BOSNA HERSEKLİ ÖĞRENCİLERİN TÜRKÇE ÖĞRENME AMACI, TUTUMU VE ÖĞRENME BECERİLERİ

Yıl 2018, Sayı: 16, 18 - 31, 01.08.2018

Halit Karatay Haluk Güngör Önder Çangal

Öz

Bu çalışmada, Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen Bosna Hersekli öğrencilerin Türkçe öğrenme amacı, tutumu ve öğrenme becerileri çeşitli değişkenler açısından incelenmiştir. Araştırma, betimsel bir araştırmadır. Öğrencilerin Türkçe öğrenme tutumu, başarısı ve amacı ile ilgili veri elde etmek için tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın verileri, öğrencilerin kur sonu sınav puanları ve Türkçe Öğrenme Tu-tum Ölçeğinin uygulanması ile elde edilmiştir. Verilerin analizinde frekans, yüzde, aritmetik ortalama, korelasyon ve t-testinden yararlanılmıştır. Yapılan analizler so-nucunda Bosna Hersekli öğrencilerin Türkçeyi en çok Türkiye’de eğitim almak ve seyahat etmek amacıyla öğrendikleri, Türkçe öğrenme tutumlarının yüksek düzeyde olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin dil becerileri ile Türkçe öğrenme tutumları arasında genel olarak olumsuz yönde, düşük bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin okuma ve dinleme becerileri ile Türkçe öğrenme tutumları arasında anlamlı ve olumsuz yönde, düşük; yazma becerileri arasında ise anlamlı ve olumlu yönde, dü-şük bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Karşılıklı konuşma becerisi ile tutumun bilişsel, duyuşsal ve devinişsel boyutları arasında anlamlı ve olumlu yönde, düşük; sözlü anlatım becerisi ile genel olarak Türkçe öğrenme tutumu arasında anlamlı ve olumsuz yönde, düşük bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin Türkçe öğ-renme tutumu ile üretici dil becerileri arasında anlamlı ve olumlu; alıcı dil becerilerinde ise anlamlı ve olumsuz ve düşük düzeyde tutuma sahip oldukları belirlenmiş-tir.

Anahtar Kelimeler

Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi TYDÖ, dil becerileri, tutum, Türkçe, Bosna Hersek.

THE BOSNIA-HERZEGOVINIAN STUDENTS` AIMS, ATTITUDES AND SKILLS FOR LEARNING TURKISH

Öz

In this present study, the aims, attitudes and learning skills of Bosnia-Herzegovinian students who learned Turkish as a foreign language were analyzed in terms of several variables. The study is a descriptive one. Survey model was used to collect data regarding the students’ attitudes, success rates and aims. The data for the research were gathered through the students’ final grades at the end of each level and the Turkish Learning Attitude Scale. For data analysis, frequency, percentage, mean, correlation and t-test were utilized. The results of the analyses showed that Bosnia-Herzegovinian students learned Turkish to receive education in Turkey and for travelling purposes, and that their attitudes towards learning Turkish were high. It was also determined that there was a low negative significant relationship be-tween students` language skills and attitudes towards learning Turkish. It was found out that in terms of the students’ attitudes towards learning Turkish, there was a low negative significant relationship between the students` reading and listening skills and that there was a low positive significant relationship in terms of their writing skills. It was found out that there was a low positive significant rela-tionship between the students’ interactional speaking skills and the cognitive, affec-tive and kinetic dimensions of their attitudes, and also that there was a low negative significant relationship between their verbal expression skills and attitudes towards learning Turkish in general. The analyses also showed that there was a low positive significant relationship between the students’ attitudes towards learning Turkish and their productive language skills and a low negative relationship in terms of their receptive language skills.

