Öz
Bir Kur’ân merkezi olan İstanbul’da Kur’ân eğitimi ve icazeti alan
Kur’ân üstatlarımız, İstanbul ağzı ve tavrını gittikleri yerlere götürmüşler ve
bölgelerinde pek çok Kur’ân talebesi yetiştirmişlerdir ki bu bölgelerimizin
başında Karadeniz bölgesinin geldiği söylenebilir. Karadeniz’de, Kur’ân
eğitiminde öne çıkan Kur’ân kârîlerimizden biri de Trabzon’lu Şeyhu’l-Kurrâ
Hâfız Ali Haydar Özak’tır.
Ali Haydar
Özak, Trabzon ilimizin dini hayatının şekillenmesinde, bölgedeki Kur’ân
Kurslarının gelişiminde ve çok sayıda hafızın yetişmesinde önemli rol oynamış
ve Trabzon’un nüfus sayısına göre Türkiye’de en fazla hafızlık icazeti yapılan
iller arasında olmasına kaynaklık etmiştir. Bu makalede, “Hafız Haydar Okuyuş Ekolü” şeklinde bir tilavet tarzının mimarı
olarak tavsif edilen Ali Haydar Özak’ın hayatı, Kur’ân’a hizmeti, tilavet
anlayışının temel özellikleri ele alınıp değerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aksoy, Fikri, Âdâbu Kıraati’l-Kur’ân, Yaylacık Matbaası, İstanbul, 1970.
- Albayrak, Hüseyin, Trabzon Milli Eğitim Tarihi, Seçil Ofset, I-II, İstanbul, 1988.
- ______, Trabzonlu Hacı Hâfız Ali Haydar Özak Hoca Efendi, Ankara Ofset Basım Matbaası, Ankara, 2016.
- Aynur, Hatice Şahin, “Hafız İlhan Tok Hocaefendi, Hayatı ve Kur’ân Eğitim Metodolojisi”, O.M.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı: 39, Samsun, 2015, ss. 83-120.
- Birışık, Abdülhamit, “Kıraat”, DİA, İstanbul, 2002, XXV, ss. 425-433.
- Çetin, Abdurrahman, Kur’ân Okuma Esasları, Bursa, 2011.
- Devlet-i Osmaniye Tezkeresi, Mayıs 1905 (1323).
- el-Hâc İsmâil Efendi Vakfı, 1167/1753, Vakfiye defteri, Hayrâtı Müftü Câmii.
- el-Haccâc, Ebu’l-Hüseyin Müslim, Sahîhu Müslim, Mısır, 1375.
- Goloğlu, Mahmut, Trabzon Tarihi, Kalite matbaası, Ankara, 1975.
- Gülle, Sıtkı, Açıklamalı Örneklemeleriyle Tecvid İlmi, Huzur Yayınları, Eren Ofset, İstanbul, 2005.
- Hamûde, Abdulvahhâb, “Kıraatü’l-Kur’âni’l-Kerîm bi Luhûni’l-Arabi lâ bi Luhûni Ehli’l-Fısk”, Mecelletü’l Ezher, sayı: 2, cilt: XXX, Kahire, 1958.
- Karpuz, Hâşim, “Trabzon''da Yok Olan Türk Devri Eserleri” Sanat Tarihi Yıllığı, Sayı: 12, İstanbul, 1983.
- Öztürk, Şükrü, “Trabzon’da Dini ve Sosyal Hayatın Oluşumunda Kur’ân Kurslarının Rolü ve Önemi”, I. Uluslararası Geçmişten Günümüze Trabzon’da Dini Hayat Sempozyumu, Trabzon Büyükşehir Belediyesi, Değişim Yayınları, yayın no: 112, İstanbul, 2016, I-II.
- Pakdil, Ramazan, Ta’lim Tecvid ve Kıraat, M. Ü. İlâhiyat Fakültesi Vakfı Yayınları No: 287, On ikinci baskı, İstanbul, 2017. Sağman, Ali Rıza, İlâveli Yeni Sağman Tecvidi, 4. baskı, İstanbul, 1964.
- Kıraat İcazetnamesi, Trabzon-Merkez Kur’ân Kursu Arşivi.
- TOK, İlhan, Kur’ân-ı Kerîm, Tashîh-i Hurûf, Ezan, Kamet ve Sala Notları, Ankara, 2009.
- Uzun, Mustafa İsmet, “Trabzon’un Dinî Hayatında Önemli Hizmetlerde bulunmuş Bir Hoca Efendi: Kurrâ Hâfız Ali Haydar Özak”, I. Uluslararası Geçmişten Günümüze Trabzon’da Dini Hayat Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, Trabzon Büyükşehir Belediyesi, Yayın no: 112, I-II, İstanbul, 2016.
- Yüksel, Murat, Trabzon’da Türk İslam Eserleri ve Kitabeler, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Matbaacılık Tesisleri, İstanbul, 1989.
