KİŞİLİK OLUŞUMUNDA DİLİN, DİNİN VE AHLAKİ DEĞERLERİN ROLÜ

Yıl 2018, Sayı: 16, 174 - 186, 01.08.2018

Kasım Müminoğlu

Öz

Bugün insanlık âleminin bulunduğu veya ulaştığı noktadan bakıldığında, düşünceye, bilgiye, rasyonel düzenlemelere, makul değişim ve gelişmelere açık olan insan ve onun oluşturduğu toplum Hz. Adem’den bugüne kadar önemli ölçüde ilerleme göstermekle beraber kimi zaman siyasal, toplumsal ve bireysel sebeplerden dolayı ilerleme göstermekten aciz kalmış veya aciz bırakılmış olduğu da bir gerçektir. Bu bakımdan üzerinde durmayı planladığımız bu konudaki kavramlar her ne kadar her biri kendi başına birer apayrı konularmış gibi gözükse de, bir bütün olarak ele alındığında bir biriyle sıkı ilişki içerisinde olduğu görülecektir. Öyle ki pek çok düşünürler konuya çeşitli bağlamlarda yaklaşmışlardır. Elbette bir psikoloğun, sosyoloğun veya siyaset bilimcinin yazdıkları kendi çerçevesinde bir anlam ifade eder. Fakat yaşam bir bütündür ve insan toplumda yaşar toplumla kendisini var kılar. Toplum da tıpkı bir birey gibi, varlığını ilişkilerle bir sözleşme üzerinde inşa eder ve emniyet altına alır. Başka bir ifadeyle birey bir topluma ihtiyaç duyduğu gibi toplum ve onu oluşturan bireyler de kendi aralarında iyi bir ilişkiye ihtiyaç duyarlar. O bakımdan bütün bunların gerçekleşebilmesi için evvela kişiyi kişi yapan, toplumu gerçek gelişmiş medeni toplum yapan, dil ve ahlaki değerlerin rolünün ve öneminin yeniden ele alınması gerektiğini düşünüyorum.

Anahtar Kelimeler

Ahlak, dil, kişilik, toplum ve ahlaki değerler

THE ROLE OF LANGUAGE, RELIGION AND MORAL VALUES IN THE FORMATION OF PERSONALITY

Öz

Today, considering the current and the reached point of humanity, it can be clearly seen that the human being who embraces ideas, knowledge, reasonable transitions and developments and the society which were created by human being have significantly advanced from the age of Prophet Adam up to now; however, it is also a fact that, sometimes such an advance could not be achieved for some political, social and individual reasons. In this regard, the concepts of this field on which we plan to concentrate may seem different issues; yet, it can be seen that they have close relationships with each other when they are discussed as a whole. It is in this manner that, many thinkers have approached to this subject within a variety of contexts. It goes without saying that; things, which a psychologist, sociologist or political scientist put forward, make sense in their own context. On the other hand, life is a whole and human being lives in a society and makes himself exist through society. Society, just as an individual, builds its own existence and secures itself through the relationships built on a contract. In other words, as much as individuals need a society; society and its individuals need a good policy too. In order to realize all the aforementioned, I believe that it is necessary to reconsider the role and importance of the language and moral values which are the basis of human beings, turn a society into a true, advanced civilization.

