An Examination of Aircraft Carrier Procurement from the Perspective of Turkish Naval Forces

Yıl 2018, Cilt: 17 Sayı: 2, 21 - 59, 01.11.2018

Cenk Özgen

https://doi.org/10.17134/khosbd.477230

Cited By: 4

Öz

The Multi-Purpose Amphibious Assault Ship
Project carried out by the Turkish Naval Forces has intensively attracted
public attention. The Project has foreseen the procurement of a Landing
Helicopter Dock class of vessel, which primarily focuses on landing operations.
On the other hand, the most interesting point about the ongoing project is the
vessel’s suitability for deployment of aircrafts capable of Short Take-Off and
Vertical Landing and therefore, its potential to serve as aircraft carrier.
Landing Helicopter Dock is being associated with aircraft carrier role, has
been brought along with intensive discussions about the necessity of this type
of vessel for the Turkish Naval Forces. Thus, one part expresses support for
aircraft carrier procurement, while other part rejects. This study aims to
examine the procurement of aircraft carrier within the scope of operational
requirements of the Turkish Naval Forces. Necessity of aircraft carrier
acquisition and propriety of the Multi-Purpose Amphibious Assault Ship Project
have argued in the study. Furthermore, necessity of procurement of classical
aircraft carrier for the Turkish Naval Forces in the future has also argued in
the study.

Anahtar Kelimeler

Turkish Naval Forces, Aircraft Carrier, Amphibious Assault Ship, TCG Anadolu, TF-X Maritime

Türk Deniz Kuvvetleri Açısından Uçak Gemisi Tedarikinin İncelenmesi

Öz

Türk
Deniz Kuvvetleri tarafından yürütülen Çok Maksatlı Amfibi Hücum Gemisi Projesi
kamuoyunun yoğun ilgisini çekmektedir. Proje, esas amacı çıkarma harekâtlarının
icrası olan Havuzlu Helikopter Gemisi sınıfında bir platformun tedarikini
öngörmektedir. Ancak projeyi asıl öne çıkaran tarafı söz konusu platformun Kısa
Mesafeden Kalkış ve Dikey İniş yeteneği haiz uçaklarındaharekâtına imkân
tanıması dolayısıyla gerektiğinde uçak gemisi görevlerini de icra
edebilmesidir. Tedarik edilecek platformun uçak gemisi rolünü üstlenebilmesi
Türk Deniz Kuvvetleri’nin böyle bir yeteneğe ihtiyacı olup olmadığına ilişkin
tartışmaları beraberinde getirmiştir. Nitekim bir görüş uçak gemisi tedarikini
desteklerken, diğerinin karşı çıktığı görülmektedir. Bu çalışma, Türk Deniz
Kuvvetleri’nin harekât ihtiyaçları kapsamında uçak gemisi tedarikinin
incelenmesini amaçlamaktadır. Çalışmada, uçak gemisi tedarikinin gerekliliği
üzerinde durulmakta ve Çok Maksatlı Amfibi Hücum Gemisi Projesi’nin yerinde bir
adım olduğu vurgulanmaktadır. Yine çalışmada, bir sonraki aşamada Türk Deniz
Kuvvetleri’nin klasik uçak gemisi tedarikini de gündeme alması gerektiği
savunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Türk Deniz Kuvvetleri, Uçak Gemisi, Amfibi Hücum Gemisi, TCG Anadolu, TF-X Deniz

