“UZUN İNCE BİR YOL”: 14 NİSAN 1987 SONRASI TÜRKİYE-AVRUPA BİRLİĞİ İLİŞKİLERİNİN ULUSAL MEDYA GÖRÜNÜMÜ

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 26, 87 - 99, 25.03.2021

Samet Zenginoğlu

Öz

Türkiye’nin II. Dünya Savaşı sonrasında Avrupa’da temelleri atılan entegrasyon hareketi (bugünkü adı ile Avrupa Birliği) ile ilişkilerinin temelleri 31 Temmuz 1959 tarihindeki ortak üyelik başvurusu ile başlamıştır. Bu ilk aşamadan bugüne ilişkiler bazı dönemlerde ilerlemeler kaydetmiştir, bazı dönemlerde durağan bir seyir takip etmiştir, bazı dönemlerde ise birtakım krizlerle karşılaşmıştır. Yarım yüzyılı aşan bir zaman dilimini kapsayan bu süreçte birçok dönüm noktası yaşanmıştır. İlk başvuru sürecinden Gümrük Birliği kararına ve tam üyelik müzakerelerine değin bu dönüm noktalarını analiz edebilmek mümkündür. Şüphesiz 14 Nisan 1987 tarihinde gerçekleştirilen tam üyelik başvurusu da bu dönüm noktalarından birisini temsil etmektedir. Turgut Özal dönemi Türk dış politikası açısından bu adım önemli bir gelişme olarak değerlendirilmiştir. Bu çalışma, bu gelişmenin Türkiye’de ulusal basına ne şekilde yansıdığını, bu yansımaların ilişkiler açısından hangi ipuçlarını ihtiva ettiğini analiz etme amacını taşımaktadır. Bu amaç kapsamında, başvuru sonrasında 15 ve 16 Nisan 1987 tarihlerinde Cumhuriyet, Günaydın, Milliyet, Sabah ve Tercüman gazetelerinde başvuruya ilişkin yansımalar incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Avrupa Birliği, Türkiye, Medya.

"A LONG AND NARROW PATH": AFTER 14 APRIL 1987 NATIONAL MEDIA IMAGE OF TURKEY-EUROPEAN UNION RELATIONS

Öz

The roots of Turkey's relations with the integration movement (now called the European Union), founded in Europe after the World War II, dates back to the applied for association on July 31, 1959. As of this initial phase, relations have shown progress in some periods, whereas they have followed a stable course or encountered some crises in other periods. Various milestones have been experienced in this process covering more than half a century. It is possible to examine these milestones from the initial application process to the Customs Union decision and full membership negotiations. The application for full membership on April 14, 1987 represents one of these milestones. This step was considered a significant development in terms of Turkish foreign policy during the Turgut Özal period. The aim of the study is to analyze how the development is reflected in the national press of Turkey and what clues these reflections represent in terms of relations. Reflections on the application were examined in the newspapers including Cumhuriyet, Günaydın, Milliyet, Sabah and Tercüman on April 15 and 16, 1987 following the application.

Kaynakça

• Aktaş, M. (2019). Avrupa Birliği ve Türkiye. Bursa: Dora Yayınları.
• Alessandri, E. (2010). Turkey’e New Foreign Policy and the Future of Turkey-EU Relations. The International Spectator 45(3): 85-100.
• Ayata, A. ve Ercan, M. (2016). Avrupa Birliği ve Türkiye ile İlişkileri, İlişkilerin Siyasi, Askeri, Eko-nomik ve Kültürel Çerçevesi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Aybey, A. (2004). Turkey and The European Union Relations: A Historical Assessment. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi 4 (1): 19-38.
• Çalış, Ş. H., (2015). Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri, Kimlik Arayışı, Politik Aktörler ve Değişim. An-kara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Ercan, M. (2018). Avrupa Birliği ve Türkiye ile İlişkileri. İstanbul: Efe Akademi Yayınları.
• Hergüner, B. ve Kalkan, E. (2017). Farklı Boyutlarıyla Avrupa Birliği Türkiye İlişkileri. Ankara: Si-yasal Kitabevi.
• Kişman, Z. A. ve Özek, Y. (2020). Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri Üzerine Değerlendirmeler. Bursa: Dora Yayınları.
• Müftüler-Baç, M. (2016). Turkey’s Ambivalent Relationship with the European Uninon: to Accede or not to Accede. Uluslararası İlişkiler 13 (52): 89-103.
• Özkır, Y. (2019). Batı Medyasının Yüzyıllardır Değişmeyen Türkiye Algısı. (31 Aralık, 2020). https://www.aa.com.tr/tr/analiz/bati-medyasinin-yuzyillardir-degismeyen-turkiye- algisi/1576706
• Sağlam, Hakan. (2019). Türkiye-Avrupa Birliği İlişkilerine Dair Kamuoyunun Tutumu ile Med-yanın Genel Politikası Arasındaki İlişki: 2008’den 2017’ye Bir Karşılaştırma. Erciyes İletişim Dergisi 6 (2): 1269-1290.
• Sandalcılar, A. R. ve Erdoğan, S. (2017). Ekonomik Entegrasyonlar Avrupa Birliği ve Türkiye. Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları.
• Szigetvari, T., (2014). EU-Turkey Relations: Changing Approaches. Romanian Journal of European Affairs 14 (1): 34-48.
• Türe, H. vd., (2018). Avrupa Birliği 2020 Stratejisi ve Türkiye. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Zenginoğlu, S. (2018). Özal Dönemi Türk Dış Politikası Perspektifinden Türkiye’nin Avrupa Topluluğuna Tam Üyelik Başvuru Süreci. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 11 (60): 482-487.