Anahtar Kelimeler

Moral, language, personality, community, and moral values

Kaynakça

• Aydın, Mehmet. S (2000), “Niçin”, Bir Zaman Diliminden Seçmeler, Zaman Kitap, İstanbul.
• Akarsu, Bedia. (1982), Immanuel Kant’ın Ahlak Felsefesi, İnkilap Yayınları, İstanbul.
• Altunya, Hülya (2003), “Farabi’de Dil Felsefesi”, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üni- versitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe ve Din Bilimleri, İsparta.
• Altıntaş, Ramazan, “Toplumsal Ahlâk Sorunu”, Yeni Ümit Dergisi, İstanbul, 2009. s. 86.
• Aslan Seyfettin ve Yılmaz Abdullah, “Modernizme Bir Başkaldırı Projesi Olarak Postmoder- nizm”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2001, Cilt 2, Sayı 2 ss.93-108
• Barth, K (1938), The Knowledge of God and the Service of God, Hodder and Stoughton. Lon- don
• Bolay, Süleyman Hayri, “Değerlerimiz ve Günlük Hayatımız”, Dem Dergi (Değerler Eğitimi Dergisi), Yıl 1, Sayı 1, İstanbul 2007.
• Birand, Kâmıran (1964), İlk Çağ Felsefesi Tarihi, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yay., 2.bsk., Ankara.
• Bilen, Osman (2007), Çağdaş Yorumbilim Kuramları, Şüle Yayınları İstanbul.
• Çelikel, Bülent (2009), Gazali ve Eğitim, İzmir İlahiyat Vakfı Yayınları, İzmir.
• Çakıcı Sümeyye, (2015), Kutadgu Bilig’de Mutluluk İle Ahlak İlişkisi, Psikososyal Bir Analiz, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
• Güngör Erol, (2000) Ahlak Psikolojisi ve Sosyal Ahlak, Ötüken, İstanbul.
• Karahan Fazıl, (2014b), “Millet Ve Milliyet Bakımından Türk Milleti (Felsefî Bir Yaklaşım)”, The Journal of Academic Social Science Studies, Jasss, Number: 28 , p. 97-112, Autumn II.
• Karahan Fazıl, (2012), “İnsanî Varlığın Hakikat Arayışı”, Felsefe Dünyası, 2012/1, Sayı 55, 166- 182.
• Koca, Suat, “Ahlak Kavramı Üzerine Etimolojik ve Semantik Bir Araştırma” Ankara Üniversite- si İlahiyat Fakültesi Dergisi 57:2 (2016), ss.121-135
• Koç, Mustafa (2005), “Din Psikolojisi Araştırmalarında Ergenlik Dönemi Üzerine Türkçe Yapı- lan Çalışmalarla İlgili Bir Literatür İncelemesi”, sakarya üniversitesi ilahiyat fakültesi dergisi 12 / 2005, s. 41-69
• Kuçuradi Ioanna (2004), “İnsan Haklarının Etnik Açıdan Çoklu ve Dini Açıdan Çoklu Toplum- lar İçin Gerektirdikleri”, Dünya İslamiyet, Demokrasi, Editörler, Yahya Sezai Tezel ve Wulf Schönbohm, Kadim Yayınları Aralık 2004
• Mominov, Kasım (2015), Süreç Felsefesinde Ahlak, Helena Yayınları, Ankara.
• Mengüşoğlu, Tahiyettin (1983). Felsefeye Giriş, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Müminoğlu Kasım, Sosyal Kalkınmada Sosyal Felsefenin Rolü, ÜNİDAP Uluslararası Bölgesel Kalkınma Konferansı, Muş-2016: UNIDAP International Regional Development Confe- rence Mus-2016, 575-585.
• ROY Oliver (2010), İslam’a Karşı Laiklik, (Çev, Ender Bedisel), Agorakitaplığı Yayınları İstan- bul.
• Rene Guenon (2002), Vedanta’ya Göre İnsan ve Halleri, Hind Felsefesinde Kamil İnsan, çev. Atilla ATAMAN, Gelenek Yyayınları, İstanbul.
• Sıgmund, Freud. (2000), Mteapisikoloji, Haz ilkesinin Ötesinde, Ego ve Id ve Başka Yapıtlar, çeviren Aziz Yardımlı, İdea Yayınları, İstanbul.
• Şentepe, Ayşe ve Güven, Metin (2015), “Kişilik Özellikleri Ve Dindarlık İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Araştırma”, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt:XVII, Sayı: 31, 27-44
• Türer, Celal, “Değer ve Kişilik”, Felsefe-Edebiyat ve Değeerler Sempozyumu 1-3 Kahramanma- raş, Kasım 2012, ss. 215-225
• Yalkın E. M. Yazgan (2017), Antik Çağ-Orta Çağ Hint Felsefesi ve Mantık Çalışmaları, Dema- vend Yayınları, İstanbul.
• Yıldız, Mustafa, “Farabi’de Dil-Kültür ve Mantık İlişkisi”, FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Der- gisi), 2012 Güz, sayı: 14, s. 93-120 ISSN 1306-9535, www.flsfdergisi.com
• Williams, John, Reynold (2005), Heidegger’in Din Felsefesi, (Çeviren. Mehmet Türkeri), İzmir, D.E.Ü. İlahiyat Fakültesi. Vakfı Yayınları.
• Wen Haiming (2014), Çin Felsefesi, çev. Aysun GÜNEYSU, Kaynak Yayınları, İstanbul.
• Urhan, Veli (2000), Michel Foucault ve Arkeolojik Çözümleme, Paradigma, İstanbul.