INVESTIGATION OF TRADITIONAL WOMEN'S HEADDRESSES AND ORNAMENTS OF SOME VILLAGES IN UŞAK

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 114 - 128, 30.12.2019

Saniye Çiğdem Koçak , Cengiz Doğan

Öz

Women's headdresses in Anatolia are quite diverse and meaningful. Women's headdresses have always been considered remarkable by artists, sociologists, archaeologists, historians, and travelers. Headdress; it is symbolized as an element of strength, courage, dominance, lucky charm, beauty, ornament, fertility, protection and intention. Anatolian women's headdresses and clothes express a traditional sense of beauty. Also, the aesthetic and artistic characteristics of headwear are important in determining the status. The headdresses are the works of cultural accumulation. A study on female head ornaments in Şükraniye, Susuzören and Hocalar villages of Uşak province between 1969-1970 is in Uşak City Museum. Fabrics, colors, ornamental materials and head tyings are analyzed in the light of this resource which consists of detailed drawings of bridal heads and female heads.

Anahtar Kelimeler

Uşak women's headdresses, aesthetics, status

UŞAK İLİNİN BAZI KÖYLERİNİN GELENEKSEL KADIN BAŞ GİYİM VE SÜSLEMELERİNİN İNCELENMESİ

Öz

Anadolu’da kadın başlıkları oldukça çeşitli ve anlamlıdır. Kadın başlıkları sanatçı, sosyolog, arkeolog, tarihçi ve gezginler tarafından her zaman dikkate değer görülmüştür. Başlıklar; kuvvet, cesaret, hâkimiyet, uğur, güzellik, süs, bereket, koruyuculuk ve niyet unsuru olarak sembolize edilmektedir. Anadolu kadın başlıkları ve giysileri gelenekselleşmiş bir güzellik anlayışını ifade etmektedir. Ayrıca baş giyiminin, estetik ve sanatsal özellikleri, statü belirlemede de önemlidir. Başlıklar kültürel birikimlerin yarattığı eserlerdir. 1969-1970 yılları arasında Uşak ilinin Şükraniye, Susuzören ve Hocalar köylerindeki kadın baş süslemeleri ile ilgili yapılan bir çalışma Uşak Kent Müzesinde bulunmaktadır. Bu kaynaktan faydalanarak gelin başları ve kadın başlarının detaylı çizimleri; kumaş, renk, süs malzemeleri ve baş bağlama stilleri bakımından incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Uşak kadın başlıkları, estetik, statü

Kaynakça

• Akpınarlı, H. F., Üner, İ., Geleneksel Tekstillerin Özellikleri ve Çeşitleri, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 34, Ocak 2019
• Gargi, Z., 2007, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Tekstil Anasanat Dalı Sanatta Yeterlik Tezi Ege Bölgesi Geleneksel Kadın Giyiminde Bel Aksesuarları, İzmir-, Sayfa 1-7.
• Kırgızoğlu, N., G., 1992, Anadolu’da Geleneksel Kadın Başlıkları, 4. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Bildirileri. Ankara: Maddi-Kültür- Kültür Bakanlığı HKAG Yayınları, 5. Cilt
• Koca, E., Kırkıncıoğlu, Z., Uşak İli Omurca Yöresi Geleneksel Gelin Giyiminin Biçimsel Özelliklerinin İncelenmesi, GSF Sanat Dergisi,
• Meydan, C., Yıldız, G., Bir İletişim Aracı Olarak “Tekstiller” Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Haziran 2018 22(2): 905-915
• Özder, L., 1999, İç Anadolu Bölgesi Geleneksel Kadın Başlıkları, Ankara Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Özder, L., 2008, Yozgat İli Geleneksel Giyim-Kuşamı, bozoksempozyumu.bozok.edu.tr/dosya/cilt3/479-496.pdf
• Şahin, E., 1970, Uşak Köylerinde Baş Bağlama Şekilleri, Uşak Kent Müzesi
• Tümer, H., 1971, Uşak Tarihi, İstanbul, s:253