Öz
Our elite Quran teachers whom were educated and graduated in Istanbul. A place centred
around the tuition of the Quran. Taking the elegance and pronunciation of Istanbul to the
places where they taught many more students. The Black Sea region would come foremost
in parts. One of the very famous Quran reciters from the Black Sea is Shaikh Al-Qurra Hafiz
Ali Haydar Ozak from Trabzon.
Ali Haydar Ozak, being a purpose for many Quranic madrasah’s launching, producing
many Hafiz considering population in the city Trabzon Ali Haydar Ozak played a big role
in shaping the Islamic education and life. Trabzon comes first amongst cities in Turkey for
the great number of Huffaaz which has graduated from. In this article we will be analysing
“Hafiz Haydar’s Recitation School of Thought” nature, a founder of a recitation style, Ali
Haydar Ozak’s life, his service for the Quran, the basis of his understanding of the recitation
style will be analysed.
Anahtar Kelimeler
Hafiz Haydar Recitation School of Thought Hafiz Recitation Quranic teaching and Quranic education
Kaynakça
- Aksoy, Fikri, Âdâbu Kıraati’l-Kur’ân, Yaylacık Matbaası, İstanbul, 1970.
- Albayrak, Hüseyin, Trabzon Milli Eğitim Tarihi, Seçil Ofset, I-II, İstanbul, 1988.
- ______, Trabzonlu Hacı Hâfız Ali Haydar Özak Hoca Efendi, Ankara Ofset Basım Matbaası, Ankara, 2016.
- Aynur, Hatice Şahin, “Hafız İlhan Tok Hocaefendi, Hayatı ve Kur’ân Eğitim Metodolojisi”, O.M.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı: 39, Samsun, 2015, ss. 83-120.
- Birışık, Abdülhamit, “Kıraat”, DİA, İstanbul, 2002, XXV, ss. 425-433.
- Çetin, Abdurrahman, Kur’ân Okuma Esasları, Bursa, 2011.
- Devlet-i Osmaniye Tezkeresi, Mayıs 1905 (1323).
- el-Hâc İsmâil Efendi Vakfı, 1167/1753, Vakfiye defteri, Hayrâtı Müftü Câmii.
- el-Haccâc, Ebu’l-Hüseyin Müslim, Sahîhu Müslim, Mısır, 1375.
- Goloğlu, Mahmut, Trabzon Tarihi, Kalite matbaası, Ankara, 1975.
- Gülle, Sıtkı, Açıklamalı Örneklemeleriyle Tecvid İlmi, Huzur Yayınları, Eren Ofset, İstanbul, 2005.
- Hamûde, Abdulvahhâb, “Kıraatü’l-Kur’âni’l-Kerîm bi Luhûni’l-Arabi lâ bi Luhûni Ehli’l-Fısk”, Mecelletü’l Ezher, sayı: 2, cilt: XXX, Kahire, 1958.
- Karpuz, Hâşim, “Trabzon''da Yok Olan Türk Devri Eserleri” Sanat Tarihi Yıllığı, Sayı: 12, İstanbul, 1983.
- Öztürk, Şükrü, “Trabzon’da Dini ve Sosyal Hayatın Oluşumunda Kur’ân Kurslarının Rolü ve Önemi”, I. Uluslararası Geçmişten Günümüze Trabzon’da Dini Hayat Sempozyumu, Trabzon Büyükşehir Belediyesi, Değişim Yayınları, yayın no: 112, İstanbul, 2016, I-II.
- Pakdil, Ramazan, Ta’lim Tecvid ve Kıraat, M. Ü. İlâhiyat Fakültesi Vakfı Yayınları No: 287, On ikinci baskı, İstanbul, 2017. Sağman, Ali Rıza, İlâveli Yeni Sağman Tecvidi, 4. baskı, İstanbul, 1964.
- Kıraat İcazetnamesi, Trabzon-Merkez Kur’ân Kursu Arşivi.
- TOK, İlhan, Kur’ân-ı Kerîm, Tashîh-i Hurûf, Ezan, Kamet ve Sala Notları, Ankara, 2009.
- Uzun, Mustafa İsmet, “Trabzon’un Dinî Hayatında Önemli Hizmetlerde bulunmuş Bir Hoca Efendi: Kurrâ Hâfız Ali Haydar Özak”, I. Uluslararası Geçmişten Günümüze Trabzon’da Dini Hayat Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, Trabzon Büyükşehir Belediyesi, Yayın no: 112, I-II, İstanbul, 2016.
- Yüksel, Murat, Trabzon’da Türk İslam Eserleri ve Kitabeler, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Matbaacılık Tesisleri, İstanbul, 1989.
Ayrıntılar
| Konular | Din Araştırmaları |
|---|---|
| Bölüm | Makale |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 4 Sayı: 2 |
