Üçüncü Trimester Gebelerde Prenatal Distresin Gebelikte Konfor Düzeyine Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 3, 165 - 175, 30.11.2024

Zeynep Maraş , Semiha Aydın Özkan , Derya Kaya Şenol

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı üçüncü trimester gebelerde prenatal distresin gebelikte konfor düzeyine etkisinin incelenmesidir.
Gereç ve Yöntem: Araştırma tanımlaycı tipte bir araştırmadır. Araştırma güneydoğu anadolu bölgesinde bulunan bir ilçe devlet hastanesine başvuran 241 gebe ile yapılmıştır. Araştırmada veriler Katılımcı Tanıtım Formu, Tilburg Gebelik Distress Ölçeği ve Prenatal Konfor Ölçeği ile toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler bağımsız gruplarda t testi, one way ANOVA testi, Pearson korelasyon testi ve Lojistik regresyon analizleri yapılmıştır.
Bulgular: Araştırmaya katılan gebelerin yaş ortalaması 28,43±5,4 saptandı. Tilburg gebelikte distres toplam puan ortalaması 24.94±4.36 olarak, Prenatal konfor ölçeği toplam puan ortalaması ise 46.59±10.22 olarak saptandı. Tilburg gebelikte distres toplam puanı ile prenatal konfor toplam puanı (r=-0,421 p=0.000) arasında negatif yönde orta düzeyde istatistiksel anlamlı ilişki olduğu saptandı. Araştırmaya katılan gebelerin distres düzeyinin prenatal konfora etkisi regresyon analizi ile incelendiğinde gebelikte distres düzeyi arttıkça konfor düzeyinin 4.084 (95%C.I. 2.070-8.058) kat azaldığı saptandı.
Sonuç: Yapılan analiz sonucunda gebelikte distress yaşayan kadınların prenatal konfor düzeylerinin 4.084 kat azaldığı saptandı. Gebelikte yaşanan distresin düzeyinin artması prenatal konforu negatif yönde azalttığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Gebelik, Distres, Üçüncü Trimester, Prenatal Konfor

Etik Beyan

Etik onay için Adıyaman Üniversitesi girişimsel olmayan araştırmalar etik kurulundan 16/01/2024 tarih ve 2024/1-7 sayı numaralı onay alınmıştır.

Destekleyen Kurum

bulunmamaktadır.

