CÂM-I CEM-ÂYÎN’DE OĞUZ KARA HAN NESLİ VE DEDE KORKUT THE GENERATION OF OĞUZ KARA HAN AND DEDE KORKUT IN CAM-I CEM-AYIN

Yıl 2017, Sayı: 10, 1 - 11, 01.08.2017

İdris Kadıoğlu

Öz

Bu çalışmada Câm-ı Cem-âyîn adlı eserdeki; Osmanlı soyu, Osman Gazi’nin nesebi, Kara Han, Dede Korkut ve Örgeç Dede’nin Müslümanlığı, Korkut Ata’nın müjdesi gibi tarihi konular üzerinde durulmaktadır. Hasan Bayati’nin “Oğuzname” muhtasarı olarak kaleme aldığı ve Ali Emiri tarafından neşredilen bu eser, bilinen en eski Osmanlı silsilenamesi olması bakımından oldukça önemlidir. Çalışmanın giriş bölümünde, dibacesindeki bilgiden hareketle eserin yazarı, muhteviyatı ve neşri hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmada, Silsilenamede yer alan ve çoğu Türk hakanı olan Osmanlı soyuna mensup isimlerin listesi çıkarılmış, Osman Gazi’nin nesebi incelenmiştir. Kara Han, Dede Korkut ve Örgeç Dede’nin mümin, mütedeyyin birer Müslüman oldukları hatta Dede Korkut’un Asr-ı Saadet’te yaşamış bir sahabe olduğu bu eserden anlaşılmaktadır. Çalışmada ayrıca Kayı Boyuna mensup Osmanlı neslinin saltanatının kıyamete kadar sürüp gideceğine dair Dede Korkut’un müjdesine de yer verilmekte, sonuç ve kaynakça bölümlerinin yazımıyla çalışma tamamlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hasan Bayati, Oğuzname, Dede Korkut, Silsilename, Ali Emiri.

THE GENERATION OF OĞUZ KARA HAN AND DEDE KORKUT IN CAM-I CEM-AYIN CÂM-I CEM-ÂYÎN’DE OĞUZ KARA HAN NESLİ VE DEDE KORKUT

Öz

In this study, the historical topics in the work titled Câm-ı Cem-âyîn such as the Ottoman family, Osman Gazi's generation, Kara Han, Dede Korkut and Örgeç Dede's being a Muslim and Korkut Ata 's good news were focused on. This work which was written as “Oğuzname”s summary by Hasan Bayati and published by Ali Emiri is very important in that it is the oldest Ottoman family tree silsilename . In the introduction part of the work, some information about the writer, content and the publication process were given based on the information in preface of the work. In the study, a list of names belonging to the Ottoman descendants, most of whom were Turkish khans, were taken out and Osman Gazi's generation was investigated. It is understood from this work that Kara Han, Dede Korkut and Örgeç Dede are believers and devout Muslims and even Dede Korkut is a companion who lived in the time of Prophet Muhammed Asr-ı Saadet . The work also includes the good news of Dede Korkut that the reign of the Ottoman descendants belonging to the Kayı Tribe will last until Doomsday. With the results and bibliography sections the work is completed.

Anahtar Kelimeler

Hasan Bayati, Oğuzname, Dede Korkut, Ottoman family tree, Ali Emiri.

Kaynakça

• Ali Emîrî (1319/1902). Cevâhirü’l-Mülûk Mukaddime. İstanbul: Asır Matbaası.
• Ali Emîrî (1330/1912). Külliyât-ı Eş‘âr-ı Emîrî’den Cevâhirü’l-Mülûk. İstanbul: Matbaa-i Kader.
• Bayatî, Hasan b. Mahmûd (886/1482). Câm-ı Cem-âyîn (Neşreden: Ali Emîrî, 1331/1913), Dersaadet: Kader Matbaası.
• Bayatî, Hasan b. Mahmûd (886/1482). Câm-ı Cem-âyîn (Sadeleştiren: Kırzıoğlu, Fahret- tin (1949) İstanbul: Türkiye Yayınevi.
• Dia (Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi) (1993). Câm-ı Cem-Âyîn, 7.C., İstanbul: Diyanet Vakfı Yayınları.
• Dia (Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi) (1994). Dede Korkut. 9. C., İstanbul: Diyanet Vakfı Yayınları.
• Ercilasun, A.B. (2016/2). Oğuznâme Hakkında, Türk Kültürü, 1-12, Ankara: Türk Kül- türünü Araştırma Enstitüsü.
• Gökyay, O. Ş. (1994). Dede Korkut, DİA, C. 9, s.77 vd., İstanbul: Diyanet Vakfı Yayınları.
• Kaçalin, S. M. (2017). Oğuzların Diliyle Dedem Korkudun Kitabı, Ankara: Türk Dil Kuru- mu Yayınları.
• Kadıoğlu, İ. vd. (Haz.) (2013). Ali Emîrî Efendi, Cevâhirü’l-Mülûk, Diyarbakır: Diyarbakır Valiliği Yayını.
• Kadıoğlu, İ., (Haz.) (2014). Ali Emîrî Efendi, Tezkire-i Şuarâ-yı Âmid, Ankara: Sonçağ Ya- yınları.
• Kırzıoğlu, F. (Sadeleştiren) (1949). Câm-ı Cem-âyîn (Osmanlı Tarihleri I, Hazırlayan: Atsız, s. 371-403), İstanbul: Türkiye Yayınevi.
• Özcan, A. (1993). Câm-ı Cem-Âyîn, DİA, C. 07, s. 43, İstanbul: Diyanet Vakfı Yayınları.
• Özçelik, S. (2016). Dede Korkut -Dresden Nüshası- Metin, Dizin 2.C. Ankara: Türk Dil Ku- rumu Yayınları. İNTERNET KAYNAKLARI
• “Dede Korkut Kimdir” (Erişim: 05.06.2017) (http://www.sabah.com.tr/dede-korkut- kimdir.)
• “Hasan bin Mahmud el-Bayatî” (Erişim: 05.2017)https://www.turkcebilgi.com/
• “Sözlükler” (Erişim: 14.05.2017) http://tdk.org.tr/sözlükler ; http://www.lexiqamus.com/