6360 Sayılı yasa öncesi ve sonrası yerel yönetimlerin sunduğu çevresel hizmetlerin Aydın iline etkisi

Yıl 2022, , 164 - 172, 30.12.2022

Aylin Tepecik

https://doi.org/10.51177/kayusosder.1133782

Öz

Çevre hizmetlerinin yönetiminde ve yasal düzenlemelerinde son dönemde değişiklikler yapılmaktadır. Çevresel hizmetler yerel yönetimlerin kapsamı altına girmektedir. 6 Aralık 2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı yasa 2014’te yürürlüğe girmiştir. 14 il büyükşehir belediyesine dönüştürülmüş, büyükşehir sayısı var olanlarla birlikte 30’a yükselmiştir. Aydın Belediyesi de 6360 sayılı yasa sonrasında büyükşehir olan belediyelerden birisidir. Bu çalışma, Aydın’da 6360 sayılı yasa öncesi ve sonrası çevresel hizmetlerin sunumunda ikili yapının olumlu ve olumsuz etkilerinin irdelenmesini amaçlamıştır. Çalışmada literatür ve arşiv taraması yapılmıştır. Konuya yönelik makale, rapor ve internet kaynakları incelenmiştir. Arşiv taramalarında veri madenciliği ile daha derinlemesine gidiş verileri toplanarak yasa öncesi ve sonrasındaki kurumsal işleyiş değerlendirilmiştir.
Büyükşehir kanununun getirdiği değişiklikler; 6360 sayılı yasa öncesinde çevresel hizmetler köyler, il özel idareleri, mahalli idare birlikleri ve belde belediyeleri tarafından yönetilmekteyken yasa sonrasında büyükşehir ve ilçe belediyeleri tarafından yürütülmeye başlamıştır. Büyükşehir ve ilçe belediyelerinin hizmet alanı genişlemiş, çevresel hizmet yükü artmıştır. Kırsal alanlara hizmet erişimi zorlaşmıştır. Son yıllarda kırsal alanlardaki yaşam koşullarını iyileştirme yönünde Aydın Büyükşehir Belediyesi ‘Kırsal Kalkınma Projeleri’ yürütmektedir.
Çevresel hizmetlerin sunumunda yönetsel yapıdaki kurum ve kuruluşlar büyükşehir belediyesi ya da ilçe belediyesi yetki alanında toplanmıştır. Belediyelerin ve büyükşehir belediyelerinin hizmet sunumunda kırsal alanlara özgü hizmet birimleri çeşitlendirilmeli ve KÖYDES gibi projeler yaygınlaştırmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Çevresel Hizmet, 6360, Kırsal Alan Aydın

The effect of environmental services provided by local governments before and after the law numbered 6360 on Aydın province

Öz

Recently, changes have been made in the management and legal regulations of environmental services. Environmental services fall under the scope of local governments. Law No. 6360, enacted on December 6, 2012, entered into force in 2014. 14 provinces were transformed into metropolitan municipalities, and the number of metropolitan cities increased to 30 together with the existing ones. Aydın municipality is one of the municipalities that became a metropolitan municipality after the law numbered 6360. This study aimed to examine the positive and negative effects of the dual structure in the provision of environmental services before and after the law numbered 6360 in Aydın. In the study, literature and archives were searched. Articles, reports and internet resources on the subject were examined. In the archive scans, data mining and more in-depth travel data were collected and the institutional functioning before and after the law was evaluated.
Changes brought by the metropolitan law; Before the law numbered 6360, environmental services were managed by villages, special provincial administrations, local administration unions and town municipalities, but after the law, they started to be carried out by metropolitan and district municipalities. The service area of metropolitan and district municipalities has expanded, and the environmental service load has increased. Service access to rural areas has been difficult. In recent years, Aydın Metropolitan Municipality has been carrying out 'Rural Development Projects' in order to improve the living conditions in rural areas.
In the provision of environmental services, administrative institutions and organizations are gathered under the jurisdiction of the metropolitan municipality or district municipality. In the service delivery of municipalities and metropolitan municipalities, service units specific to rural areas should be diversified and projects such as KÖYDES should be expanded.

