KOCAELİ’NDE EĞİTİM (1950-1960)

Yıl 2017, Cilt: 11 Sayı: 22, 227 - 250, 15.05.2017

Bilal Tunç

https://doi.org/10.18220/kid.313474

Öz

Kocaeli’nde 1950’den itibaren eğitim alanında büyük gelişmeler olmuş ve
vilâyet genelinde eğitimin yaygın hale getirilmesi için önemli adımlar
atılmıştır. Eğitimin yaygınlaştırılması kapsamında, vilâyete bağlı merkez, ilçe
ve köylere yeni okul binaları inşa edilmiş ve okur-yazar oranı ciddi bir
biçimde arttırılmıştır. 1950’den itibaren ilkokul, ortaokul, lise ve enstitü
sayıları arttığı için öğretmen ve öğrenci sayılarında önceki yıllara oranla
büyük artışlar olmuştur. Kocaeli’nde 1950’li yıllarda kız ve erkek enstitüleri
gibi meslek okulları dışında lise düzeyinde eğitim veren tek kurum İzmit
Lisesi’dir ve bu lise İzmitlilerin yaşamında mühim bir yer tutmaktadır. Bu
çalışmada, 1950’lerde Kocaeli genelindeki okulların, öğretmenlerin ve
öğrencilerin sayısal verileri dışında mesleki eğitim kurumları konusu da ele
alınmıştır.  Başta Devlet İstatistik
Enstitüsü verileri olmak üzere yerel basın ile araştırma ve inceleme
eserlerinden istifade edilerek hazırlanan bu makalede Kocaeli’ndeki eğitim
alanındaki gelişmeler kapsamlı bir biçimde incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Eğitim, Okul, Kocaeli

EDUCATION IN KOCAELİ (1950-1960)

Öz

In Kocaeli, there have been major developments
in education since 1950 and significant steps were also taken to make education
more widespread throughout the province. Within the scope of education
dissemination, new school buildings were built in the center, towns and
villages of the city and thus, literacy rate significantly increased. Since the
number of elementary, secondary, high schools and institutes increased since 1950,
there had been a significant increase in the number of teachers and students
compared with the previous years. Except for the vocational schools like female
and male institutes, Izmit High School was the only high school in Kocaeli in
1950s and this school has an important place in the life of people in İzmit. In
addition to the numerical data regarding the schools, teachers and students in
Kocaeli in the 1950s, vocational education institutions were also discussed in
this study. Primarily based on the data obtained from the State Statistics
Institute and Archival documents and by making use of the local press and
research and investigation works, the developments in the field of education in
the Kocaeli have been extensively investigated in this paper.

Anahtar Kelimeler

Education, Kocaeli, Literate

Kaynakça

• 1.Süreli Yayınlar
• Azim Gazetesi
• Bizim Şehir Gazetesi
• Demokrat Kocaeli Gazetesi
• Hürsöz Gazetesi
• İstiklal Gazetesi
• Türk Yolu Gazetesi
• Yavuz İzmit Gazetesi
• 2.Kitap ve Makaleler
• ARSLAN, Zehra, “Demokrat Parti Döneminde Trabzon’da Eğitim”, Karadeniz İncelemeleri Dergisi,11/11, 2015.
• ATOM, Sinop, Sakarya, İzmit, Edirne, Tekirdağ İller, İstanbul 1958.
• AVDAN, Fügen, Cumhuriyet Döneminde Kentleşme Sürecinde Planlama Deneyimi, 1930-1980 İzmit Planları, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli 2009.
• BİNİCİ, Özden Senem, İzmit’te 1936–1966 Yılları Arasındaki Yapı Üretiminin Kentin Gelişimine Etkileri, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli 2012.
• Demokrat Parti Tüzük ve Programı, Ankara 1949.
• DİGM, 1952 İstatistik Yıllığı, Ankara 1953.
• DİGM, 1953 İstatistik Yıllığı, Ankara 1964.
• DİGM, Meslek, Teknik ve Yükseköğretim (1950-51), Ankara 1952.
• DİGM, Meslek, Teknik ve Yükseköğretim (1952-53), Ankara 1954.
• DİGM, Meslek, Teknik ve Yükseköğretim (1953-60), Ankara 1963.
• DİGM, Milli Eğitim İstatistikleri İlköğretim (1950-1951), Ankara 1951.
• DİGM, Milli Eğitim İstatistikleri İlköğretim (1951-1952), Ankara 1953. DİGM, Milli Eğitim İstatistikleri İlköğretim (1953-1960), Ankara 1961. DİGM, Milli Eğitim İstatistikleri Ortaokul (1953-1961), Ankara 1963. DİGM, Milli Eğitim İstatistikleri Ortaokul (1950-1951),Ankara 1952. DİGM, Milli Eğitim İstatistikleri Ortaokul 1951, Ankara. DİGM, Ortaöğretim İstatistikleri (1951-1952), Ankara 1952. DİGM, Ortaöğretim İstatistikleri (1952-1953), Ankara 1957. DİGM, Ortaöğretim İstatistikleri (1953-1960), Ankara 1963. ESER, Gülşah, “Arifiye Köy Enstitüsü’nün Sapanca Gölü ve İzmit Körfezi’ndeki Balıkçılık Çalışmaları”, Uluslararası Gazi Akça Koca ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu, C: I, (2015), Kocaeli. KARAKÖK, Tunay, “Menderes Döneminde (1950-1960) Türkiye’de Eğitim”, Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1 / 2, 2011. KILIÇ, Emre, Demokrat Parti Dönemi Milli Eğitim Politikası, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir 2008. Kocaeli 1967 İl Yıllığı, Doğan Kardeş Matbaacılık, İzmit 1970. ŞAHİN, Enis, Kronolojik Adapazarı Sakarya 1923-2004, Sakarya 2004. ŞENYURT, Oya, “1923-1960 Yılları Arasında İzmit’te İnşa Edilen Yapılar ve Kentin Gelişimine Katkıları, Uluslararası Gazi Akça Koca ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu, C: I, (2015), Kocaeli. ŞENYURT, Oya, “Bir Eğitimin İnşa Öyküsü ve Geçmişin Modern Mimarisi: “Lise Pavyonu”/İzmit Lisesi, Uluslararası Gazi Süleyman Paşa ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu, C: III, (2017), Kocaeli. TANGÜLÜ, Zafer, Demokrat Parti Döneminin İlköğretim Politikaları (1950-1960), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ 2008. TAŞDÖVEN, Zehra, Demokrat Parti Dönemi Eğitim Anlayışı (1950-1960), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın 2013. TUNÇ, Bilal, Demokrat Parti Döneminde Kocaeli (1950-1960), Basılmamış Doktora Tezi Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya 2016. Yurt Ansiklopedisi İl İl Türkiye, Dünü, Bugünü, Yarını, C: VII, İstanbul 1983. YÜCE, Rıfat, Kocaeli Tarih ve Rehberi, Kocaeli 1952.