Yönlendirilmiş Trafik Etkisi Altında Kentsel Hava Kalitesi ve Gürültü İncelemesi: Alifuatpaşa, Sakarya Örneği

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 4, 1807 - 1824, 15.12.2024

Abdulkadir Özden , Atilla Talu , Abdurrahman Korkmaz

https://doi.org/10.31466/kfbd.1482902

Öz

Araç trafiği, modern kentsel alanlarda kaçınılmaz bir gerçeklik olsa da önemli çevresel sorunları beraberinde getirmektedir. Son yıllarda artan araç sahipliğine paralel olarak ulaşım kaynaklı artan gürültü ve partikül madde (PM) kirliliği, solunum ve kardiyovasküler hastalıklar gibi sağlık sorunlarıyla ilişkilendirilmektedir. Gürültü ve partikül madde kirliliğinin, halkın refahı ve sürdürülebilir kentsel gelişim için anlaşılması ve yönetilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada, Sakarya ili Geyve ilçesi Alifuatpaşa Mahallesi’nin partikül (PM2.5 ve PM10) ve gürültü düzeyleri saha ölçümleri ile değerlendirilmiştir. Ankara-İstanbul yüksek hızlı tren (YHT) güzergahı üzerinde bulunan bölgede, raylı sistem altyapı çalışmaları sebebi ile Geyve girişinde kapatılan hemzemin geçit bölgedeki endüstriyel tesislere ve iç kesimlere olan ulaşımı Alifuatpaşa üzerinden yapılmaya zorlamış; bu durum ise bölgedeki araç yoğunluğu ve kompozisyonunu önemli ölçüde değiştirmiştir. Yapılan çalışmada, ilgili yönlendirilmiş trafik güzergahı üzerinde 8 farklı noktada alınan PM2.5, PM10 ve gürültü ölçümleri mevcut standartlar bakımında değerlendirilmiştir. Yapılan ölçümlerde gürültü düzeylerinin izin verilen sınırların üst seviyelerinde ve zaman zaman da sınırı aşan düzeylerde olduğu; partikül madde kirliliğinin ise mevcut sınırların çok üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Mevcut trafik şartlarında çevresel etkilerin dikkate alınması gerekliliğinin yanında, özellikle kısa süreli olmayan yönlendirilmiş trafik durumlarında oluşabilecek kirlilik artışının izlenmesi ve gerekli önlemlerin alınması toplum sağlığı ve adalet anlayışı bakımından önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Yönlendirilmiş Trafik, Ulaşım planlama, Gürültü, Partikül madde kirliliği, Ulaşımın çevresel etkileri

Etik Beyan

Yapılan çalışmada araştırma ve yayın etiğine uyulmuştur.

Destekleyen Kurum

-

Teşekkür

-

An Examination of Urban Air Quality and Noise Pollution Under the Impact of Redirected Traffic: A Case Study of Alifuatpaşa, Sakarya

Öz

Although vehicle traffic is an inevitable reality in modern urban areas, it brings significant environmental problems. In recent years, the increase in vehicle ownership has been linked to rising transportation-related noise and particulate matter (PM) pollution, which are associated with respiratory and cardiovascular diseases. Understanding and managing noise and particulate matter pollution is crucial for public welfare and sustainable urban development. In this study, the levels of particulate matter (PM2.5 and PM10) and noise pollution in Alifuatpaşa neighborhood of Geyve district in Sakarya province were evaluated through field measurements. Due to the rail system infrastructure work on the Ankara-Istanbul high-speed train (YHT) route, the closure of a level crossing at the entrance of Geyve has forced transportation to and from industrial facilities and the inner parts through Alifuatpaşa, significantly altering the area's vehicle density and composition. The measurements taken at eight different points along the redirected traffic route were assessed according to current standards, revealing that noise levels slightly exceeded the permitted limits and particulate matter pollution was significantly above the existing limits. Considering the environmental impacts under current traffic conditions is essential, as well as monitoring the increase in pollution that may occur in non-temporary redirected traffic situations and taking necessary measures, is important for public health and justice.

