MİTİK ANLATILARIN MODERN YAPIMLARA YANSIMALARI: SQUİD GAME

Yıl 2024, Sayı: 33, 87 - 98, 11.06.2024

Gülsemin Kotancı

https://doi.org/10.56597/kausbed.1402521

Öz

İnsanoğlunun dünyayı tanıma ve anlamlandırma süreçlerinin edebi yansımaları olan mitler, konu ve kaynak olarak edebi türlerin her alanını etkiledikleri gibi aynı zamanda kurgusal metinler olan dizi ve filmleri de etkilerler. Ortaya konan yapıtların kaynaklarının tespiti ise metinler arası bu geçişin çözümlenme sürecini kolaylaştırır. Modern çağın bir getirisi olarak olağanüstülüklerden sıyrılan insan zihni, mitik bellekte yer edinen kahramanları sıradan insanlara dönüştürmüştür. Ancak kahramanlar insanüstü vasıflardan arınmış olmalarına karşın onlar tarafından sergilenen eylemlerin veya olay örgüsünün kimi zaman mitik referanslı oldukları görülür. Mitlerin yeniden yazılmaya açık metinler oluşlarının sonucu olarak fantastik yanlarından sıyrılan kahramanlar buna rağmen önce zorlu bir rakibe ardından yenilmesi güç bir savaşçıya (ç)evrilirler. Eski olanın üzerine sürülen yeninin boyası ile her defasında farklı görünümlerle hayat bulan mitler sinemada da en sık başvurulan kaynaklardır. Bu bağlamda 17 Eylül 2021 tarihinde dünya çapında yayınlanan Güney Kore yapımı Squid Game adlı dizinin kaynak bakımından Parsifal Miti ile olan benzerlikleri üzerinde durulmaya ve tespit edilen benzerlikler neticesinde mitlerin farklı bağlamlarda hayat bulan metinlere olan etkileri çözümlenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mit, Balıkçı Kral, Parsifal, Dizi, Squid Game

Kaynakça

• Aktulum, K. (2018). Sinema ve Metinlerarasılık. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Dong-Hyuk, H. (Yöneten). (2021). Squid Game [Sinema Filmi].
• Eliade, M. (2014). Mitlerin Özellikleri. (S. Rifat, Çev.) İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Eliade, M. (2020). Mitler, Rüyalar ve Gizemler. (C. Soydemir, Çev.) Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Güvenç, A. Ö. (2020). Folklor ve Sinema . İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• İşler, E. (2004). Andre Gide'yi Mitlerle Okumak. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Johnson, R. A. (2018). HE. (B. Serveryan, Çev.) Ankara: Chiviyazıları Yayınevi.
• May, R. (1998). Yaratma Cesareti. (A. Oysal, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Ong, W. J. (1999). Sözlü ve Yazılı Anlatım Kültür. (S. P. Banon, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Ramazanova, S., Altınkaynak , E., & Mercan, A. (2022). Bir Halk Anlatısı Karşılaştırması: Şahmeran ile Хозяйка. Milli Folklor, s. 17-26.
• Yağcı, M. (2005). Yazılı Kültürün Düşüşü; Sözlü Kültürden Yazılı Kültüre ve Elektronik Kültüre Geçiş Süreçlerinde. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.