Kaynakça

• Kaynakça
• Kitaplar
• Fontenoy, P. E. (2006). Aircraft Carriers: An IIIustrated History of Their Impact. Santa Barbara: ABC-Clio. Friedman, G. ve Friedman, M. (2015). Savaşın Geleceği: 21. Yüzyılda, Güç, Teknoloji ve Amerikan Dünya Egemenliği. İstanbul: Pegasus Yayınları. Grove, E. (1990). The Future of Sea Power. Londra: Routledge. Gürdeniz, C. (2013). Hedefteki Donanma. İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi. Hart, B. L. (2015). İkinci Dünya Savaşı Tarihi. (Çev. K. Bağrıaçık), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. Hendrix, J. (2015). The Rise and Fall of Carrier Aviation, Washington: Center for a New American Security. Özgen, C. (2015). Rota: Deniz Kuvvetleri ve Enerji Güvenliği. Ankara: Gece Kitaplığı. Sommerville, D. (2012). II. Dünya Savaşı. (Çev. A. Önsan), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. Till, G. (2004). Seapower: A Guide for the Twenty-First Century. Londra: Frank Case. Topuz, S. (2016). Modern Deniz Harbini ve Denizler İçin Mücadeleyi Anlamak. Ankara: Alibi Yayıncılık.
• Makaleler
• Allison, G. (2017). Aircraft Carrier HMS Queen Elizabeth Commissioned into the Royal Navy. 17 Şubat 2018’de https://ukdefencejournal.org.uk/aircraft- carrier-hms-queen-elizabeth-commissioned-royal-navy/ adresinden alınmıştır. Ataklı, C. (2017). Bir Tweet Attım Akılsızlığı ve Cehaletin Boyutunu Gördüm. 05 Eylül 2018’de https://www.sozcu.com.tr/2017/yazarlar/can-atakli/bir- tweet-attim-akilsizligin-ve-cehaletin-boyutunu-gordum-1920000/ adresinden alınmıştır. Bedi, R. (2017). US Offers EMALS Technology to India for IN’s Proposed Second Indigenous Carrier. 06 Eylül 2018’de https://www.janes.com/ article/75051/us-offers-emals-technology-to-india-for-in-s-proposed- second-indigenous-carrier adresinden alınmıştır. Chen, C. P. (t.y.). World War II Database: HMS Hermes, 10 Şubat 2018’de https://ww2db.com/ship_spec.php?ship_id=160 adresinden alınmıştır. Chuanren, C. (2017). China Explores Electromagnetic Carrier Launch System. 08 Eylül 2018’de https://www.ainonline.com/aviation-news/defense/2017-07- 06/china-explores-electromagnetic-carrier-launch-system adresinden alınmıştır. Cohen, Z. (2015). Report: U.S. Aircraft Carriers Could Become Ineffective. 20 Mart 2018’de https://edition.cnn.com/2015/11/03/politics/aircraft-carriers- report-future/index.html adresinden alınmıştır. Çelik, H. (2013). Uçak Gemisine İhtiyaç Var mı?.05 Eylül 2018’de http://www.posta.com.tr/yazarlar/hakan-celik/ucak-gemisine-ihtiyac-var- mi-155491 adresinden alınmıştır. Dominguez, G. ve O’Connor, S. (2017). China Reveals More Details About Locally Developed Electromagnetic Catapult. 08 Eylül 2018’de https:/www.janes.com/article/75775/china-reveals-more-details-about- locally-developed-electromagnetic-catapult adresinden alınmıştır. Erickson, A. S. Denmark, A. M. ve Collins, G. (2012). Beijing’s “Starter Carrier” and Future Steps: AlternativesandImplications. Naval War College Review, 65 (1), 14-55. Farley, R. (2014). Doesthe US Navy Have 10 or 10 Aircraft Carriers?. 20 Mart 2018’de https://thediplomat.com/2014/04/does-the-us-navy-have-10-or-19- aircraft-carriers/ adresinden alınmıştır. Gürdeniz, C. (2017). Cumhuriyet Donanması ve Uçak Gemisi İhtiyacı. 10 Şubat 2018’de https://www.aydinlik.com.tr/kose-yazilari/cem-gurdeniz/2017- temmuz/cumhuriyet-donanmasi-ve-ucak-gemisi-ihtiyaci adresinden alınmıştır. Harding, T. (2012). Aircraft Carrier Costs Will be Half What You Think, US Tells Ministers. 