Anahtar Kelimeler

Redirected Traffic, Transport Planning, Noise pollution, Air pollution, Environmental effects

Kaynakça

• Aktürk, N., Akdemi̇r, O., & Üzkurt, İ. (2003). Trafi̇k Işık Süreleri̇ni̇n Neden Olduğu Çevresel Taşıt Gürültüsü. Fak. Der. J. Fac. Eng. Arch. Gazi Univ. Cilt, 18(1), 71–87.
• Askariyeh, M. H., Venugopal, M., Khreis, H., Birt, A., & Zietsman, J. (2020). Near-Road Traffic-Related Air Pollution: Resuspended PM2.5 from Highways and Arterials. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(8), 2851. https://doi.org/10.3390/ijerph17082851
• Atmaca, E., & Peker, İ. (1999). Sivas’ ta trafik gürültüsü. Ekoloji Çevre Dergisi, 8(30), Article 30.
• Baloye., D., & Palamuleni, L. (2015). A Comparative Land Use-Based Analysis of Noise Pollution Levels in Selected Urban Centers of Nigeria. International Journal of Environmental Research and Public Health, 12(10), 12225–12246. https://doi.org/10.3390/ijerph121012225
• Bigazzi, A. Y., & Rouleau, M. (2017). Can traffic management strategies improve urban air quality? A review of the evidence. Journal of Transport & Health, 7, 111–124. https://doi.org/10.1016/j.jth.2017.08.001
• Cuci, Y., & Polat, E. E. (2015). Gaziantep ’ in Trafik Kaynaklı Hava Kirliliğinin Belirlenmesi. KSU Mühendislik Bilimleri Dergisi, 18(2), 11.
• Delikanlı, N. E., Yücedağ, C., & Kapdı, A. (2014). Bartın Kentinde Araç Trafiğinden Kaynaklı Gürültü Kirliliği Üzerine Bir Ön Çalışma. Bartın Üniversitesi Mühendislik ve Teknoloji Bilimleri Dergisi, 2(2), 21–40.
• Doğan, C. (2008). Bir Odanın Doğal Havalandırılmasının Sayısal Analizi. Gazi Üniversitesi.
• Dülgeroğlu, A. (2002). Trafik ve Çevre Etkisi. Uluslararası Trafik ve Yol Güvenliği Kongresi. https://www.trafik.gov.tr/kurumlar/trafik.gov.tr/Arsiv/SiteAssets/Yayinlar/Bildiriler/pdf/A1-80.pdf
• Dzhambov, A., & Dimitrova, D. (2014). Urban green spaces′ effectiveness as a psychological buffer for the negative health impact of noise pollution: A systematic review. Noise and Health, 16(70), 157. https://doi.org/10.4103/1463-1741.134916
• European Environment Agency. (2012). Traffic pollution still harmful to health in many parts of Europe.
• European Environment Agency. (2015). Air quality in Europe—2015 report. In Publications Office of the European Union (Issue 5).
• Gadanya, M. A., & Buhari, I. A. (2021). EXPOSURE AND CONSEQUENCES OF NOISE POLLUTION AMONG RESIDENTS OF BICHI TOWN, KANO STATE, NIGERIA. FUDMA JOURNAL OF SCIENCES, 5(2), 52–58. https://doi.org/10.33003/fjs-2021-0502-521
• HEI. (2010). Traffic-Related Air Pollution: A Critical Review of the Literature on Emissions, Exposure, and Health Effects. In HEI Panel on the Health Effects of Traffic-Related Air Pollution (Issue January).
• Herrera, C., & Cabrera-Barona, P. (2022). Impact of Perceptions of Air Pollution and Noise on Subjective Well-Being and Health. Earth, 3(3), 825–838. https://doi.org/10.3390/earth3030047
• Ilgar, R. (2012). Çanakkale Şehir İçi Trafiğindeki Araç Kaynaklı Gürültü Kirliliğine Yönelik Ön Çalışma. ZfWT Zeitschrift Für Die Welt Der Türken, 4(1), 253–267.
• Jabareen, Y. (2013). Planning the resilient city: Concepts and strategies for coping with climate change and environmental risk. Cities, 31, 220–229. https://doi.org/10.1016/j.cities.2012.05.004
• Jeon, C. M., Amekudzi, A. A., & Guensler, R. L. (2013). Sustainability assessment at the transportation planning level: Performance measures and indexes. Transport Policy, 25, 10–21. https://doi.org/10.1016/j.tranpol.2012.10.004
• Kalıpçı, E. (2007). Giresun İl Merkezinde Gürültü Kirliliği Ölçümü ve Haritasının Hazırlanması. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Lee, E., & Ngo, D. (2011). The Impact of Disruptions along the I‐95 Corridor on Congestion and Air Quality (p. 60) [University Research Center Report]. https://citeseerx.ist.psu.edu/document?repid=rep1&type=pdf&doi=e9c23257922f7c7ef89cfc64e2293c167d906c7d