Teşekkür

Araştırmaya katılan gebelere teşekkür ederiz

Kaynakça

• Aasheim, V., Waldenström, U., Hjelmstedt, A., Rasmussen, S., Pettersson, H., & Schytt, E. (2012). Associations between advanced maternal age and psychological distress in primiparous women, from early pregnancy to 18 months postpartum. BJOG: An International Journal of Obstetrics & Gynaecology, 119(9), 1108-1116.
• Akbaş, E., Vırıt, O., Kalenderoğlu, A., Savaş, A. H., & Sertbaş, G. (2008). Gebelikte sosyo-demografik değişkenlerin kaygı ve depresyon düzeyleriyle ilişkisi. Nöropsikiyatri Arşivi, 45, 85-91.
• Akpınar, F., & Ejder Apay, S. (2020). Gebelikte yaşanan distres ile gebelikteki yakınmalar ve yaşam kalitesi arasındaki ilişki. JGON, 17(4), 550-561.
• Altınçelep, F. (2011). Gebelerdeki prenatal distres düzeyinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Bilim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü).
• Arslan, B., Arslan, A., Kara, S., Öngel, K., & Mungan, M. (2011). Gebelik anksiyete ve depresyonunda risk faktörleri: 452 olguda değerlendirme. Tepecik Eğitim Hastanesi Dergisi, 21(2), 79-84.
• Aydın Kartal, Y., & Karaman, T. (2018). Doğuma hazırlık eğitiminin gebelerde prenatal bağlanma ve depresyon riski üzerine etkisi. Zeynep Kamil Tıp Bülteni, 49(1), 85-91.
• Aydın Özkan, S. A., Şenol, D. K., & Aslan, E. (2020). Üçüncü trimester gebelerde konfor düzeyi ve etkileyen faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 13(2), 92-99. Bayrampour, H., McDonald, S., & Tough, S. (2015). Risk factors of transient and persistent anxiety during pregnancy. Midwifery, 31(6), 582-589. Bodecs, T., Horvath, B., Kovacs, L., Diffellne Nemeth, M., & Sandor, J. (2009). Prevalence of depression and anxiety in early pregnancy on a population based Hungarian sample. Orvosi Hetilap, 150(41), 1888-1893.
• Bunevicius, R., Kusminskas, L., Bunevicius, A., Nadisauskiene, R. J., Jureniene, K., & Pop, V. J. (2009). Psychosocial risk factors for depression during pregnancy. Acta Obstet Gynecol Scand, 88(5), 599-605.
• Büyükkayacı Duman, N. (2012). Socio-demographic and obstetric factors associated with depression during pregnancy in Turkey. American International Journal of Contemporary Research, 2(11), 17-26.
• Coşkun, A., Arslan, S., & Okcu, G. (2020). Gebe kadınlarda gebelik algısının stres, demografik ve obstetrik özellikler açısından incelenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 17(1), 1-8.
• Çakır, L., & Can, H. (2012). Gebelikte sosyodemografik değişkenlerin anksiyete ve depresyon düzeyleriyle ilişkisi. The Journal of Turkish Family Physician, 3(2), 35-42.
• Çalık, K. Y., & Aktaş, S. (2011). Gebelikte depresyon: Sıklık, risk faktörleri ve tedavisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 3(1), 142-162.
• Çapık, A., Ejder Apay, S., & Sakar, T. (2015). Gebelerde distres düzeyinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 18(3), 196-203.
• Çapık, A., & Pasinlioğlu, T. (2015). Validity and reliability study of the Tilburg Pregnancy Distress Scale into Turkish. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing, 22, 260-269.
• Çiçek, Ö., & Mete, S. (2015). Sık karşılaşılan bir sorun: Doğum korkusu. DEUHFED, 8(4), 263-268.
• Çiltaş, N. Y., & Tuncer, S. K. (2019). Gebelikte distresin tanımlanması: Erzincan örneği. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Health Sciences Institute, 7(1), 15-24.
• Demirbaş, H., & Kadıoğlu, H. (2014). Prenatal dönemdeki kadınların gebeliğe uyumu ve ilişkili faktörler. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(4), 200-206.
• Dereli Yılmaz, S., & Kızılkaya Beji, N. (2010). Gebelerin stresle başa çıkma, depresyon ve prenatal bağlanma düzeyleri ve bunları etkileyen faktörler. Genel Tıp Dergisi, 20(3), 99-108.
• Dündar, T., Özsoy, S., Aksu, H., & Toptaş, B. (2019). Obstetrik özelliklerin gebelikte distres üzerine etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 22(1), 17-24.
• Erbil, N., Oruç, H., & Karabulut, A. (2009). Gebelikte depresyon ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Türkiye Klinikleri Jinekoloji Obstetrik Dergisi, 19(2), 67-74.
• Gariepy, A. M., Lundsberg, L. S., Miller, D., Stanwood, N. L., & Yonkers, K. A. (2016). Are pregnancy planning and pregnancy timing associated with maternal psychiatric illness, psychological distress and support during pregnancy? Journal of Affective Disorders, 205, 87–94.
• Garlock, A. E., Arthurs, J. B., & Bass, R. J. (2017). Effects of comfort education on maternal comfort and labor pain. Journal of Perinatal Education, 26(2), 96-104.
• Gözüyeşil, E. Y., Şirin, A., & Çetinkaya, Ş. (2008). Gebe kadınlarda depresyon durumu ve bunu etkileyen etmenlerin incelenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 3, 39-66.
• Hobel, C. J., Dunkel-Schetter, C., Roesch, S. C., Castro, L. C., & Arora, C. P. (1999). Maternal plasma corticotropin-releasing hormone associated with stress at 20 weeks’ gestation in pregnancies ending in preterm delivery. American Journal of Obstetrics and Gynecology, 180(1), 257-263.