05 Eylül 2018’de https://www.telegraph.co.uk/news/ uknews/defence/9164155/Aircraft-carrier-costs-will-be-half-what-you- think-US-tells-ministers.html adresinden alınmıştır. Herschelman, K. (2017a). Turkey Expresses Interest in Buying F-35B STOVL Variant. 7 Mart 2018’de http://www.janes.com/article/ 75300/turkey- expresses-interest-in-buying-f-35b-stovl-variant adresinden alınmıştır. Herschelman, K. (2017b). Turkey Seeks to Buy Harriers as an Interim Measure Until F-35Bs are Ready. 02 Eylül 2018’de https://www.janes.com/article/76200/turkey-seeks-to-buy-harriers-as-an- interim-measure-until-f-35bs-are-ready adresinden alınmıştır. Holmes, J. R. (2011). What Makes China “Mahanian”?.07 Eylül 2018’de https://thediplomat.com/2011/11/what-makes-china-mahanian/ adresinden alınmıştır. Kahlon, A. S. Gupta, T. Dahiya, P. ve Chaturvedi, S. K. (2017). A Brief Review on Electromagnetic Aircraft LaunchSystem, International Journal of Mechanical and Production Engineering, 5 (6), 58-67. Kılıç, H. (2018). Uçak Gemisine İhtiyacımız Var mı?.07 Eylül 2018’de http://www.kokpit.aero/turkiyenin-ucak-gemisine-ihtiyaci-var-mi adresinden alınmıştır. Kubo, N. ve Kelly, T. (2017). Japon Considers Refitting Helicopter Carrier for Stealth Fighters: Government Sources, 15 Şubat 2018’de https:// www.reuters.com/article/us-japan-defence-carrier/japan-considers- refitting-helicopter-carrier-for-stealth-fighters-government-sources- idUSKBN1EK0CF adresinden alınmıştır. Li, N. ve Weuve, C. (2010). China’s Aircraft Carrier Ambitions. Naval War College Review, 63 (1), 13-32. Millar, J. (2017). HMS Prince of Wales Aircraft Carrier ‘Floats Out’ Majestic Photos Show Huge New Ship. 17 Şubat 2018’de https:// www.express.co.uk/news/uk/895693/hms-prince-of-wales-floats-out-navy- royal-navy adresinden alınmıştır. Mönch TR. (1998). Deniz Kuvvetleri Komutanlığı. Savunma ve Havacılık, 12 (70), 36-47. Mönch TR. (2000). Türk Deniz Kuvvetleri’ne LPD. Savunma ve Havacılık, 14 (79), 91. Mönch TR. (2010). Denizcilik Türk’ün Milli Ülküsü Olmalıdır. Savunma ve Havacılık, 24 (139), 8-39. Özgen, C. (2017). Türk Deniz Kuvvetleri Stratejisi’nde Dönüşüm ve Bir Uygulama Örneği Olarak Türk Deniz Görev Grubu. Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (12), 167-182. Peruzzi, L. (2017). First Steel Cut for Italian Navy’s New LHD. 14 Şubat 2018’de http://www.janes.com/article/72321/first-steel-cut-for-italian-navy-s-new- lhd adresinden alınmıştır. Pleasance, C. (2017). Russia Plans to Built the World’s Largest Aircraft Carrier the Size of Three Football Fields to Take on the US, 14 Şubat 2018’de http://www.dailymail.co.uk/news/article-4440760/ Russia-plans-build- world-s-biggest-aircraft-carrier.html adresinden alınmıştır. Polat, S. (2017). Uçak Gemisi. 10 Şubat 2018’de https://www.aydinlik. com.tr/ucak-gemisi-soner-polat-kose-yazilari-agustos-2017 adresinden alınmıştır. Rao, A. (2017). INS Viraat Decommissioned: Indian Navy Faces Huge Gap in its Fire Power, but Future Looks Hopeful. 17 Şubat 2018’de http://www.firstpost.com/india/decommissioning-of-ins-viraat-is-a- temporary-setback-to-indias-naval-power-projection-3319590.html adresinden alınmıştır. Sağdıç, K. (2017). 21. Yüzyılda Nasıl Bir Donanma. İçinde D. Karakaya (Ed.), Türk Deniz Gücünün 21. Yüzyıl Boyutu(ss. 73-85). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları. Seidel, J. (2017). China is About to Launch Its Second Aircraft Carrier, 001A, 15 Şubat 2018’de http://www.news.com.au/technology/ innovation/china-is- about-to-launch-its-second-aircraft-carrier-001a/ news-story/ce97a88eba 53b00ea37892698b12504c adresinden alınmıştır. Steward, O. (2018). Why is Brazil Buying HMS Ocean Anyway. 