ZÜLFÜ LİVANELİ’NİN MUTLULUK ADLI ROMANI İLE FİLMİNİN GÖSTERGEBİLİM AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 25, 368 - 380, 25.12.2020

Berrin Demir

Öz

Günümüzde film yapımında kullanılmak üzere yazınsal yapıtları senaryo biçimine getirerek uyarlamalara sıkça rastlanmakta, bu durum hem dizi hem film hem de tiyatro eseri olarak karşımıza çıkmaktadır. Farklı sanat dallarında kullanılan yöntemler ve ifade biçimleri birbirine benzemediği için karşılık ve uygunluk bulmada sorunlar yaşanabilmektedir. Roman ya da öykü türünde kaleme alınan eserler, sinemaya uyarlanırken metinsel formu senaryo haline getirilerek yeniden yorumlanmaktadır. Çalışmanın amacı Zülfü Livaneli’nin Mutluluk isimli romanını, sinemaya uyarlanan versiyonu ile karşılaştırarak göstergebilim açısından incelemektir. Söylemsel, betimsel, anlatısal ve izleksel olarak ele alınacak bu çalışmada elde edilen farklılıklar eserlerin alımlanma süreci, kullanılan dil, mekân ve karakterler olarak karşımıza çıkmaktadır. Temelde insanı, insana ait duygu ve düşünceleri, hayatı anlatan sanat dallarından edebiyat ve sinema bugüne değin birbirini tamamlayan sanat dallarıdır. İç içe giren yeni oluşumlar, yeni disiplinler doğurmak-tadır. Böylece iki yönlü bir oluşum meydana gelmektedir.

Anahtar Kelimeler

Mutluluk, göstergebilim, uyarlama

COMPARISION OF ZULFU LIVANELI’S HAPPINESS TO ITS FILM-ADAPTATION IN TERMS OF SEMIOTICS

Öz

Currently, adaptations are often found by bringing literary works to the form of a script for using in film production, which appears as both a series and a film and a theatrical work. Because the methods and forms of expression used in different branches of art are not similar to each other, there may be problems in finding reciprocity and conformity. The work, written in the genre of novel and story, is adapted for cinema, while its textual form is reinterpreted by turning it into a script. The aim of the study is to examine Zülfü Livaneli's novel Happiness in terms of semiotics by comparing it with its version adapted for cinema. The differences obtained in this study, which will be considered discursive, figurative, narrative and thematic, are encountered as the process of reception, language, space and characters. Basically, literature and cinema are the branches of art that complement each other and describe a person, feelings and thoughts belonging to a person and life. New formations that are intertwined give birth to new disciplines. Increased technological opportunities allow for the evaluation of artistically strong novels, so a two-way formation occurs.

Kaynakça

• Abacı, T. (2006). Sinema Edebiyat Yaparken. Varlık Dergisi, Sayı: 1184: 6-13.
• Adanır, O. (1994). Sinemada Anlam ve Anlatım, Ankara: Kitle Yayınları.
• Ağaoğlu, A. (1996). Sinema Edebiyatın Kapısını Çalacaksa… Türk Sineması Üzerine Düşünceler, Haz. Süleyman Murat Dinçer. Ankara: Doruk Yayımcılık.
• Akbulut, Z. (2003). 90’lı Yıllar Türk Sinemasında Edebiyat Uyarlamaları, Ege Üniversitesi S.B.E. Radyo- Televizyon Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Batislam, H. D. (2002). Divan Şiirinin Mitolojik Kuşları: Hümâ, Anka ve Simurg. Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi l: 185-208.
• Fiske, J. (1996). İletişim Çalışmalarına Giriş. (çev. Süleyman İrvan). Ankara: ARK.
• Kıran, Z. ve Eziler Kıran, A. (2000). Yazınsal Okuma Süreçleri Dilbilim Göstergebilim ve Yazınbilim Yöntemleriyle Çözümlemeler, Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Livaneli, Z. (2007). Mutluluk. (40. Basım), İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Rifat, M. (1998). XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları 1. Tarihçe ve Eleştirel Düşünceler. İstanbul: YKY.
• Sakallı, C. (2012). Karşılaştırmalı Yazınbilim ve Yazınlararasılık/Sanatlararasılık Üzerine (2. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Sakallı, C ve Akemoğlu, A. (2016). Gölgesizler Romanındaki Üst Kurmaca Düzleminin Filme Aktarımı. Sinema Araştırmaları Dergisi, 2016 > 7(1) Bahar. 63-81
• Todorov, T.. (2001). Poetikaya Giriş. Çev. Kaya Şahin. İstanbul: Metis Yayınları.
• http://www.bizimanadolu.com/pages/2007/eyl07/page17.pdf (Erişim tarihi: 08.02.2010).