• Ma, J., Li, C., Kwan, M.-P., & Chai, Y. (2018). A Multilevel Analysis of Perceived Noise Pollution, Geographic Contexts and Mental Health in Beijing. International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(7), 1479. https://doi.org/10.3390/ijerph15071479
• Mannucci, P. M. (2017). Air pollution levels and cardiovascular health: Low is not enough. European Journal of Preventive Cardiology, 24(17), 1851–1853. https://doi.org/10.1177/2047487317719356
• Maschke, C., Rupp, T., & Hecht, K. (2000). The influence of stressors on biochemical reactions—A review of present scientific findings with noise. International Journal of Hygiene and Environmental Health, 203(1), 45–53. https://doi.org/10.1078/S1438-4639(04)70007-3
• Mutlu, A. (2019). Balıkesir şehir merkezinde trafik kaynaklı hava kirliliği seviyelerinin analizi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 21(1), 152–168. https://doi.org/10.25092/baunfbed.532605
• Nieuwenhuijsen, M. J. (2016). Urban and transport planning, environmental exposures and health-new concepts, methods and tools to improve health in cities. Environmental Health, 15(S1), S38. https://doi.org/10.1186/s12940-016-0108-1
• Öden, M. K., & Bilgin, İ. (2019). Sarayönü İlçe Merkezinde Trafik Kaynaklı Gürültü Kirliliğinin Araştırılması. Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 34(1), 103–114. https://doi.org/10.21605/cukurovaummfd.601324
• Pan, L., Yao, E., & Yang, Y. (2016). Impact analysis of traffic-related air pollution based on real-time traffic and basic meteorological information. Journal of Environmental Management, 183, 510–520. https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2016.09.010
• Peirce, J. J., Weiner, R. F., & Vesilind, P. A. (1998). Environmental pollution and control (4th ed.). Butterworth-Heinemann.
• Roswall, N., Høgh, V., Envold-Bidstrup, P., Raaschou-Nielsen, O., Ketzel, M., Overvad, K., Olsen, A., & Sørensen, M. (2015). Residential Exposure to Traffic Noise and Health-Related Quality of Life—A Population-Based Study. PLOS ONE, 10(3), e0120199. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0120199
• Singh, D., Kumari, N., & Sharma, P. (2018). A Review of Adverse Effects of Road Traffic Noise on Human Health. Fluctuation and Noise Letters, 17(01), 1830001. https://doi.org/10.1142/S021947751830001X
• Tainio, M. (2015). Burden of disease caused by local transport in Warsaw, Poland. Journal of Transport & Health, 2(3), 423–433. https://doi.org/10.1016/j.jth.2015.06.005
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı. (2010). Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği.
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı. (2011). Çevresel Gürültü Ölçüm ve Değerlendirme Kılavuzu.
• T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. (2021). Hava Kalitesi Bülteni. Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü.
• TRAP. (2020). Traffic-Related Air Pollution (H. Khreis, M. Nieuwenhuijsen, J. Zietsman, & T. Ramani, Eds.). https://doi.org/10.1016/C2018-0-02716-4
• WHO. (2005). Health effects of transport-related air pollution (M. Krzyzanowski, B. Kuna-Dibbert, & J. Schneider, Eds.). World Health Organization Regional Office for Europe.
• Wicki, B. (2022). The Main Task of Urban Public Health: Narrowing the Health Gap Between the Poor and the Rich. International Journal of Public Health, 67, 1605084. https://doi.org/10.3389/ijph.2022.1605084
• Yang, Z., Li, J., Qi, S., Zhang, X., Xie, Z., & Wang, J. (2022). Research on the influence of truck restrictions on air quality around the arterial road. In X. Ye, F. Falcone, & H. Cui (Eds.), 2nd International Conference on Internet of Things and Smart City (IoTSC 2022） (p. 8). SPIE. https://doi.org/10.1117/12.2636477
• YİSGUM. (2018). Gürültülü Ortamda Çalışmanın Tehlikeleri. http://www.yisgum.com/blog/gurultulu-ortamda-calismanin-tehlikeleri