Göç Metaforuna Yolculuk: Bir Fenomenolojik Çalışma

Yıl 2017, Cilt: 7 Sayı: 14, 104 - 126, 19.12.2017

Mehmet Şentürk , Fatih Tıkman Esat Yıldırım

https://doi.org/10.31834/kilissbd.349853

Cited By: 7

Öz

Yapılan bu çalışmanın amacı 4. 5. 6. ve 7. sınıf
öğrencilerin göç kavramına ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla
belirlemektir. Bu
araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim (fenomenoloji) deseni
olarak tasarlanmıştır. Çalışma grubu amaçlı örnekleme yöntemlerinden olan ölçüt örnekleme
yöntemine göre belirlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 37 dördüncü sınıf,
37 beşinci sınıf, 46 altıncı sınıf, 80 yedinci sınıf öğrencisi olmak üzere
toplam 200 öğrenci oluşturmaktadır.  Çalışma
grubunda yer alan öğrencilerin göç kavramıyla ilgili algılarının ortaya
konulmasını amaçlayan bu araştırmada veri toplama aracı olarak, 1 adet açık
uçlu sorudan oluşan görüşme formu kullanılmıştır. Formda yer alan “Göç ……
gibidir. Çünkü ……” ifadelerinin katılımcılar tarafından cevaplanarak,
katılımcılardan oluşturdukları metaforu resim ya da karikatürle ifade
etmeleri  istenmiştir. Verilerin
analizinde ise içerik analizinden faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda göç
kavramı ile ilgili toplam 53 adet metafor oluşturulmuştur. Oluşturulan bu
metaforlar toplam 6 kategori altında toplanmıştır. En fazla oluşturulan
metaforlar sırasıyla; kuş (37), taşınmak (31), gitmek (19), leylek (19)’tir.
Genel olarak göç kavramı öğrenciler tarafından olumsuz metaforlarla ifade edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Göç, metafor, ilkokul, ortaokul

