TÜRKİYE’NİN TEKSTİL İHRACATINDAKİ REKABET GÜCÜ DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ: 1996-2015 DÖNEMİ İÇİN BİR ANALİZ

Yıl 2017, Sayı: 8, 186 - 203, 01.04.2017

Kazım Sarıçoban Levent Kösekahyaoğlu Birol Erkan

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’nin 1996’dan 2015’e, tekstil ürünleri ihracatındaki rekabet gücü Vollrath İndeksi kullanılarak belirlenmeye çalışılmıştır. Analiz sonucunda Türkiye’nin, SITC 3 dijit sınıflandırmadaki 24 tekstil ürün grubu ihracatının 19’unda rekabet avantajına, kalan diğer 5 ürün grubunda ise rekabet dezavantajına sahip olduğu görülmüştür. Bu da Türkiye’nin tekstil ihracatında, söz konusu ürün gruplarının %79’unda rekabet avantajına, %21’inde ise rekabet dezavantajına sahip olduğunu göstermektedir. Ayrıca Türkiye, rekabet avantajına sahip olduğu 19 ürün grubundan 12’sinde güçlü üstünlüğe, 4’ünde orta derece üstünlüğe ve kalan 3’ünde de zayıf üstünlüğe sahiptir. Türkiye’nin güçlü üstünlüğe sahip olduğu ilk iki grup, 659 kodlu “Halılar ve diğer Yer Kaplamaları” ile 658 kodlu “Dokumaya Elverişli Maddelerden diğer Hazır Eşya ve Takımlar” ürün gruplarıdır. Sonuçlara genel olarak bakıldığında ise, Türkiye’nin rekabet avantajına sahip olduğu ürün gruplarındaki üstünlük katsayılarında, ikinci dönem itibariyle, düşüşler dikkati çekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tekstil, ihracat, rekabet gücü, Türkiye.

DETERMINATION OF TURKEY'S COMPETITIVENESS LEVEL IN EXPORTS OF TEXTILES: AN ANALYSIS FOR THE PERIOD OF 1996-2015

Öz

In this study, we try to determine Turkey’s export competitiveness in textile products by using the Vollrath Index for the period from 1996 to 2015. Our analysis suggests that Turkey has a competitive advantage in 19 of the export of 24 textile products in the SITC 3 digits classification and a competition disadvantage in the remaining 5 product groups. This finding shows that Turkey has a competitive advantage in 79 per cent of its product groups and a competitive disadvantage in 21 per cent in textile exports. In addition, Turkey has strong superiority in 12 out of 19 product groups with competitive advantage, moderate superiority in 4 and weak superiority in remaining 3. The first two groups that Turkey has a strong superiority are the "Carpets and Floor Coverings etc." code 659 and the "Made-up articles, wholly or chiefly of textile materials" code 658 . When we look at the results in general, it is noteworthy that the coefficient of competitiveness in the product groups where Turkey has competitive advantage has decreased in the second period of the analysis.

Anahtar Kelimeler

Textiles, export, competitiveness, Turkey.

