SANATIN KÜLTÜREL EYLEMİ: SANATIN KÜLTÜR, KÜLTÜRÜN SANAT FİKRİ

Yıl 2016, Sayı: 4, 159 - 174, 01.06.2016

Hasbi Aslan

Öz

Sanat yapıtı, görsel dünyanın öznel olarak algılanması ve biçimlendirilmesi yoluyla ortaya çıkar. Haliyle, algılar sonucunda olgunlaşan düşüncenin yorumlanmış biçimi olarak sanat yapıtının, varolan kültürden etkilenmesi ve aynı zamanda onu etkilemesi son derece doğaldır. Altamira Mağarası’nın duvarlarındaki ‘çizimler’den, Leonardo Vinci’nin ‘Mona Liza’sına, Bernini’nin ‘Azize Teresa’sından, Picasso’nun ‘Guernica’sına kadar pek çok eser, sanat yapıtı olarak varolan kültürün içinde bir anlam ve nitelik kazanmıştır. Değişen kültürel yapı ve nitelikler, Kuspit’in ‘her şeyin sanat olduğu’ ve Arthur C. Danto’nun ‘sanatın sonu’ yaklaşımlarını önümüze koyarak sanatın niteliği ve kültür arasında bir çatışmanın veya tanımsızlığının olası problemlerini göstermesi bakımından önemli ve oldukça iddialı ve şaşırtıcı gelişmelerdir. Dolayısıyla sanata nasıl bakmamız gerektiği ve neyin sanat olduğu veya olmadığına yönelik yaklaşımlar her şeyden önce dönemin yerleşik kültürel niteliklerinden oldukça etkilenmektedir. Bu çalışmada, kültür içinde var olan sanatın, aynı zamanda kültür ürettiği ve bunun yanı sıra var olan kültüre olan katkıları doğrultusunda, sanatın güncel kültüre dair anlam kümeleri ile olan ilişkisi betimlenmeye çalışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sanat, kültür, sanat yapıtı, kültürel anlam kümeleri

CULTURAL ACTION OF ART IDEA OF ART ABOUT CULTURE, IDEA OF CULTURE ABOUT ART

Öz

Work of art comes out through percieved subjectively and formilizing of visual world. Therefore, interpreted form of art which is growing up thoughts in consequence of senses as a work of art is quite normal to be affected by established culture and also affect it. Thanks to drawings on the wall of Altamira mountain, a lot of work like Mona Liza by Da Vinci, Saint Teresa by Bernini, Guernica by Picasso has gain meaning and qualification by culture which is exist as work of art. Changing cultural constructions and qualifications put forward two approaches; Kuspit’s “everything is an art” and Arthur C, Donto’s “end of art” and there is a conflict or ineffability between qualification of art and culture or to show it’s possible problems. In this way it is important, assertive and surprising development. Accordingly, which angle we should look at the art or the approaches for which one is art or not is affected by settled cultural qualifications of era, first. In this work it is tried to describe that, the culture exist in art produce culture at the same time and also in the direction of contributions to established culture and relations of art about current culture’s meaning set.

Anahtar Kelimeler

Art, culture, work of art, cultural meaning sets

Kaynakça

• Abadan, Yavuz, (1956). Kültür Mefhumu Ve Değişimi, Yücel Mecmuası, 10.
• Aslan, Hasbi, (2015). Sosyalizasyonun Bir Bileşeni Olarak Sanat Ve Sanat Eğitiminin Rasyonellik Görünümü, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Uluslararası Hakemli Dergi, Cilt: 4, Sayı:1, Haziran, Issn:1308-7177.
• Başaran, Fatma, (1975). Sosyal Psikoloji, Ders Notları(Çoğaltma), Ankara, Dtcf, Felsefe Bölümü.
• Bozkurt, Nejat, (2013). Sanat Ve Estetik Kuramları, 10. Baskı, İstanbul: Sentez Yayınları.
• Brıggs, Asa, (2007). Kültür, Milli Folkor, (Çev. S. Kebeli), Yıl 19, Sayı 74, Ankara.
• Dikmen, Benal, (2012). Batman University International Participated Science And Culture Sym- posium, 18-20 April Batman, Turkey.
• Eagleton, Terry, (2005). Kültür Yorumları. (Çev.: Ö. Çelik), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Erdentuğ,Nermin, (1981). Kültür Nedir?, Milli Kültür Dergisi, 3(6),11.
• Erdoğan, İrfan, Alemdar, Korkmaz, (2010). Öteki Kuram: Kitle İletişim Kuram Ve Araştırmala- rının Tarihsel Ve Eleştirel Bir Değerlendirmesi, Iıı. Baskı, İstanbul: Erk.
• George, Francis Cardinal, (2003). Law And Culture, Ave Maria Law Review, Vol. 1, No. 1: Ss: 1- 17.
• Gray, Clive. (2004). Joining-Up Or Tagging On? The Arts, Cultural Planning And The View From The Below. Public Policy And Administration, 19 (2), 38-49.
• Güngör, Erol, (1986). Kültür Değişmesi Ve Milliyetçilik, İstanbul, Ötüken Yayınevi,.
• Kara, Devabil, (2011). Sanat Yapıtının Oluşum Süreci, Sümeylan Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Hakemli Dergisi, Art-E Kasım 2011-08, Issn 1308-2698.
• Kodaman, Mehtap, (2014). Her Şey Sanat Mıdır? Sanat Eğitiminin Gerekçesi Bağlamında Sanat Kavramına Bir Bakış, Sanatı Yönetmek-Uluslararası Sanat Sempozyumu, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sanat Ve Tasarım Fakültesi, 4-7 Kasım, Ss.419-430.
• Mezey, Naomi, (2003). “Law As Culture”, Cultural Analysis, Cultural Studies And The Law, (Der. A. Saraf And J. Simon), London: Duke University Press: Ss: 37-73.
• Newman, D. M. (2013). Sosyoloji: Günlük Yaşamın Mimarisini Keşfetmek, 3. Baskı, (Çev. A. Arslan), Ankara: Nobel.
• Özlem, Doğan (2012). Kültür Bilimleri Ve Kültür Felsefesi. Stanbul: Notos Kitap Yayınevi.
• Rank, Otto, (1932). Art And Artist: Creative Urge And Personality, Tudor Publishing Company Newyork.
• Tolstoy, Lev Nikolayeviç, (1992). Sanat Nedir?, (Çev. Baran Dural), İstanbul: Şule Yayınları.
• Tolstoy, Lev Nikolayeviç, (2013). Sanat Nedir?, V. Baskı, Hasan Ali Yücel Klasikler Dizisi, (Çev. M. Beyhan), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Turgut, İhsan, (1991). Sanat Felsefesi, İzmir: Bilgehan Matbaası.
• Türk Dil Kurumu, (2005). Türkçe Sözlük, 10. Baskı, Ankara.
• Williams, Raymond, (1993). Kültür, (Çev. Suavi Aydın), Ankara: İmge Kitabevi.