Anahtar Kelimeler

Environmental Service, Rural Area Aydın, 6360

Kaynakça

• 6360 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu. (2012, 12 Ekim). Resmî Gazete (Sayı: 28489). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/12/20121206-1.htm
• Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçları 2014. (2022, Haziran). Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni, 18616. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr
• Altın, A. (2013). Kamu hizmeti anlayışında değişim. Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 101-118.
• Aslan, K. (2020). Çevresel hizmetlerin dönüşümünde 6360 sayılı yasanın etkisi: Aydın Büyükşehir Belediyesi Örneği (Tez No: 646100) [Yüksek lisans tezi, Dumlupınar Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
• Avşar, Y. (2020). Türkiye’de 6360 sayılı yasa kapsamında mahalle ve köy yönetiminde yaşanan değişim ve dönüşüme muhtarların bakışı. Türk Kamu Yönetimi Dergisi, 1(1), 7-28.
• Aydın Büyükşehir Belediyesi 1/25.000 ölçekli nazım imar planı açıklama raporu, (2018, Eylül) https://aydin.bel.tr/Content/assests/Videolar/2312019143104.pdf
• Aydın Büyükşehir Belediyesi kırsal kalkınma projeleri, (2020). https://aydin.bel.tr/Content/files/duyurular/bas%C4%B1n/K%C4%B1rsal_kalk%C4%B1nma.pdf
• Aydın Büyükşehir Belediyesi tarımsal destekleme ve faaliyet yönetmeliği, (2018, 30 Mart) https://aydin.bel.tr/detail/8481/tarimsal-destekleme-ve-faaliyet-yonetmeligi
• Aydın'ın İlçeleri. (t.y.). İçinde Vikipedia. https://tr.wikipedia.org/wiki/Ayd%C4%B1n%27%C4% B1n_il%C3%A7eleri
• Banazılı, A.M. (2018). Yerel kamu hizmeti sunumunda ‘Yeniden Belediyeleştirme’: OECD Ülkeleri ve Türkiye’den uygulama örnekleri. Medeniyet Araştırmaları Dergisi, 3(6), 111-132.
• Batırer, B. (2019). 6360 sayılı büyükşehir belediyesi kanununun etkileri üzerine bir inceleme (Tez No: 549606) [Yüksek Lisans tezi, İstanbul Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
• Bozkurt, Y., & Aslan, K. (2021). Çevresel hizmetlerin dönüşümünde 6360 sayılı yasanın etkisi: Aydın Büyükşehir Belediyesi örneği. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Çalışmalar Dergisi, 1(2), 36-56. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2589499
• Devlet Planlama Teşkilatı (1984). V. Beş yıllık kalkınma planı özel ihtisas komisyonu raporu. (Yayın No. 1960-307). https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/5-KirsalKalkinma_ OIK307.pdf
• Genç, F.N. (2014). 6360 sayılı kanun ve Aydın’a etkileri. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(özel sayı), 1-29.
• Görgün, E.K., & Yörür, N. (2017). 6360 sayılı büyükşehir kanunu sonrası kırsal alanları yeniden düşünmek: İzmir örneği. Aydın İktisat Fakültesi Dergisi, 2(1), 11-27.
• İl Özel İdaresi Kanunu. (2005, 22 Şubat). Resmî Gazete (Sayı: 25745). https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5302.pdf
• Köye Yönelik Hizmetler Hakkında Kanun. (1985, 9 Mayıs). Resmî Gazete (Sayı: 18761). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3202.pdf
• Mahalli İdari Birlikleri Kanunu. (2005, 26 Mayıs). Resmî Gazete (Sayı: 25842). https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5355.pdf
• Şahin, F. (2019). 6360 sayılı kanunla birlikte köy tüzel kişiliğinin kaldırılmasıyla oluşan mahallelere verilen kamu hizmetlerinin değerlendirilmesi: Tekirdağ örneği (Tez No: 592664) [Yüksek lisans tezi, Bartın Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı (2022). Aydın Tarımsal Yatırım Rehberi. https://www.tarimorman.gov.tr/SGB/TARYAT/Belgeler/il_yatirim_rehberleri/aydin.pdf
• Tekçe, Y., & Genç, F.N. (2019). 6360 sayılı kanunun tüzel kişiliği kaldırılan köylere/yeni mahallere etkisi: Aydın örneği. Sosyal ve Beşerî Bilimler Araştırmaları Dergisi, 20(44), 1-16.
• Turan, H. (2015). 5355 Sayılı yasaya göre Türkiye’de birlikler: hizmet sunumunda ademi-i merkeziyetçi ve katılımcı yaklaşım. Strategic Public Management Journal, 2(1), 72-87.