Türkçe’de Biçimbirimsel Karmaşık Eylem Yapılarının Ne Zaman ve Hangi Sıra İle Edinildiğini Tespit Etmek İçin Kesitsel Bir Çalışma

Yıl 2014, Cilt: 24 Sayı: 1, 1 - 18, 01.03.2014

Enes Avcu

Öz

Bebekler, ilk sözcüklerini onuncu ayda üretirken on altıncı aydan itibaren iki veya daha fazla sözcüklü yapıları kullanmaya başlarlar. Bu basit yapılar en az bir isim ve zaman ekleri taşıyan bir eylemden oluşur. Basit zaman eklerinin edinimi iki-kelime döneminde gerçekleşir. Örneğin Türkçe’ de şimdiki zaman eki “-Iyor” on altıncı ayda kullanılmaya başlarken geçmiş zaman eki “-dI” 19 aylıkken görülür. Bu çalışmanın amacı Türkçede biçimbirimsel olarak karmaşık eylem yapılarının ne zaman ve hangi sıra ile edinildiğini tespit etmektir. CHILDES veri değişim sistemi kullanılarak zaman eklerinin muhtemel yapıları belirlendikten sonra biçimbirimsel karmaşık eylem yapıları, CLAN ve KWAL programları aracılığıyla incelenmiştir. Çalışma kapsamında üç biçimbirimsel karmaşık zaman eki (-Iyordu, -ImIştI, -AcAktI) incelenmiştir. Sonuç olarak bebeklerin biçimbirimsel karmaşık eylem yapılarını üç ve dört yaş zaman aralığında öğrendiği ve edinim sırasının “-Iyordu” (2.0) ile başlayıp sırasıyla “-ImI2ştI” (2.0) ve “-AcAktI“ (3.8) ile devam ettiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Türkçenin edinimi, zaman ekleri, biçimbirimsel edinim, biçimbirimsel karmaşık eylem yapıları, bileşik zamanlar, eylem gövdesi, zaman yapılar

A Cross-Sectional Design To Test When And In Which Order The Acquisition Of Morphologically Complex Verbal Forms Occur In Turkish

Öz

Infants utter their first words when they are ten months and they start to use two or more words after the age of sixteen month. These simple utterances contain at least a noun and a verb that bears the tense suffixes. Acquisition of simple tense suffixes occur during the two-word stage such as the continuous tense marker “-Iyor” in Turkish begin to be used at about 16 months and past tense marker “-dI” is heard at 19 months. This study is a preliminary one that aims to analyze the acquisition of morphologically complex verbal forms. The data is taken from CHILDES data exchange system. After possible forms of three morphologically complex tense forms (-Iyordu, ImIştI, -AcAktI) are determined, the computerized language analysis (CLAN) and KWAL programs are used for analyzing. We have found out that infants acquire complex tense forms at a time between three and four years (36 and 48 months). Moreover, the acquisition order of them starts with “-Iyordu” (2.0) and continues with “-ImIştI” (2.0) and “-AcAktI“(3.8), respectively

Anahtar Kelimeler

Acquisition of Turkish, tense suffixes, morphological acquisition, morphologically complex verbal forms, complex tenses, verbal stem, tense forms