Alman Akdeniz Filosuna Ait Hertha Kruvazörü Komutanı Natzmer'in Balkan Savaşı'nda Mersin ve Adana Ziyaretleri

Yıl 2022, , 691 - 701, 27.12.2022

Ozan Tuna

https://doi.org/10.56597/kausbed.1167261

Öz

Balkan Savaşları, Osmanlı Devleti açısından oldukça yıkıcı olmuş olup Balkan topraklarının önemli bir kısmı kaybedilmiş ve Bulgar orduları da İstanbul önlerine kadar gelmiştir. Savaşın meydana getirdiği olağanüstü şartlar nedeniyle Mersin ve Adana bölgesinde Osmanlı Devleti’nin kontrolü kaybetmesi ihtimali üzerine bölgede Avrupalılara yönelik bir saldırı olması ihtimalinden endişe duyan Almanya, Hertha isimli kruvazörünü Mersin limanına göndermiştir. Osmanlı Devleti yetkililerinin güvence vermiş olmasına rağmen bölgede bir kargaşa olması durumunda Almanya, İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri vatandaşlarının Mersin limanı üzerinden Hertha kruvazörü ile tahliye edilmesi planlanmıştır. İngiltere’ye Akdeniz’de rakip olmak isteyen Almanya, yeni bir Akdeniz filosu oluşturmakla birlikte yeni bir Akdeniz stratejisi de meydana getirmiş olup bu bakımdan Doğu Akdeniz Almanya açısından oldukça önemli bir yer konumunu almıştır. Bölgede meydana gelebilecek bir kargaşanın kendi menfaatlerine zarar vermesinin önüne geçmek isteyen Almanlar İngilizlerden de önce davranarak bölgedeki güç boşluğunu ele geçirmek istemişlerdir. Bu bakımdan Balkan Savaşları’nda Akdeniz filosuna ait gemilerin bir kısmı İstanbul’da bulunmakta iken Hertha kruvazörü de Mersin limanına gelmiş ve geminin komutanı Natzmer de hemen faaliyetlere başlamıştır. Çalışmamız Hertha kruvazörünün komutanı Natzmer’in notları ve raporları üzerinden yapılmış olup bu raporlara da Alman askeri arşivinden (Militärarchiv) ulaşılmıştır. Çalışmamızda Hertha kruvazörünün Malta adası üzerinden Mersin limanına ulaşması, gemi komutanı Natzmer’in gözlemleri ve bölgedeki faaliyetleri ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

bALKAN SAVAŞI, Mersin, Adana

Kaynakça

• -Andonyan, A. (1999). Balkan Savaşı. Zaven Biberyan (Çev.). Aras Yayıncılık. İstanbul
• -Çağhan, N. (1993). “Balkan Harbinde Edirne”, Edirne’nin 600. Fetih Yıldönümü Armağanı Kitabı, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara. 192-213
• -Dan Van der Vot. Dünyayı Değiştiren Gemi: Goeben’in (Yavuz) 1914’te Çanakkale Boğazı’na Kaçışı, Ali Cevat Akkoyunlu (Çev.). Alfa Yayınevi. İstanbul
• -Deutsche Fotothek, Bucht von Mersin: Blick auf die Bucht und das Meer vor Mersin, 1926-1927
• -Efe, A. (2016). “1909 Adana Ermeni Olaylarının Halep Vilayetindeki Etkisi: Kırıkhan Örneği”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. Cilt: 9. Sayı: 42. 605-616
• -Günay, N. (2009). “1909 Adana Olaylarından Sonra Yapılan Yardım Çalışmaları” .Akademik Bakış. Cilt: 2. Sayı: 4. 113-123
• -Oğuz, S. (2016). “Mersin Limanı’nda Ticaret”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 13. Sayı: 33. 334-363
• -Sonyel, S.R. (1987). “İngiliz Belgelerine Göre Adana’da Vuku Bulan Türk-Ermeni Olayları (Temmuz 1908-Aralık 1909). Belleten. Cilt: 51. Sayı: 201. 1241-1289
• -Tunca, M. (1945). 1912-1913 Balkan Harbinde Türk Harbi (Lüleburgaz-Pınarhisar Muharebeleri). C. 3. Askeri Matbaa. 1945.