• Karaçam, Z., & Ançel, G. (2009). Depression, anxiety and influencing factors in pregnancy: A study in a Turkish population. Midwifery, 25(4), 344-356.
• Kaya Şenol, D., Aydın Özkan, S., & Aslan, E. (2021). Adaptation of the prenatal comfort scale into Turkish: A validity and reliability study. Florence Nightingale Journal of Nursing, 29(2), 221-228.
• Kaya Zaman, F., Özkan, N., & Toprak, D. (2018). Gebelikte depresyon ve anksiyete. Konuralp Tıp Dergisi, 10(1), 20-25.
• Kışlak, D. (2019). Gebelerdeki distresin sağlık uygulamaları üzerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Kolcaba, K., & Di Marco, M. A. (2005). Comfort theory and its application to pediatric nursing. Pediatric Nursing, 31(3), 187-194.
• Köse Tuncer, S., Karakurt, P., & Kasımoğlu, N. (2022). Gebelerde distres ile gebelikte yakınmalar ve yaşam kalitesi arasındaki ilişki. Ebelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(3), 114-121.
• Küçükkelepçe, D. Ş., Aydın Özkan, S., & Yılmaz, S. (2022). Gebelikte psikolojik distres deneyimleyen primipar gebelerde, postpartum dönemde depresyon görülmesi arasındaki ilişkinin incelenmesi: Prospektif çalışma. Journal of Social Analysis in Health, 2(1), 8-14.
• Marakoğlu, K., & Şahsıvar, Ş. (2008). Gebelikte depresyon. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 28(4), 525-532.
• Matvienko-Sikar, K., & Dockray, S. (2017). Effects of a novel positive psychological intervention on prenatal stress and well-being: A pilot randomised controlled trial. Women and Birth, 30(2), e111–e118.
• Mermer, G., Bilge, A., Yücel, U., & Çeber, E. (2010). Gebelik ve doğum sonrası dönemde sosyal destek algısı düzeylerinin incelenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 1(2), 71-76.
• Nakamura, Y., Takeishi, Y., Ito, N., Ito, M., Atogami, F., & Yoshizawa, T. (2015). Comfort with motherhood in late pregnancy facilitates maternal role attainment in early postpartum. Tohoku Journal of Experimental Medicine, 235(1), 53-55.
• Obrochta, C. A., Chambers, C., & Bandoli, G. (2020). Psychological distress in pregnancy and postpartum. Women and Birth, 33(6), 583-591.
• Oğuzhanoğlu, N. K., & Varma, G. S. (2013). Gebelik sırasında ruhsal hastalıkların gidişi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 3(4), 276-287.
• Ortaarık, E., Tekgöz, İ., Ak, M., & Kaya, E. (2012). İkinci trimestir gebelerde depresyon ve anksiyete bozukluğu ile ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1, 16-20.
• Özkan, A., & Arslan, H. (2007). Gebeliğe karar verme, fizyolojik yakınmaları algılama ve eğitim gereksinimleri. Zeynep Kamil Tıp Bülteni, 38(4), 155-161.
• Özkan, H., Çakıl, M., & Kanbur, A. (2023). Kuramlarla prenatal ebelik bakımı. YOBÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(3), 359-371.
• Prost, A., Lakshminarayana, R., Nair, N., Tripathy, P., Copas, A., Mahapatra, R., et al. (2012). Predictors of maternal psychological distress in rural India: A cross-sectional community-based study. Journal of Affective Disorders, 138(3), 277-286.
• Schuurmans, C., & Kurrasch, D. M. (2013). Neurodevelopmental consequences of maternal distress: What do we really know? Clinical Genetics, 83(2), 108-117.
• Sevindik, F. (2005). Elazığ ilinde gebelikte depresyon prevelansı ve etkileyen faktörler (Yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ).
• Stojanowa, K., Rauchfuss, M., Bergner, A., & Maier, B. (2017). Anxiety in high- and low-risk pregnancies and its influence on perinatal outcome. Mental Health & Prevention, 6, 51–56.
• Şahin, E. M., & Kılıçarslan, S. (2010). Son trimester gebelerin depresyon ve kaygı düzeyleri ile bunları etkileyen etmenler. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 27(1), 51-58.
• Takeishi, Y., Nakamura, Y., Atogami, F., & Yoshizawa, T. (2011). Development of the prenatal comfort scale. Japanese Journal of Nursing Science, 11, 11-18.
• Tekgöz, İ., Sunay, D., Çaylan, A., & Kısa, C. (2009). Gebeliğin son 3 ayında anksiyete bozukluğu ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi. Türk Aile Hekimleri Dergisi, 13(3), 132-136.
• Yali, M. A., & Lobel, M. (1999). Coping and distress in pregnancy: An investigation of medically high risk women. Psychosomatic Obstetrics & Gynecology, 20, 39-52.
• Yanıkkerem, E., Altan, E., & Demirtosun, P. (2004). Manisa 1 Nolu sağlık ocağı bölgesinde yaşayan gebelerde depresyon durumu. Kadın Doğum Dergisi, 2(4), 301-306.
• Yeşilçiçek Çalık, K., & Aktaş, S. (2011). Gebelikte depresyon: Sıklık, risk faktörleri ve tedavisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 3(1), 142-162.
• Yildiz, P. D., Ayers, S., & Phillips, L. (2017). Depression, anxiety, PTSD and comorbidity in perinatal women in Turkey: A longitudinal population-based study. Midwifery, 55, 29-37.