4 Eylül 2018’de https://ukdefencejournal.org.uk/why-is-brazil-decommissioning-its-own- aircraft-carrier-and-buying-hms-ocean/ adresinden alınmıştır. Storey, I. ve Ji, Y. (2004). China’s Aircraft Carrier Ambitions. 3 Eylül 2018’de https://www.globalsecurity.org/military/library/report/2004/ art6-w04.htm adresinden alınmıştır. Sünnetçi, İ. (2016). TCG Anadolu LHD Gemisinin İnşasına Fiilen Başlandı. Savunma ve Havacılık, 30 (173), 87-92. Sünnetçi, İ. (2015). LPD Projesinde İmzalar Atıldı. Savunma ve Havacılık, 29 (168), 147-149. Till, G. (2004). Seapower: A Guide for the Twenty-First Century. Londra: Frank Cass.
• Ansiklopediler
• Atalan, S. (2015). Uçak Gemileri. Dünya Askeri Teknolojiler Ansiklopedisi, Modern Deniz Sistemleri: Harp Gemileri içinde (ss. 34-51). İstanbul: DStil.
• Raporlar
• Akçadağ, E. (2015). Denizlerin Önemi ve Türk Deniz Kuvvetleri (Rapor No: 68). İstanbul: BİLGESAM Yayınları. Hendrix, H. J. (2013). At What Cost a Carrier? (Disruptive Defense Papers). Washington: Center for a New American Security. IISS. (2017). The Military Balance (TheAnnual Assessment of Global Military Capabilities and Defence Economics). Londra: International Institutefor Strategic Studies. Sodhi, H. (2015). Electro Magnetic Aircraft Launch System. New Delhi: Centre for Air Power Studies.
• Belgeler
• Türk Deniz Kuvvetleri. (1997). Açık Denizlere Doğru: Türk Deniz Kuvvetleri Stratejisi, Deniz Kuvvetleri Dergisi Ek’i, 570.
• Bildiriler
• Çelebi, M. S. Cin, S. Özer, S. ve Donbaloğlu, B. (1999). Uçak Gemilerinin Genel Dizayn Parametreleri Üzerine. A.İ. Algoğan, Y. Ünsan ve E. Bayraktarkatal (Ed.), Gemi İnşaatı ve Deniz Teknolojisi Teknik Kongresi Bildiriler Kitabı İçinde (ss. 463-477). İstanbul: Yapım Matbaacılık.
• Söyleşiler
• Akçadağ, E. (2011). Gelişen ve Değişen Türk Deniz Kuvvetleri’nin Bugünü ve Yarını (E. Oramiral Salim Dervişoğlu ile Söyleşi). 9 Eylül 2018’de http://www.bilgesam.org/Images/Dokumanlar/0-23-2014040742 bilgesoylesi9.pdf adresinden alınmıştır.
• Yazarı Belli Olmayan Web Sitesi Makaleleri
• Armada Espanola. (t.y.) LHD Juan Carlos I (L-61). 10 Şubat 2018’de http://www.armada.mde.es/ArmadaPortal/page/Portal/ArmadaEspannola/b uquessuperficie/prefLang-en/02lhd-juan-carlos-i--03lhd-juan-carlos-i-l-61 adresinden alınmıştır. BBC Türkçe. (2018). Trump, F-35 Savaş Uçaklarının Türkiye’ye Teslimatını Geçici Olarak Durdurdu. 2 Eylül 2018’de https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-45177494 adresinden alınmıştır. C4 Defence. (2018). TCG Trakya Geliyor. 2 Eylül 2018’de http://www. c4defence.com/Gundem/tcg-trakya-geliyor/6374/1 adresinden alınmıştır. Defence Industry Daily. (2014). France’s PA2/CVF Carrier Project: Stalled in France, Hedged on Demand from Brazil?, 14 Şubat 2018’de https://www.defenseindustrydaily.com/france-steaming-ahead-on-pa2cvf- carrier-project-01621/ adresinden alınmıştır. Defence Industry Daily. (2016). Egypt Buys Mistrals; Kitting Out With KA-&KA- 52K, 9 Şubat 2018’de https://www.defenseindustrydaily.com/ russia-to- order-french-mistral-lhds-05749/ adresinden alınmıştır. Defence Industry Daily. (2017). The Dokdo Class: An LHD for the ROK. 17 Şubat 2018’de https://www.defenseindustrydaily.com/aegis-awd-lhd-for-rok- 03431/ adresinden alınmıştır. General Atomics. (t.y.). Electromagnetic Aircraft Launch System (EMALS). 