TÜRK HUKUK TARİHİNDEN BİR YAPRAK: HADİSAT-I HUKUKİYE VE TARİHİYE MECMUASI

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 1, 291 - 322, 30.04.2022

Ali Turan

Öz

Hadisat-ı Hukukiye ve Tarihiye, saltanatın kaldırılması ile cumhuriyet rejimine geçiş döneminde İstan-bul’da neşredilmiş olan bir mecmuadır. Mecmuanın müessisi ise Mekteb-i Hukuk mezunlarından dava vekili Abdurrahman Adil Bey’dir. Abdurrahman Adil (Eren), Osmanlı Devleti’nin son dönemlerine ve cumhuriyetin ilk yıllarına şahitlik etmiş mühim bir şahsiyettir. Dava vekili olmasının yanı sıra, ömrünün sonuna kadar matbuat alemine de hizmet etmiştir. Hadisat-ı Hukukiye ve Tarihiye Mecmuası’nın neşri, Abdurrahman Adil Eren’in olgunluk dönemlerine rastlar. Bu dergi uzun bir yayın dönemine sahip olamasa da muhtevası itibariyle kayda değerdir. Mecmuada Osmanlı hukuk tarihine dair mühim yazılar neşredildiği gibi, cumhuriyet rejimine geçiş dönemine ve bilhassa cumhuriyetin ilk yıllarındaki İstanbul’a da bir nebze ışık tutulmaktadır. Bu çalışmanın amacı da hukuk tarihimizin mühim kaynaklarından biri olan bu mecmuayı ve muhtevasını takdim etmektir.

Anahtar Kelimeler

Hadisat-ı Hukukiye ve Tarihiye Mecmuası, Abdurrahman Adil, Türk Hukuk Tarihi

A LEAF FROM THE TURKISH LEGAL HISTORY: HADISAT-I HUKUKIYE VE TARİHIYE MECMUASI (JOURNAL OF LEGAL AND HISTORICAL EVENTS)

Öz

Hadisat-ı Hukukiye ve Tarihiye is a journal published in Istanbul during the term of transition to the republican regime after abolition of sultanate regime. The journal is established by the attorney Abdurrahman Adil, a graduate of Mekteb-i Hukuk (Law School). Abdurrahman Adil (Eren) is an important personality who witnessed the latest terms of Ottoman State and the first years of the republican regime. In addition to being an attorney he served to the publications sector until the end of his life. Publication of the journal of Hadisat-ı Hukukiye ve Tarihiye coincides the maturity term of Abdurrahman Adil Eren. Although this journal did not have a long period of publication, it is remarkable in terms of its content. In addition to the important articles published on this journal about the legal history of Ottoman State, it also lights the way particularly to the Istanbul during the transition to the republican regime and the to first years of this regime. The aim of this study is to present this journal and its content which is one of the important sources of our legal history.

Anahtar Kelimeler

Journal of Legal and Historical Events, Abdurrahman Adil, Turkish Legal History.

Kaynakça

• Abdurrahman Adil. “En Çok Yazı Yazan Türk Muharriri Ahmet Midhat Efendi Nasıl Çalışırdı? Ahmed Rasim İlk Makalesini Nasıl Yazdı?”, Akşam Gazetesi, 01.11.1936: s. 5.
• Abdurrahman Adil. “Tarihi Dedikodular: 31 Mart ve Bir Jurnal”, Yarım Ay, 1 Ekim 1918: s. 19.
• Abdurrahman Adil. Müdâyenât, Konstantiniye: Matbaa-yı Ebu’z-ziyâ, 1312.
• Abdurrahman Adil. Mahkeme-i Temyiz, Konstantiniye: Matbaa-yı Ebu’z-ziyâ, 1312.
• Birinci, Ali. “Meşrutiyet Matbuatı (1324-1325) III, Kebikeç, Sa. 4, 1996: s.
• Emiroğlu, Kudret. “Meşrutiyet Matbuatı (1324-1325) VI”, Kebikeç, Sa. 9, 2000,
• Erk, Hasan Basri. Meşhur Türk Hukukçuları, İstanbul, 1958.
• Evliya Çelebi. Evliya Çelebi, Evliya Çelebi Seyahatnamesi, I. Kitap (İstanbul), (Topkapı Sarayı Bağdat 304 yaz-masının transkripsiyonu), Haz. Orhan Şaik Gökyay, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1996.
• İbnülemin Mahmud Kemal İnal. Son Asır Türk Şairleri, C. II, İstanbul: MEB Yayınları, 1969.
• Kılınç, Ahmet. “Yıldırım Bayezid Han’ın Devlet Yönetimine Işık Tutan İki Osmanlıca Makale ve Tahlilleri”, Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, Sa. 1, 2016: s. 1-24.
• Mumcu, Ahmet. Divan-ı Hümayun, Ankara: Phoenix, 2007.
• Osmanlı Hukukçuları Gözünden Tabiiyyet Hukuku, Ed. Ahmet Kılınç, Ankara: Adalet Bakanlığı Yay., 2021.
• Turan, Ali. “Abdurrahman Âdil Eren’in (1868-1942) Hayatı, Eserleri ve Mahkeme-i Temyiz Adlı Eserinin Tahlili”, Türk Hukuk Tarihi Araştırmaları, Sa. 23, 2017: s.
• Us, Hakkı Tarık. Elli Yıl, İstanbul, 1943.