Tefsir İlminin İstimdâdı Hakkında

Yıl 2017, Cilt 4, Sayı 2, 231 - 247, 31.12.2017

Enes BÜYÜK

Öz

Klasik dönemde tefsir literatürü içinde Tefsir’in yararlandığı (istimdât) ilimlerden bahsedilmiştir. Fakat Tefsir’in bunlarla ilişki boyutuna detaylıca değinilmemektedir. İbn Âşur konuyu bu ilişki boyutuna değinerek tekrar ele almıştır. Klasikte istimdât kapsamında zikredilen Kelam, Fıkıh ve Kıraat gibi bazı ilimlere dair değerlendirmeleri önemlidir. Özellikle Kelam ve Fıkıh gibi ilmiler ona göre Tefsir’in istimdâdı kapsamında görülmez. O, bunun için bazı gerekçeler ileri sürmektedir. Fakat bunları detaylı bir şekilde ele almamaktadır. Onun istimdât kapsamına dahil ettiği ve etmediği ilimler temelde Tefsir’in mahiyetiyle ilgili görüşlerine dayanmaktadır. Bu konuyla ilgili yaklaşımları bazı açılardan tartışılabilir. Ancak tefsir literatüründe ele alınan istimdât meselesini farklı gerekçelerle yeniden ele alması ve bazı ilimleri klasikteki kabulün aksine istimdâtın kapsamına dahil etmemesi tefsir araştırmaları için önemli görünmektedir. Bu sebeple onun ilgili görüşlerinin genelde Tefsir’in mahiyeti, özelde de diğer ilimlerle ilişkisi hakkında yapılan tartışmalara katkı sağlayacağını düşünmekteyiz. 

Anahtar Kelimeler

İstimdât, İlişki, Tefsir, İlimler, Mahiyet, İlimler

About Istimdât of Tafsir

Öz

In the classical period, some books in the literature of Tafsir mentioned of sciences that

Tafsir gets help (istimdât). Yet, the dimension of relationship between Tafsir and the

sciences hasn’t been dealt with in detail. By taking into consideration the dimension of

relationship, Ibn Âşur discussed the issue again. It can be said that his views on the some

sciences like Kalâm, Fıqh and Qıraât that were mentioned in the scope of istimdât in the

classical period is important. According to his view, sciences like Kalam and Fıqh isn’t covered

by istimdât of Tafsir. He suggests some reasons for this claim, but doesn’t elaborate

on the reasons. Whether he added the sciences to scope of istimdât or not, virtually is

associated with his view on the nature of Tafsir. But his views on this issue are open to debate

in some respects. His reviewing the matter of istimdât that dealed with in the Tafsir

literatüre on the basis of different reasons and his excluding some sciences from scope of

istimdât is important for the study of Tafsir. Therefore we think that his ideas related to

the issue will generally contribute to the discussions on the nature of Tafsir generally and

its relationship with other sciences specifically.

Anahtar Kelimeler

Istimdât, Relationship, Tafsir, Nature, sciences

Kaynakça

• İbn Âşûr, Muhammed et-Tâhir , Tefsiru’t-tahrîr ve’t-tenvîr, (Tunus: Daru Sahnûn, ts.), I, 18-27.