“KORUMA ALANLARI”NIN YÜKSELEN RANTI ile ÇEVRE-ORMAN KORUMA MEVZUATINDAKİ DEĞİŞİMLER ve “BOLU-GÖLCÜK TABİAT PARKI” ÖRNEĞİ

Yıl 2018, Sayı: 16, 136 - 159, 01.08.2018

Aziz Cumhur Kocalar

Öz

Son yıllarda “koruma alanları”nda gerçekleşen rant artışı dikkat çekicidir. Buna paralel olarak Orman Hukukunun değişimi ise çalışmanın konusunu oluşturmuştur. Doğal alanların içinden mutlak korunması gereken alanlar farklı koruma statüleriyle korunmaktadır. Bu statüleri de kapsayan ilgili hukuksal alan koruma politikalarını da belirlemektedir. Koruma politikaları ise siyasal iktidarlarla birlikte her dönem belirgin değişimler geçirmektedir. Çevre-Orman Koruma Hukukunda son 17 yılda 2001-2017 yürütülen yasal-yönetsel süreçlerdeki değişim kısmen bile izlenildiğinde, koruma politikalarındaki mevcut son durum daha iyi anlaşılarak yorumlanabilir. “Doğal” süreçler, ortamlar ile varlıkların ticarileştirilmesi ve özelleştirilmesi sürecin belirleyicisidir. Çalışmada, özellikle 2873, 3213, 6831, 2634 sayılı yasalar ön plana alınarak, yönetmeliklerde ki değişimle incelenerek değerlendirilmiştir. Bolu Gölcük Tabiat Parkı B-GTP saha çalışması olarak incelenmiştir. Çalışma; arazi rantlarının son derece yükseldiği şu son ortamda, ülkemizde özel olarak “koruma” altına alınmış alanların artık gerektiği gibi nasıl korunabileceğini, tartışmaya açmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Doğal “Korunan Alanlar”, Bolu-Gölcük Tabiat Parkı, Çevre-Orman Koruma Politikaları, Kamu/Orman Hukuku ve Çevre Mevzuatı, Şehir ve Bölge Planlama.

ENVIRONMENTAL-FOREST LEGISLATION and "BOLU-GÖLCÜK NATURAL PARK" with RISING RETURN of "PROTECTED AREAS"

Öz

In recent years, the increase for acquiring unearned income in protected areas is striking. In parallel, the change in Conservation Legislation 2001-2017 in recent years has created the technical dimension of this work. Areas that need to be protected in natural areas are protected by different protection statues. It also defines the relevant legal area protection policies including these statutes. Conservation policies are undergoing significant changes in the period with political power. This change in legaladministrative processes in recent years 2001-2017 in Environmental Legislation can be interpreted in a better understanding of how the current state of preservation policies change, if partly observed. "Natural" processes, environments and the commercialization and the privatization of assets are participated in all these. In the study, in the selected period, 2873, 3213, 6831, 2634 numbered laws were taken into the foreground and evaluated by examining the changes in some regulations. Gölcük Nature Park was studied as a field study. The study thus opens up the debate on how to respond to this last question: In the latter environment, where land price rises are extremely high, how can the protected areas in our country be protected as necessary?

Anahtar Kelimeler

Natural "Protected Areas", Bolu-Gölcük Natural Parks, Environmental-Forest Conservation Policies, Pu