5 Eylül 2018’de http://www.ga.com/electromagnetic-aircraft-launch-system adresinden alınmıştır. Global Security. (2011a). IJN Wakamiya Seaplane Carrier, 10 Şubat 2018’de https://www.globalsecurity.org/military/world/japan/wakamiya-av.htm adresinden alınmıştır. Global Security. (2011b). Sea Control Ship, 4 Mart 2018’de https:// www.globalsecurity.org/military/systems/ship/scs.htm adresinden alınmıştır. Global Security. (t.y.). F-35 Joint Strike Fighter (JSF) Lightning II. 7 Eylül 2018’de https://www.globalsecurity.org/military/systems/aircraft/f-35- specs.htm adresinden alınmıştır. Hürriyet. (2017). Erdoğan: Uçak Gemisi Yapacağız. 8 Şubat 2018’de http://www.hurriyet.com.tr/erdogandan-son-dakika-aciklamasi-ucak- gemisi-yapacagiz-40507797 adresinden alınmıştır. Indian Navy. (t.y.). About INS Vikramaditya – The Newest & Largest Ship of Indian Navy. 17 Şubat 2018’de https://www.indiannavy.nic.in/content/about-ins- vikramaditya-newest-largest-ship-indian-navy adresinden alınmıştır. Indian Patriot News. (2018). How Powerful is India’s Gigantic INS Vishal Nuclear Powered Aircraft Carrier. 13 Eylül 2018’de http://indianpatriotnews.com/2018/01/05/how-powerful-is-indias-gigantic- ins-vishal-nuclear-powered-aircraft-carrier/ adresinden alınmıştır. Milliyet. (2016). Erdoğan’dan Nükleer Uçak Gemisi Mesajı. 8 Şubat 2018’de http://www.milliyet.com.tr/erdogan-dan-nukleer-ucak-gemisi-siyaset- 2236982/ adresinden alınmıştır. Naval Technology. (t.y.). Mistral Class – Amphibious Assault Ship. 6 Eylül 2018’de https://www.naval-technology.com/projects/mistral/ adresinden alınmıştır. Navy Recognition. (2017). Future Indian Navy and French Navy Aircraft Carriers Likelyto be Fitted With EMALS & AAG. 8 Eylül 2018’de http://www.navyrecognition.com/index.php/news/naval- exhibitions/2017/sea-air-space-2017-show-daily-news/5148-future-indian- navy-and-french-navy-aircraft-carriers-likely-to-be-fitted-with-emals- aag.html adresinden alınmıştır. New Wars. (t.y.). Warship Costs. 4 Eylül 2018’de https://newwars. wordpress.com/warship-costs/ adresinden alınmıştır. Royal Australian Navy. (t.y.). Amphibious Assault Ship (LHD). 16 Şubat 2018’de http://www.navy.gov.au/fleet/ships-boats-craft/lhd adresinden alınmıştır. Sabah. (2016). Erdoğan’dan Uçak Gemisi Müjdesi. 8 Şubat 2018’de https:// www.sabah.com.tr/gundem/2016/06/18/erdogandan-ucak-gemisi-mujdesi adresinden alınmıştır. Save The Royal Navy. (2012). Government U-turn on Carriers Means Less Capability and Long-Term Costs. 5 Eylül 2018’de https://www. savetheroyalnavy.org/government_u-turn_on_carriers/ adresinden alınmıştır. Savunma Sanayii Müsteşarlığı. (2017). Çok Maksatlı Amfibi Hücum Gemisi. 7 Mart 2018’de https://www.ssm.gov.tr/WebSite/ contentlist.aspx? PageID=373&LangID=1 adresinden alınmıştır. T.C. Dışişleri Bakanlığı. (2006). BN:4 - 25 Temmuz 2006, Lübnan’dan Ülkemize Gerçekleştirilen Tahliye İşlemleri Hk. 6 Eylül 2018’de http://www.mfa.gov.tr/bn_4---25-temmuz-2006_-lubnan_dan-ulkemize- gerceklestirilen-tahliye-islemleri-hk_.tr.mfa adresinden alınmıştır. Türk Deniz Kuvvetleri. (2015). Türk Deniz Kuvvetleri Stratejisi. 13 Mart 2018’de https://www.dzkk.tsk.tr/data/icerik/392/FLASH/TR/ html5forpc.html?page=0 adresinden alınmıştır. Türk Deniz Kuvvetleri. (t.y.). Platformlar. 13 Mayıs 2018’de https://www. dzkk.tsk.tr/index.php?dil=1# adresinden alınmıştır. United States Navy. (2017). Aircraft Carriers - CVN. 18 Şubat 2018’de http://www.navy.mil/navydata/fact_display.asp?cid=4200&tid=200&ct=4 adresinden alınmıştır. United States Navy. (2018). Amphibious Assault Ships - LHD/LHA(R). 18 Şubat 2018’de http://www.navy.mil/navydata/fact_display.asp?cid= 4200&tid=400&ct=4 adresinden alınmıştır.