Anahtar Kelimeler

Teaching Turkish as a foreign language TTAFL, language skills, attitude, Turkish, Bosnia-Herzegovi

Kaynakça

• Allport, G. (1935). Attitudes, handbook of social psychology. Worcester, Massachusettes: Clark University Press.
• Arkonaç, S. (2001). Sosyal psikoloji. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Baysal, A., C. (1981). Sosyal ve örgütsel psikolojide tutumlar. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi.
• Baysal, A., Tekarslan, E. (1996). Davranış bilimleri. İstanbul: Avcıol Basım Yayım.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Kılıç, A., Ö., Erkan, K., Şirin, ve D., Funda (2008). Bilimsel araş- tırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Brown, D., H. (2007). Principles of language learning and teaching, (Fifth edition). New York: Pearson Education.
• Dörnyei, Z. (1998). Motivation in second and foreign language learning. Language Teaching, 3(31), 117-135.
• Dörnyei, Z. (2005). The psychology of the language-learner ındividual differences ın second language acquisition. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
• Gardner, R., C. (1960). Motivational variables in second-language acquisition. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), McGill University, Kanada.
• Gardner, R., C. & Lambert, W.E. (1972). Attitudes and motivation in second language learning. Rowley, MA: Newbury House.
• Gardner, R., C. (1985). The attitude/motivation test battery: technical report. Erişim tarihi: 07.06.2018, http://publish.uwo.ca/~gardner/docs/AMTBmanual.pdf
• Ghazvini, S., D. & Khajehpour, M. (2011). Attitudes and motivation in learning English as sec- ond language in high school students. Procedia Social and Behavioral Sciences, 15, 1209- 1213.
• Göçer, A. (2009). Türkiye’de Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen lise öğrencilerinin hedef dile karşı tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Turkish Studies, 4(8), 1335- 1350.
• Horwitz, E., Horwitz, M. & Cope, J. A. (1986). Foreign language classroom anxiety. Modern Language Journal, 70, 125-132.
• İnal, S., Evin, İ., ve Saracaloğlu, A. S. (2005). The relation between students’ attitudes toward foreign language and foreign language achievement. Dil Dergisi: Language Journal, 130, 38-53.
• İnceoğlu, M. (2011). Tutum, algı, iletişim. Ankara: İmaj Yayıncılık.
• Karatay, H. ve Kartallıoğlu, N. (2012). Kırgız öğrencilerin Türkiye Türkçesi öğrenmeye ilişkin tutumları. Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Araştırmaları Dergisi, (4), 1-11.
• Karatay, H. ve Kartallıoğlu, N. (2016). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenme tutumu ile dil beceri- leri edimi arasındaki ilişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(4), 203-213.
• Kanmaz, A. (2012). Okuduğunu anlama stratejisi kullanımının, okuduğunu anlama becerisi, bilişsel farkındalık, okumaya yönelik tutum ve kalıcılığa etkisi (Yayınlanmamış Dokto- ra Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Katz, D. (1967). “The functional approach to the study of attitude” readings in attitude theory and measurement. Ed. M. Fishbein. New York: John Wiley & Sons, Inc. 457 468.
• Köse, D. (2007). Ortak başvuru metnine uygun Türkçe öğretiminin başarıya ve tutuma etkisi. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 107-118.
• Masgoret, A., M. & Gardner, R., C. (2003). Attitudes, motivation, and second language learning: A meta-analysis of studies conducted by Gardner and associates. Language Learning, 53(1), 123-163.
• Özdemir, B. (2014). Analitik yazma ve değerlendirme modelinin Türkçe öğretmeni adaylarının yazma becerilerine ve yazma tutumlarına etkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Phillips, S. L. (2003). Contributing factors to music attitude in sixth, seventh and eighth grade students. Iowa: Non-Published Dissertation.
• Sarıçoban, A. (2004). Türkçeyi ikinci dil olarak öğrenen Türki öğrencilerin güdü ve tutumlarının başarıya etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 67-73.
• Sanford, F., H. (1961). Psychology a scientific study of man. California: Wardsworth Publishing Company.
• Şen, Ü. (2011). Belçika'da yaşayan Türk çocuklarının Türkçeye yönelik tutumları ve yazma be- cerileri (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• TDK (2005). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Thurstone, L. L. (1931). The measurement of social attitudes. The Journal of Abnormal and So- cial Psychology, 26(3): 249–269.
• YTB (2018). https://www.ytb.gov.tr/uluslararasi-ogrenciler/uluslararasi-ogrenci-hareketliligi