SOLO CAZ GİTARDAKİ AKOR MELODİ YAKLAŞIMINDA GÖRÜLEN YATAY HAREKETLER VE BU HAREKETLERİN VOICE LEADING HAREKETLERİ İLE UYUMLULUKLARI

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 27, 120 - 133, 25.06.2021

Emine Ceylan Ünal Akbulut Buğra Paracık

Öz

Bu araştırma, cazdaki solo gitar yaklaşımlarından akor melodide görülen melodi ve bas hatlarıyla birlikte, armonizasyonda kullanılan akorların ve dyadların yatay hareketlerine yönelik olarak hazırlanmış olup, aynı zamanda bu hareketler voice leading hareketleri ile karşılaştırılmıştır. Caz içinde cereyan edip gelişen ve zamanla cazın sınırlarını aşarak rock ve pop gibi stillere sıçraması sebebiyle referans olan yaklaşım, spesifik olarak bebop dönemi ve cool dönem üzerinden ele alınmıştır. Ayrıca yaklaşımın kökeni olan plectrum guitar’a (pena gitar) da değinilmiştir. Çalışmada yatay hareketlerin akor melodi pratikleri üzerinden ortaya konulması ve voice leading’teki dört hareket ile karşılaştırılarak uyumluluklarının saptanması amaçlanmıştır. Bu amaçlar kapsamında akor melodi pratiklerine dair transkripsiyonlar, armoni, caz teorisi ve caz tarihine yönelik kitaplar ve caz gitar metotları incelenmiştir. Araştırma dahilinde akor melodi pratiklerinde, paralel ha-reket (parallel), karşıt hareket (contrary), ortak ses (common tone), akorların arka planda uzatılması, blok akorlar (block chords), karşı melodiler (counter melodies) ve kısa akor vurguları olmak üzere yedi yatay hareketin olduğu saptanmıştır. Ayrıca yaklaşımdaki yatay hareketlerden paralel ve karşıt hareketlerin isim ve pratik olarak voice leading hareketleriyle özdeş olduğu, diğerlerinin ise kullanımlarına göre paralel, karşıt, dolaylı/zorunlu (oblique) ve benzer/doğrudan (similar/direct) hareketlerle uyumluluk gösterdiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Caz, caz gitar, gitar, akor melodi, voice leading.

HORIZONTAL MOVEMENTS IN THE CHORD MELODY APPROACH IN JAZZ GUITAR AND THE COMPATIBILITY OF THESE MOVEMENTS WITH VOICE LEADING MOVEMENTS

Öz

This research is prepared for the horizontal movements of chords and dyads used in harmonization, together with the melody and bass lines in the chord melody, which is one of the solo guitar approaches in jazz, and these movements are also compared with the voice leading movements. The approach that takes place and develops in jazz, and which is a reference because it transcends the boundaries of jazz and leaping into styles such as rock and pop, has been specifically explained through the bebop period and the cool period. In addition, the plectrum guitar, which is the origin of the approach, is also mentioned. This study aims to reveal the horizontal movements through the chord melody practices and to determine their compatibility by comparing them with the four movements in voice leading. For these purposes, transcriptions of chord melody practices, books on harmony, jazz theory and jazz history, and jazz guitar methods were examined. In the research, it has been determined that there are seven horizontal movements in chord melody practices, including parallel motion, contrary motion, common tone, sustaining the chords in the background, block chords, counter melodies and short chord emphasis. In addition, it has been determined that the parallel and contrary motions in the approach are identical with the voice leading movements in name and practically, while the other movements are compatible with parallel, contrary, oblique and similar motions according to their use.

Anahtar Kelimeler

Jazz, jazz guitar, guitar, chord melody, voice leading.

Kaynakça

• Aktüze, İ. (2003). Müziği Anlamak: Ansiklopedik Müzik Sözlüğü. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Bay, W. A. (1995). Masters Of The Plectrum Guitar. Pacific, Missouri: Mel Bay Publications, Inc.
• Buckingham, B. (2007). Chord Melody Guitar. Milwaukee, WI: Hal Leonard Corporation.
• De Mause, A. (1985). Joe Pass: Virtuoso #3. Pacific, MO: Mel Bay Publications, Inc.
• Dobbins, B. (1986). Jazz Arranging And Composing: A Linear Approach. Advance Music.
• Eschete, R. (1983, 2001). Chord-Melody Phrases For Guitar. Milwaukee, WI: Hal Leonard Corpora-tion.
• Fisher, J. (1995). The Complete Jazz Guitar Method: Mastering Jazz Guitar, Chord/Melody. USA: Alfred Publishing Co., Inc.
• Fox, D. (1964, 1988). Charlie Christian: The Art Of The Jazz Guitar. Regent Music Corporation.
• Hart, B. (1999). Solo Jazz Guitar: The Complete Chord Melody Method. Milwaukee, WI: Hal Leonard Corporation.
• Ingram, A. (2001). Jazz Guitar Greats. USA: Mel Bay Publications.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar-İlkeler-Teknikler. Ankara: Nobel Aka-demik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti.
• Kostka, S., Payne, D. and Almén, B. (2012). Tonal Harmony: With An Introduction To Twentieth-Century Music: Seventh Edition. New Yord, NY: McGraw-Hill.
• Leone, R. (1998). Joe Pass: Virtuoso Standards. Miami, FL: Warner Bros. Publications.
• Levine, M. (1989). The Jazz Piano Book. Petaluma, CA: Sher Music Co.
• Ligon, B. (2001). Jazz Theory Resources: Volume Two. Houston Publishing, Inc.
• Martin H. and Waters K. (2008). Essential Jazz: The First 100 Years (Second Edition). Boston, MA, USA: Schirmer Cangage Learning.
• Montgomery, W. (1988). Wes Montgomery: Artist Transcriptions For Guitar. Milwaukee, WI: Hal Leonard Corporation.
• Nettles, B. (1987). Harmony 2. Berklee College Of Music.
• Özgöker U. ve Akman V. (2007). Bilimsel Araştırma Ve Çalışma Yöntemleri. İstanbul: Derin Yayınevi.