Kaynakça

• 07.1937 tarihli ve 3116 sayılı Orman Kanunu.
• 09.1956 tarihli R.G. 9402 ve 6831 sayılı Orman Kanunu.
• 03.1982 tarihli R.G. 17635 ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu (TTK).
• 08.1983 tarihli R.G. 18132 ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu (MPK).
• 09.1985 tarihli R.G. 30187 ve 3213 sayılı Maden Kanunu.
• 12.1986 tarihli ve R.G. 19309 sayılı MPK Yönetmeliği.
• 05.2005 tarihli R.G. 25819 ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımı Kanunu.
• 07.2011 tarihli R.G. 27984 ve 645 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK).
• 03.2013 tarihli ve R.G. 28578 sayılı Mesire Yerleri Yönetmeliği (MYY).
• Akten, Murat, (2008), “Isparta ovasının optimal alan kullanım planlaması üzerine bir araştır- ma”, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora tezi, Türkçe, s. 260, Isparta.
• Akten, Sibel, (2009), “Korunan doğal alanlarda ziyaretçi etki yönetim yaklaşımı (Gölcük Tabiat Parkı örneği)”, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimar- lığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans, Türkçe, s. 172, Isparta.
• Akten, Sibel; Gül, Atila, (2014), “Korunan doğal alanlarda ziyaretçilerin olası etki düzeyleri önlem ve standartların belirlenmesi (Gölcük Tabiat Parkı örneği)”, SDÜ Orman Fakül- tesi Dergisi, SDU Faculty of Forestry Journal, 15, s. 130-139.
• Bayraktaroğlu, Hayri, (1969), “Sosyal Düzen, Hukuk ve Orman Hukuku”, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri B 19 (1).
• Dumlu, Cansu; İhtiyar, Filiz, (2017), “İğne Ada Longoz Ormanları Milli Parkı Sınırları İçerisinde Bulunan Mert Gölü’nün Rekreasyonel Kano Taşıma Kapasitesinin Belirlenmesi”, Tur- kish Journal of Forest Science 1(2), s. 133-144.
• Göktuğ, Tendü Hilal; Arpa, Nihan, (2016), “Tekne Turları Kapsamında Rekreasyonel Taşıma Kapasitesinin Belirlenmesine Yönelik Bir Yöntem Yaklaşımı: Beyşehir Gölü Milli Parkı Örneği”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 19(1), s. 15- 27.
• Göktuğ, Tendü Hilal; Yıldız, Nalan Demircioğlu, Demir, Metin, (2013), “Bulut Taşıma Kapasi- tesi Kuramının Milli Parklarda Oluşum - Gelişim ve Modellenme Süreci”, Atatürk Üni- versitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 44 (2), s. 204.
• Mert, Z. Gamze; Kutluca, A. Kıvanç, (2018), “Türkiye’de Tabiat Parkları Koruma Amaçlı İmar Planlama Süreci: Ballıkayalar Tabiat Parkı Deneyimi”, Mimarlık ve Yaşam, Cilt 3, Sayı 1, s. 21 – 51. DOI: 10.26835/my.407215
• Polat, Serkan; Polat, Semra Aktaş, (2016), “Rekreasyonel Tabiat Parklarının Korunan Alanlar Kapsamında İncelenmesi: Mersin İli Örneği”, NWSA: Social Sciences, ISSN: 1308 7444 (NWSASOS), ID: 2016.11.2.3C0139 2016, Cilt 11, Sayı 2, s. 85 - 115 2016-04-11.
• Sayın, Şerif; Karadağ Aybike Ayfer, (2016), “Abant Tabiat Parkı Rekreasyonel Beklentilerinin Değerlendirilmesi”, Düzce Üniversitesi Ormancılık Dergisi Cilt 12, Sayı 2.
• Yılmaz, Ersin, (2004), “Orman Kaynaklarının İşlevsel Bölümlemesine İlişkin Çözümlemeler”, İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, s. 388, İstanbul.
• Yüksel, Murat; Yeşil, Murat, (2017), “Kent ve Rekreasyon (Ordu Kenti Örneği)”, Mavi Atlas, Cilt 5, Sayı 2, S: 355 – 382. DİĞER KAYNAKLAR
• “13 Aralık 2016 tarihli 397 sayılı Meclis kararı (Parkın yapılaşmaya açılması)”, Bolu Belediyesi, https://webportal.bolu.bel.tr/web/guest/26
• “Bakan Eroğlu'dan Gölcük açıklaması Doğa tahrip edilmeyecek”, NTV, 21.12.2017 https://www.ntv.com.tr/turkiye/bakan-erogludan-golcuk-aciklamasi-doga-tahrip- edilmeyecek,gM36Xqb-FUCTsGYyvoXzHg
• Bolu Barosu, http://www.bolubarosu.org.tr/
• “Doğa harikası Gölcük Tabiat Parkı 22 yıllığına özel işletmeye verilecek”, Diken, 14.12.2017 http://www.diken.com.tr/doga-harikasi-golcuk-tabiat-parki-22-yilligina-ozel-isletmeye- verilecek/ “Gölcük Tabiat Parkı kararı yargıya taşındı ”, Sözcü Gazetesi, 20.12.2017 http://www.sozcu.com.tr/hayatim/yasam-haberleri/golcuk-tabiat-parki-karari-yargiya- tasindi/
• “Gölcük Tabiat Parkı kiralama ihale duyurusu”, Bolu Belediyesi, 19.12.2017 https://webportal.bolu.bel.tr/web/guest/26
• “Sakarya 1. İdare Mahkemesi’ne başvuru (E:2014/1113)”, TMMOB Orman Mühendisleri Odası, http://ormuh.org.tr/
• “Tabiat Parkları Gelişme Planı Teknik İzahnamesi”, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müd. (2012), 17 Eylül 2012.
• T.C.Başbakanlık, https://www.basbakanlik.gov.tr/Forms/_Global/_Government/pg_CabinetHistory.aspx
• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Portalı
• https://www.kulturportali.gov.tr/ turki
• ye/bolu/gezilecekyer/golcuk-tabiat-parki
• T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Milli Park- lar Bilgi Sistemi, http://mpbis.ormansu.gov.tr/
• T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, http://www.milliparklar.gov.tr/
• Türkiye’nin Tabiatı Koruma Alanlar, Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği, Ankara, Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği Yayını, 2000, s.86. http://www.kirsalcevre.org.tr/KC/KClibrary/eCopy/2385S1.pdf