BÖCEKLERDE İNSEKTİSİDLERE DİRENÇ

Yıl 2005, Cilt: 6 Sayı: 1, 21 - 29, 01.01.2005

Şükran Çakır Şengül Yamaner

Öz

Son yıllarda böceklerle mücadelede insektisidlerin yaygın kullanımı zararlıların bu kimyasallara direnç kazanmalarına sebep olmuştur. Böceklerde direnç gelişimi nedeniyle kullanılan insektisid dozundaki artış çevre ve insan sağlığı yönünden önemli problemlere neden olmuştur.Bu çalışma, böceklerle mücadelede yaygın olarak kullanılan insektisidler, böceklerde insektisidlere karşı oluşan direnç tipleri, dirence neden olan genetik değişiklikler, böceklerde direnç ile ilgili enzimler ve direnç mekanizmaları konularını içermektedir.

Anahtar Kelimeler

İnsektisid direnci, direnç mekanizmaları, direnç enzimleri

RESISTANCE TO INSECTICIDES IN INSECTS

Öz

In recent years, the frequent usage of insecticides in struggle aganist insects, has caused development of resistance to those chemicals in insects. The increase in dosage of insecticide used due to development of resistance in insects, causes important problems in terms of environment and human health. This study includes topics such as insecticides which are used frequently in insect struggle, insecticide resistant types, genetic changes posing resistance, enzymes of resistance and resistance, and mechanisms

Anahtar Kelimeler

İnsecticide resistance, Resistance mechanisms, Resistance enzymes

Kaynakça

• Chen Z., Newcomb R., Forbes E., McKenzie J., Batterham P., 2001, The Acetylcholinesterase gene and organophosphorus resistance in the australian sheep blowfly, Lucilia cuprina. Insect Biochemistry and Molecular Biology. 31, 805.
• Cygler M., Schrag J.D., Susman J.L., Harel M., SilmanI., Gentry M.K et al., 1993, Relationship between sequence conservation and three dimensional structure in large family of esterases, lipases and related proteins. Protein Sci. 2, 366.
• Daborn P., 2002, Science, 297, 2253.
• Hemingway J., 2000, The molecular basis of two contrasting metabolic mechanisms of insecticide resistance. Insect Biochemistry and Molecular Biology. 30, 1009.
• Jeffrey G., 1997, Biochemistry of esterases associated with organophosphate resistance in L. cuprina with comparisions to putative orthologues in other Diptera. Biochemical Genetics. 35, 17.
• Jeffrey G. S., 1999, Cytochromes P450 and insecticide resistance. Insect Biochemistry and Molecular Biology. 29, 757.
• Kasap, H ve Alptekin, D., 1997, Sivrisinekler, Vektörlükleri ve Kontrolü. Derneği , 13 İzmir.
• Kence M. And Kence A., 1992, Genetic consequences of linkage between malathion resistance and autosomal male–determinig factor in housefly (Diptera: Muscidae). J.Econ. Entomol. 85, 1566.
• Kence M., 1988, The Ecological Genetics Of Malathion Resistance In House Fly Musca Domestica. PhD Thesis. METU, Ankara,.
• Koçak Ö., 1998, Zararlı Savaşımı. Hacettepe Üniversitesi Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi, İnsektisid Test Üretim Birimi, Ankara.
• Newcomb R.D., Campbell P.M., Ollis D. L., Cheah E., Russell R. J., Oakeshott J. G. A, 1997, Single amino acid substitution converts a carboxylesterase to an organophosphorus hydrolase and confers insecticide resistance on a blowfly. Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 94, 7464.
• Oakeshott J.G., Van Papenrecht E.A., Boyce T.M, Healy M.J., Russell R.J., 1993, Evolutionary genetics of Drosophila esterases. Genetica.90,239.
• Oakeshott J. G. Claudianas C., Russell R. J., Robin G.C., 1999, Carboxyl/ cholinesterase: a case study of the evolution of a successful multigene family. BioEssays. 21, 1031.
• Plapp F.W., 1984, The genetic basis of insecticide resistance in the housefly: Evidence that a single locus plays a major role in metabolic resistance to insecticides. Pesticide Biochemistry and Physiology. 22, 194.
• Robin C., Russell R., J., Medveczky K. M., Oakeshott J., 1996, Dublication and divergence of the genes of the α- esterase cluster of Drosophila melanogaster. Journal of Molecular Evolution. 43, 241.
• Smyth K.A., Boyce T.M., Russell R. J., Oakeshott J. G., 2000, MCE activities and malathion resistances in field populations of the Australian sheep blowlfy (L. cuprina). Heredity. 84, 63.
• Şanlı Y., 1998, Veteriner İlaçları Rehberi ve Bilinçli İlaç Kullanım El Kitabı. ICC Yayınevi, Ankara.
• Yavuz O. ve Şanlı, Y., 1999, Halk Sağlığı ve Vektör Kontrolünde Kullanılan Pestisidler, Pestisid Formülasyonları ve Uygulama Seçenekleri, I. Seminer. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Farmakoloji Anabilim Dalı. Ankara.
• Zhou H. A., Syvanen M., 1997, A complex Glutathione transferase gene family in the housefly Musca domestica. Mol. Gen. Genet. 256, 187.