TÜRKİYE’DE BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİNİN DÖNÜŞÜMÜ VE 6360 SAYILI KANUN

Yıl 2019, Sayı: 21, 1 - 11, 01.08.2019

Özgür Sarı

Öz

Türk yönetim sistemini yerel yönetimler bazında değiştiren, 6360 Sayılı 13 İlde Büyükşehir Belediyesi ve 26 İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 12 Aralık 2012 tarihinde TBMM’de onaylanmış ve 30.03.2014 tarihli yerel seçimlerin ertesinde yürürlüğe girmiştir. 5216 Sayılı Belediye Kanunu’nda köklü değişiklik yapan bu yeni kanun belediye yönetimleri ile beraber, il özel idarelerini ve köy yönetimlerini de dönüştüren köklü bir değişim olmuştur. Bu kanun ile birlikte büyükşehir belediyelerinin bulunduğu illerdeki köyler mahalleye dönüştürülmüş ve tarım ve hayvancılığın yoğun olduğu kırsal alanlarda köklü değişikliklere yol açmıştır. İl sınırlarının tamamı büyükşehir belediyesi sınırlarına alınmış ve köy tüzel kişilikleri kaldırılarak mahallelere dönüştürülmüşlerdir. Türkiye’deki kırsal nüfus ev kırsal alanlar bu kanun ile birlikte aniden kentsel alan ve kentsel nüfus olarak tanımlanmıştır. Bu dönüşüm mevcut ve yeni kurulan büyükşehir belediyelerinin üzerindeki hizmet yükümlülüklerini ve hizmet alanlarını artırmıştır. Ek bir yük olarak belediyelerin bütçelerine binen bu hizmet kalemlerinin karşılanmasında ve hizmetlerin yürütülmesinde çeşitli sorunlar ortaya çıktığı görülmüştür. Ayrıca kırsal alanların ekonomik düzeyleri ve coğrafi şartları araştırılmadan hazırlanan bu kanun ile birlikte, yeterli araç-gereç, personel ve bütçesi olmadan büyükşehir belediyelerinin, başta imar planlarının hazırlanması ve alt yapı sorunlarının giderilmesi konusunda verimli ve etkin olamadıkları anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

6360 Sayılı Kanun, Yerel Yönetimler, Büyükşehir Belediyeleri

TRANSFORMATION OF METROPOLITAN MUNICIPALITIES IN TURKEY AND LAW NO. 6360

Öz

The Law on the Amendment of the Law on the Establishment of Metropolitan Municipality in 26 Provinces and 26 Districts and Some Laws and Decree Laws, which changed the Turkish management system on the basis of local administrations, was approved in the Turkish Grand National Assembly on 12 December 2012 and entered into force after the local elections dated 30.03.2014. This new law, which made a fundamental change in the Municipal Law No. 5216, has been a fundamental change that transformed the municipal administrations, special provincial administrations and village administrations. With this law, the villages in the provinces where metropolitan municipalities are located have been transformed into neighborhoods and caused radical changes in the rural areas where agriculture and animal husbandry are concentrated. All of the provincial borders were taken to the borders of the metropolitan municipality and village legal entities were abolished and turned into neighborhoods. rural areas and rural population suddenly home in Turkey with this law and urban areas has been defined as urban population. This transformation has increased the service obligations and service areas above the existing and newly established metropolitan municipalities. As an additional burden, various problems have arisen in meeting and carrying out these services items that are in the budget of municipalities. In addition, with this law, which is prepared without investigating the economic levels and geographical conditions of rural areas, it is understood that metropolitan municipalities cannot be efficient and effective in the preparation of zoning plans and elimination of infrastructure problems without sufficient tools, personnel and budget.

Anahtar Kelimeler

Law No. 6360, Local Governments, Metropolitan Municipalities.

Kaynakça

• Arıkboğa, E. (2013), “Geçmişten Geleceğe Büyükşehir Belediye Modeli”, Yerel Politikalar, Vol:3, 96.
• Çınar, T., Çiner, C.U., and Zengin, O. (2009), Büyükşehir Yönetimi Bütünleştirme Süreci, Anka- ra: TODAİE Yayınları.
• Ersoy, M. (2013), “6360 Sayılı Yasa ve Mekansal Planlama Sorunları”, GAP Belediyeler Birliği
• Dergisi, Mayıs-Haziran-Temmuz 2013, 20-32.
• Gözler, K. (2013), “6360 Sayılı Yasa Hakkında Eleştiriler: Yirmi Dokuz İlde İl Özel İdareleri ve Köylerin Kaldırılması ve İlçe Belediyelerinin Büyükşehir İlçe Belediyesi Haline Dönüştürülmesi
• Anayasamıza Uygun mudur?”, http://www.idare.gen.tr/6360-elestiriler.pdf (access date: 09.2018).
• Gül, H. and Batman S. (2013), “Dünya ve Türkiye Örneklerinde Metropoliten Alan Yönetim
• Modelleri ve 6360 Sayılı Yasa”, Yerel Politikalar, Vol:3, 7-47.
• Günal, A., Atvur, D., Okudan, D.K., (2014), “6360 Sayılı Yasanın Yerelleşme Bağlamında Değer- lendirilmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 19(3), 55-70.
• Keleş, R. (2012), “Anakentlerin Dünü, Bugünü ve Yarını”, 3. Kentsel ve Bölgesel Araştırmalar
• Sempozyumu, Gazi Üniversitesi, 6-7.12.2012, Ankara, 1-12. Parlak, B., (2013), “Yeni Büyükşehir Yasasının Analizi”, http://www.bursayerelyonetim.com/index.php/yenibuyuksehir-belediyeyasasinin-analizi (access date: 13.09.2018).
• Zengin, O. (2014), “Büyükşehir Belediyesi Sisteminin Dönüşümü: Son On yılın Değerlendiril- mesi”, Ankara Barosu Dergisi, vol:2, 91-117.
• Sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi Ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, www.mevzuat.gov.tr, Access date: 10.12.2018.