AHMED ŞUAYB BEY’İN ‘HUKÛK-I İDÂRE’ ESERİ ÜZERİNE NOTLAR

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 1, 45 - 55, 30.04.2022

Ramazan Çağlayan

Öz

Ahmed Şuayb, 1876 yılında İstanbul’da dünyâya gelmiştir. Birkaç aylık iken babası-nı kaybetmiş olduğundan çocukluk ve gençlik dönemleri zorluklar içinde geçer. Öğrenimini İstanbul’da sırasıyla Fâtih Rüştiyesi, Vefa Îdâdîsi ve Hukuk Mektebinde tamamlamıştır.
Bâzıları Mekteb-i Hukuk’taki hocalığıyla beraber olmak üzere çeşitli resmî kurumlar-da müdürlük ve idârecilik yapmıştır. Cemiyet-i Rüsûmiye âzâlığı, Meclis-i Maârif âzâlığı, Tedrîsat-ı İptidâiye Müdürlüğü, İstanbul Maârif Müdürlüğü, Dîvân-ı Muhâsebat Müddei Umûmîliği görevlerinde bulunmuştur.
Mekteb-i Hukûk’u birincilikle bitiren müellif, 1894 (95) târihinde Servet-i Fünûn zümresine ve dergisine katılır. Servet-i Fünûn’da yayımlanan cezâ hukûku ile ilgili bir makâlesi o târihte Bâb-ı Âli Hukuk Danışmanı olan Hakkı Paşa’nın ilgisini çeker. Sonradan Sadrazam olan Hakkı Paşa’nın muâvini olarak idâre hukûku muallimliğine tâyin edilir. İdâre hukûku yanında, devletler hukûku derslerini de yürütür

Anahtar Kelimeler

Ahmed Şuayb Bey, İdare Hukuku, Hukuk-ı İdare

Kaynakça

• Akyıldız Ali, “Mekteb-i Mülkiyye “, Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul 2016, C.2.
• Başkan Şenay, Çay Abdulhaluk Mehmet, “Tanzimat Dönemi Osmanlı Eğitim Sistemi”, Uluslararası Sosyal Araş-tırmalar Dergisi, 12/64 (2019.
• Beydilli Ahmet, “Mühendishane-i Berrî-i Humâyun”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2006.
• Çağlayan Ramazan, “Ülkemizde İdare Hukuku Dersinin Kısa Tarihçesi ve İdare Hukuku Ders Kitaplarının İlk Örnekleri, AHBVÜHFD, 25/3 (2021).
• Çankaya Ali, Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler, C.1, Ankara 1954.
• Doğan Adem, Osmanlı Eğitiminde Mülkiye Mektepleri, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi SBE, Konya 2007.
• Doğan İsmail, “Sosyolojik Düşüncenin Osmanlı’daki Kaynakları: ‘Ulum-ı İktisâdiye ve İçtimâiye Mecmuası’ Örneği”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 32/1 (1999).
• Doru Seyit Rasim, “Ahmet Şuayb ve ‘Hukuk-ı İdare’ Kitabında İdare Malları Konusu”, II. Türk Hukuku Târihi Kongresi Bildirileri, C.I, 13-14 Mayıs 2016.
• Duman Fulya, Osmanlıda Tıp Eğitimi ve Mekteb-i Tıbbiye, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üni-versitesi, 2015.
• İhsanoğlu Ekmeleddin, “Dârulfünûn Târihçesine Giriş- İlk İki Teşebbüs”, Belleten, 54/2 (1990).
• İslâm Ansiklopedisi, https://islâmansiklopedisi.org.tr/ahmed-suayb.
• Karakuş Mehmet, “Son Dönem Osmanlı Aydınlarından Ahmet Şuayb’ın Fikri Yapısı”, Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi , 2/2 (2015).
• Karanlık Sennur, “Hayat ve Kitaplar-Ahmet Şuayb” Marmara Üniversitesi-Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı- Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 1992.
• Özcan Abdülkadir, “Harbiye”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1997.
• Sakallı Fatih, “Ahmet Şuayb’ın ‘Muhasebe-i Edebiyye’ ve Diğer Yazıları”, Türkbilig, 2012/24.
• Taştekin Osman, “18. Yüzyıl ve Sonrası Osmanlı Eğitim Kurumları”, Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 23/3 (2019).
• Uğur Ünal, “III. Selim’den Meşrutiyete Osmanlıda Eğitim (1789-1876)”, Türk Eğitim Tarihi, Ankara 2016.
• Yörük Ali Adem, Mekteb-i Hukukun Kuruluşu ve Faaliyetleri (1878-1900), Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, İstanbul 2008.