Kaynakça

• Aynagöz Çakmak, Ö. (2005). “Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler ve Rekabet Gücü: Türki- ye Tekstil ve Hazır Giyim Endüstrisi Üzerine Bir Uygulama”. Ege Akademik Bakış Dergisi. 5(1):65-76.
• Balassa, B. (1965). “Trade Liberalization and Revealed Comparative Advantage”. The Manches- ter School of Economic and Social Studies. 33(2):99-123.
• Bojnec, Š. & Fertő, I. (2006). “Does Comparative Advantages in Agri-Food Trade Matter for
• Multifunctional Rural Development: The Case of Hungary and Slovenia”. Journal of Central European Agriculture. 7(3):583-586. Comtrade, United Nations Statistics Division, http://comtrade.un.org, (ET:10.10.2014; 11.2015; 10.05.2017).
• Erkan, B. (2013). “Türkiye’nin Tekstil ve Hazır Giyim Sektörü İhracatında Uluslararası Rekabet
• Gücünün Belirlenmesi”. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 13(1):93-109. Fronberg, K. & Hartmann, M. (1997). “Comparing Measures of Competitiveness”. Institute of
• Agricultural Development in Central and Eastern Europe. Discussion Paper No:2, 1997.
• Hatırlı, S. A., Demircan, V. ve Özkan, B. (2003). “Tekstil Ve Konfeksiyon İhracatında Türki- ye’nin Rekabet Durumu”. Türkiye VI. Pamuk, Tekstil ve Konfeksiyon Sempozyumu
• Bildirileri. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Yayın No:106, s:115-122. Hinloopen, J. & Marrewijk, C. V. (2001). “On the empirical distribution of the Balassa index”
• Review of World Economics / Weltwirtschaftliches Archiv 137. pp.1-35. Junli, Z. (2010). “The Competitiveness of Chinese Textile and Apparel Industry in Global Value
• Chain”. Internet Technology and Applications, 2010 International Conference on. 20-22 Aug. 2010. DOI: 10.1109/ITAPP.2010.5566318.
• Khatibi, A. (2008). “Kazakhstan’s Revealed Comparative Advantage Vis-À-Vis the EU-27”. Eu- ropen Centre for International Political Economy (ECIPE). Working Paper, No: 03/2008. pp:1-12.
• Nesterenko, O. (2006). “Competitiveness of Ukrainian Products”. Master of Arts in Economics
• National University “Kyiv-Mohyla Academy” Economics Education and Research Con- sortium Master’s Program in Economics. pp:1-49. Özçalık, M. ve Okur, A. (2013). “Türk Tekstil ve Hazır Giyim Sektörlerinin Gümrük Birliği Son- rası AB-15 Ülkeleri Karşısındaki Rekabet Gücü”. CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi. 11(1), Ni- san 2013.
• Shahzad, K. (2015). “An RCA Analysis of Textiles and Clothing in Pakistan, India, and Bangla- desh”. The Lahore Journal of Economics. Summer 2015, 20(1):157-168.
• Suner Karakülah, A. (2015). “Biyoistatistik: Merkezi Eğilim ve Değişim Ölçüleri”. http://biyoistatistik.med.ege.edu.tr/Dersler/Biyoistatistik/3.%20Merkezi%20Egilim%20v e%20Degisim%20Olculeri_AS.pdf, (ET: 05.12.2015).
• TCMB, (2015). “‘Beklenti Anketi’ne İlişkin Yöntemsel Açıklama”. Türkiye Cumhuriyet Merkez
• Bankası, İstatistik Genel Genel Müdürlüğü, Reel Sektör Verileri Müdürlüğü, http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/b96a77dd-6e78-41ae-902a-359d647d286d/ B A-YontemselAciklama.pdf?MOD=AJPERES&CA-CHEID=b96a77dd-6e78-41ae902a- d647d286d, (ET: 05.12.2015).
• Tripa, S. & Cuc, S. (2013). “Analyzing Comparative Advantage and Competitiveness: The Case of Romanian Textile and Clothing Industry”. Annals of the University of Oradea Fasci- cle of Textiles, Leatherwork. 14(2):26-31.
• Vollrath, T. L. (1991). “A Theoretical Evaluation of Alternative Trade Intensity Measures of Re- vealed Comparative Advantage”, Weltwirtschaftliches Archiv, Bd. 127, H. 2 (1991). pp:265-280.
• Yücel, Y. (2010). “Uluslararası Ticaretin Serbestleştirilmesi Sürecinde Türk Tekstil ve Hazır Gi- yim Sektörünün Rekabet Gücü ve Çin Tehdidi”. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi. (2):227-250.
• WITS Worldbank (2017). World Integrated Trade Solution. http://wits.worldbank.org/ referen- cedata.html (ET:16.05.2017).
• EK 2. Türkiye’nin Tekstil Grubu RCA Katsayıları SITC Rev.3 Ürün Grupları 1997 1998 1999 2000 2001 İpek