanal gerçeklik kullanımı. hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 9(1), 109–114. https://doi.org/10.31125/hunhemsire.1102099
• Ebrahimian, A., Bilandi, R. R., Bilandī, M. R. R., & Sabzeh, Z. (2022). Comparison of the effectiveness of virtual reality and chewing mint gum on labor pain and anxiety: a randomized controlled trial. BMC Pregnancy and Childbirth, 22(1), 1–8. https://doi.org/10.1186/s12884-021-04359-3
• El-Sayed Hussein, D., Ahmed El-Sheikh, M., Mohamed Abd-El Hady, R., & Abd El-Wahab Afifi, O. (2022). Usability of virtual reality for alleviating pain and anxiety for primiparity women during 1st stage of labor and its reflection on labor outcomes. Journal of Nursing Science Benha University, 8.5.2017, 2003–2005. 10.21608/JNSBU.2022.213959
• Frey, D. P., Bauer, M. E., Bell, C. L., Low, L. K., Hassett, A. L., Cassidy, R. B. … Sharar, S. R. (2019). Virtual reality analgesia in labor: the vraıl pilot study - a preliminary randomized controlled trial suggesting benefit of ımmersive virtual reality analgesia in unmedicated laboring women. Anesthesia and Analgesia, 128(6), E93–E96. https://doi.org/10.1213/ANE.0000000000003649
• Gültepe, R. (2024). Doğum ağrısının yönetiminde kullanılan nonfarmakolojik yöntemler. Gevher Nesibe Journal of Medical & Health Sciences, 9(1), 54–61. https://doi.org/10.5281/zenodo.10611837
• Gür, E. Y., & Apay, S. E. (2020). The effect of cognitive behavioral techniques using virtual reality on birth pain: a randomized controlled trial. Midwifery, 91, 102856. https://doi.org/10.1016/j.mi dw.2020.10285 6
• Hajesmaeel-Gohari, S., Sarpourian, F., & Shafiei, E. (2021). Virtual reality applications to assist pregnant women: a scoping review. BMC Pregnancy and Childbirth, 21(1), 1–8. https://doi.org/10.1186/s12884-021-03725-5
• Karakaya S. Ö., Kolukısa, T., Hür, G., Zengin, H., Eroğlu, A., Erbay Özdede, E., Tecik, S. & Çınar, N. (2023). Joanna Briggs Enstitüsü (JBI) Kritik değerlendirme araçlarından kohort ve vaka kontrol çalışmaları için kontrol listelerinin türkçe’ye Uyarlaması. Yükseköğretim Dergisi, 13(3), 359-366. doi: 10.53478/yuksekogretim.1190017
• Jahanishoorab, N., Zagami, S. E., Nahvi, A., Mazluom, S. R., Golmakani, N., Talebi, M., & Pabarja, F. (2015). The effect of virtual reality on pain in primiparity women during episiotomy repair: A randomize clinical trial. Iranian Journal of Medical Sciences, 40(3), 219–224. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4430883/pdf/ijms-40-219.pdf
• Kazeminia, M., Abdi, A., Vaisi-Raygani, A., Jalali, R., Shohaimi, S., Daneshkhah, A. … Mohammadi, M. (2020). The effect of lavender (lavandula stoechas l.) on reducing labor pain: a systematic review and meta-analysis. evidence-based Complementary and Alternative Medicine, 2020. https://doi.org/10.1155/2020/4384350
• Kızılkaya Beji, N., Kaya, G., & Yıldız, A. (2018). Doğum ağrısını azaltmada kullanılan bir gevşeme tekniği: hipnozla doğum a relaxation technique used to reduce labor pain: hypnobirthing. Aydin TipFakültesKli̇ni̇kleriDergi̇si̇, 5(1), 1–10. https://doi.org/10.17932/iau.tfk.2018.008/tfk_v05i1001
• Mahalan, N., & Smitha, M. V. (2023). “Effect of Audio-Visual Therapy on Pain and anxiety in labor: a randomized controlled trial.” European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology: X, 20(June), 100240. https://doi.org/10.1016/j.eurox.2023.100240
• Mohammadi, H., Rasti, J., & Ebrahimi, E. (2023). Virtual reality, fear of pain and labor pain ıntensity: a randomized controlled trial. Anesthesiology and Pain Medicine, 13(1), 1–5. https://doi.org/10.5812/aapm-130387
• Orhan, M., & Bülez, A. (2023). The effect of virtual reality glasses applied during the episiotomy on pain and satisfaction: a single blind randomized controlled study. Journal of Pain Research, 16, 2227–2239. https://doi.org/10.2147/JPR.S412883
• Özer, E., Çetinkya Şen, Y., Canlı, S., & Güvenç, G. (2023). Effects of virtual reality ınterventions on the parameters of normal labor: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled Trials. A Meta-Analysis of Virtual Reality Interventions on the Parameters of Normal Labor. Pain Management Nursing, xxxx. https://doi.org/10.1016/j.pmn.2023.09.012
• Page, M. J., McKenzie, J. E., Bossuyt, P. M., Boutron, I., Hoffmann, T. C., Mulrow, C. D., Shamseer, L., Tetzlaff, J. M., Akl, E. A., Brennan, S. E., Chou, R., Glanville, J., Grimshaw, J. M., Hróbjartsson, A., Lalu, M. M., Li, T., Loder, E. W., Mayo-Wilson, E., McDonald, S., … Moher, D. (2021). The PRISMA 2020 statement: An updated guideline for reporting systematic reviews. The BMJ, 372. https://doi.org/10.1136/bmj.n71
• Rachmawati, I. N. (2012). Maternal reflection on labour pain management and influencing factors. British Journal of Midwifery. https://doi.org/10.12968/bjom.2012.20.4.263
• Shourab, N., Zagami, S., Golmakhani, N., Mazlom, S., Nahvi, A., Pabarja, F. … Rizi, S. (2016). Virtual reality and anxiety in primiparous women during episiotomy repair. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research, 21(5), 521–526. https://doi.org/10.4103/1735-9066.193417
• Talaat Abd El-Wahed El Sharkawy, A., Mohamed Abd-El Hady, R., Abdelhaliem Said, S., Abdel-Wahab Afifi Araby, O., & Taha Ahmed Abou-Elazab, R. (2022). Efficacy of Virtual Reality Application as a Distraction for primiparity women at 1st stage of labor on pain and anxiety control. Egyptian Journal of Health Care, 13(1), 1267–1284. https://doi.org/10.21608/ejhc.2022.226071
• Viderman, D., Tapinova, K., Dossov, M., Seitenov, S., & Abdildin, Y. G. (2023). Virtual reality for pain management: an umbrella review. Frontiers in Medicine, 10(July). https://doi.org/10.3389/fmed.2023.1203670
• Xu, N., Chen, S., Liu, Y., Jing, Y., & Gu, P. (2022). The effects of virtual reality in maternal delivery: systematic review and Meta-analysis. JMIR Serious Games, 10(4). https://doi.org/10.2196/36695