ALİ ŞERİATİ DÜŞÜNCESİNDE SİYASAL İSLAM: KAVRAMSAL BİR ANALİZ

Yıl 2018, Sayı: 13, 341 - 356, 01.02.2018

Seda Erat Osman Özkul

Öz

Ali Şeriati 1933-1977 modern dönem İslam düşüncesinin önemli mütefekkirlerinden biridir. Eserleriyle gerek İran gerekse diğer İslam ülkelerinin fikir hayatı üzerinde derin ve ciddi etki yaratmıştır. Dinin toplum içindeki rolüne dikkat çeken Şeriati İslam terminolojisine mensup terimleri geleneksel kullanımından farklı bir şekilde ele alarak yorumlamıştır. O, bir taraftan Müslüman halklar üzerindeki molla tahakkümünü, diğer yandan ise Batı sömürgeciliğini ciddi manada eleştirmiştir. Bu çalışmada özel olarak Ali Şeriati’nin Siyasal İslam ile ilgili düşüncelerinin kavramsal bir analizi yapılmaktadır. Bu çerçevede politik ideolojisini oluşturan dini ve siyasi kavramlara getirdiği devrimci tanımlar incelenmiştir. Şia’nın konuyla ilgili temel kavramları önce geleneksel anlamıyla sonra Şeriati’nin bakış açısıyla karşılaştırmalı olarak açıklanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ali Şeriati, Siyasal İslam, din, Şia

POLITICAL ISLAM IN THE LIGHT OF ALI SHARIATI: A CONCEPTUAL ANALYSIS

Öz

Ali Shariati 1933-1977 is one of the most important thinkers of modern Islamic thought. His works, both Iran and other Islamic countries have had profound and serious impact on the idea of life. Shariati, who draws attention to the role of religion in society, interprets the terminologies of Islamic terminology differently from traditional usage. He seriously criticized the domination of the mullah on the Muslim people on one side and Western colonialism on the other. In this study, a conceptual analysis of Ali Shariati's thoughts on political Islam is made in particular. In this framework, the revolutionary definitions brought to the religious and political concepts that constitute the political ideology have been examined. political concepts that constitute the political ideology have been examined. Shia first tried to explain the basic concepts related to the subject in a comparative way with the viewpoint of later Shariati.

Anahtar Kelimeler

Ali Shariati, Political İslam, Religion, Shia.

Kaynakça

• Aktaş, C. (2008). Yakın yabancı. İstanbul: İz Yayıncılık.
• Apaydın, H.Y. (2003). Müslüman Siyaset Geleneğinde Din-Devlet İlişkisi. Bilimname I, s:217-228
• Black, A. (2010). Siyasal İslam Düşüncesi Tarihi. (S. Çalışkan, H. Çalışkan, Çev.) Ankara: Dost Kitabevi.
• Bodur, E. (2005). Dini Motifli Terör Fenomeni Ve İslam'ın Siyasal İstismarı.KSÜ ilahiyat Fakül- tesi Dergisi, s. 65-88. CESUR, E. (2002). Ali Şeriati (1933-77): Allahperest-Sosyalist.İslamiyat V, sayı 2, s. 69- 91.
• Genç, E. ( 2015). Siyasal İslamcılığın Alternatif Medeniyet Söylemi Moderniteden Azade midir. Tarihin Peşinde Dergisi, sayı 13, s.129-160.
• İşcan, M. Z. (2002). İmamiyye Şiasında Politik Bir Teori Olarak İmametin İmkanı. Ekev Akademi Dergisi, 6 (10), s.73-94.
• Manaz, A. (2008). Siyasal İslamcılık Dünyada Siyasal İslamcılık. İstanbul: IQ Kültür Sanat Ya- yıncılık.
• Öçal, Ş. (2012). Retoriğin Kışkırtıcı Gücü: Ali Şeriati’de Din, Modernizm ve Geleneğin Özgürleş- tirici Yorumu. Dini ve Felsefi Metinler Yirmi birinci Yüzyılda Yeniden Okuma, Anlama ve Algılama Sempozyumu, cilt :1.
• Rahnema, A. (2005). Müslüman Ütopyacı. (İ. TOKER, Çev.) Ankara: Hece Yayınları.
• Roy, O. (2015). Siyasal İslamın İflası. (C. Akalın, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Şeriati, A. (1999). İslam Nedir. (A. Seyyidoğlu, Çev.) İstanbul: Birleşik Yayıncılık.
• Şeriati, A. (2006). Dr. Ali Şeriati Terimler Sözlüğü. (M. Polat, Çev.) İstanbul: Hîvda İletişim.
• Şeriati, A. (2014). İnsanın Dört Zindanı. (H. Hatemi, Çev.) İstanbul: İşaret Yayınları.
• Şeriati, A. (2012). Kendini Devrimci Yetiştirmek. (E.Okumuş, Çev.) Ankara: Fecr Yayınları.
• Şeriati, A. (1980). Hacc. (F.Selim, Çev.) İstanbul: Düşünce Yayınları.
• Şeriati, A. (2013). Dine Karşı Din. ( D. Özlük, Çev.) Ankara: Fecr Yayınları.
• Şeriati, A. (2013). Marksizm. (E.Okumuş, H.Kırlangıç, D.Özlük, Çev.) Ankara: Fecr Yayınları.
• Şeriati, A. (2016). Ali Şiası Safevî Şiası. (H.Kırlangıç, Çev.) Ankara: Fecr Yayınları.
• Şeriati, A. (2016).Biz ve İkbal. (D.Örs, Çev.) Ankara: Fecr Yayınları.
• Şeriati, A. (2015). Anne Baba Biz Suçluyuz. (M.Demirkol, Çev.) Ankara: Fecr Yayınları.
• Şeriati, A. (2012). İran Ve İslam. (K. Çamurcu, Çev.) Ankara: Fecr Yayınları.
• Şeriati, A. (2013). Hangi Şia. (H.Kırlangıç, Çev.) Ankara: Fecr Yayınları.
• Şeriati, A. (2011). İslambilim. (H.Kırlangıç, Çev.) Ankara: Fecr Yayınları.
• Şeriati, A. (2015). Kur’an’a Bakış. (H. Kırlangıç, E. Okumuş, M. Demirkol, K. Çamurcu, D. Öz- lük, Çev.) Ankara: Fecr Yayınları.
• Şeriati, A. (1980). Medeniyet ve Modernizm. (F.Selim, A.Arslan, Çev.) İstanbul: Düşünce Yayın- ları.
• Şeriati, A. (1981). Ne Yapmalı. (M. Hizbullah, Çev.) İstanbul: Düşünce Yayınları.
• Şeriati, A.(2012). Şia. (H. Kırlangıç, Çev.) Ankara: Fecr Yayınları.
• Şeriati, A. (2012). İslam ve Sınıfsal Yapı. (D.Özlük, Çev.) Ankara: Fecr Yayınları.
• Şeriati, A. (2014). İslambilim II. (H.Kırlangıç, Çev.) Ankara: Fecr Yayınları.
• Şeriati, A. (1980). İslam Sosyolojisi Üzerine. (K.Can, Çev.) İstanbul: Düşünce Yayınları.