Kaynakça

• Alabay, E., & Demirbaş, S. (2017). Okul Öncesi Dönem Çocukların Müdür Algılarının Belirlenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(41), 78-97.
• Arslan, M. M. ve Bayrakçı, M. (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim-öğretim açısından incelenmesi. Milli Eğitim, 35(171), 100–108.
• Ateş, M. ve Karatepe, A. (2013). Üniversite öğrencilerinin “çevre” kavramına ilişkin algılarının metaforlar yardımıyla analizi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(2), 1327-1348. Doi: 10.9761/JASSS_642
• Ateş, T.Ö. (2016) Öğrencilerin Öğretmen ve Okul Metaforları. International Journal of Contemporary Educational Studies, 2(1), 78-93.
• Aubusson, P. (2002). Using metaphor to make sense and build theory in qualitative analysis, The Qualitative Report, 7(4), 24-37.
• Aydın, F. (2010). Ortaöğretim öğrencilerinin coğrafya kavramına ilişkin sahip oldukları metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimler Dergisi, 10(3), 1293-1322.
• Aydın, F. (2011). Üniversite öğrencilerinin “çevre” kavramına ilişkin metaforik algıları. Doğu Coğrafya Dergisi, 16(26), 25-44.
• Aydoğdu, E. (2008). İlköğretim okullarındaki öğrenci ve öğretmenlerin sahip oldukları okul algıları ile ideal okul algılarının metaforlar (mecazlar) yardımıyla analizi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Osman Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Black, M. (1979). More about metaphor. A. Ortony (Ed.), Metaphor and Thought. Budak, Y., ve Kula, S. S. (2017). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Algıları. Journal of Kirsehir Education Faculty, 18(2), 311-329.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (17 b.). Ankara: Pegem.
• Cerit, Y. (2008). Öğretmen kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 693-712.
• Çiçekçi, B. (2009). Göç terimleri sözlüğü. Uluslararası Göç Örgütü Çobanoğlu, N. ve Gökalp, S. (2015). Öğretmen Adaylarının Okul Müdürüne İlişkin Metaforik Algıları, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(31), 279-295.
• Deniş Çeliker, H. ve Akar, A. (2015). Ortaokul öğrencilerinin doğaya ilişkin metaforları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 101-119.
• Doğan, Y. (2017). Ortaokul öğrencilerinin çevre kavramına ilişkin sezgisel algıları: bir metafor analizi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 721-740.
• Draaisma, D. (2007). Bellek metaforları: zihinle ilgili fikirlerin tarihi (Çev. G. Koca). İstanbul: Metis.
• Geçit, Y. ve Gencer, G. (2011). Sınıf öğretmenliği 1. sınıf öğrencilerinin coğrafya algılarının metafor yoluyla belirlenmesi (Rize Üniversitesi örneği). Marmara Coğrafya Dergisi, 23, 1-19.
• Girmen, P. (2007). İlköğretim öğrencilerinin konuşma yazma sürecinde metaforlardan yararlanma durumları (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Günay, R. (2015). Eğitim Fakültesinde Görev Yapan Öğretim Elemanlarının Yapılandırmacı Öğretmen Algıları. İlköğretim Online, 14(1), 845-861.
• Güven, E. (2014). Fen ve teknoloji öğretmen ve öğretmen adaylarının çevre eğitimine ilişkin metaforik algıları. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(3), 26-37.
• Kahyaoğlu, M. (2015). İlköğretim öğrencilerinin doğa kavramına ilişkin algılarının metaforlar yoluyla incelenmesi. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(11), 831-846. Doi: 10.7827/TurkishStudies.8526
• Koç, S. E. (2014). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmen ve Öğretmenlik Mesleği Kavramlarına İlişkin Metaforik Algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Cilt:15, Sayı:1, ss:47-72.
• Koçak, Y., ve Terzi, E. (2012). Türkiye’de göç olgusu, göç edenlerin kentlere olan etkileri ve çözüm önerileri. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3 (3), 163-184.
• Kortens, M. (1988). Metaphor in education. Awarded Research Masters Thesis. Victoria University of Wellington.
• Littlemore, J. (2004). Conceptual metaphor as a vehicle for promoting critical thinking skills amongst international students, Directions for the Future: Directions in English for Academic Purposes, Ed.: L. Sheldon.
• MEB. (2017). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı. Erişim Tarihi: 06.10.2017. http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=155
• Nikitina, L. ve Furuoka, F. (2008). “A language teacher is like”: examining Malaysian students’ perceptions of language teachers through metaphor analysis. Electronic Journal of Foreign Language Teaching, Volume:5, Number:2, pp:192-205.
• Oxford, R. L.; Tomlinson, S.; Barcelos, A.; Harrington, C.; Lavine, R. Z.; Saleh, A. ve Longhini, A. (1998). Clashing metaphors about classroom teachers: Toward a systematic typology for the language teaching field. System, 26, 3-50.
• Palmquist, R. A. (2001). Cognitive style and users’ metaphors for the web: An exploratory study. The Journal of Academic Librarianship, 27(1), 24-32.
• Rundgren, C. J., Hirsch, R,. & Tibell, L. A. E., (2009). Death of Metaphors in Life Science? - A study of upper secondary and tertiary students’ use of metaphors in their meaning-making of scientific content, Asia Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 10(1).
• Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
• Saban, A. (2008a). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459-496.
• Saban, A. (2008b). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmen adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
• Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Journal of Turkish Educational Sciences, 7(2), 281-326.
• Saban, A.,Koçbeker, B. N., & Saban, A. (2006).Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6 (2), 461-522.
• Sterenberg, G. (2008). Investigating teachers’ images of mathematics. Journal of Mathematics Teacher Education, 11(2), 89- 105.
• Taşgın, A., ve Köse, E. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının hedef ve değerlendirme kavramlarına ilişkin metaforları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30 (3), 116-130. Tatar, N., ve Murat, S. (2011). Öğretmen adaylarının “değerlendirmeye” yönelik algıları. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2 (4), 70-88.
• Türkçe Sözlük. (10 b.) (2005). Ankara: TDK. Tortop, H. S. (2013). Öğretmen adaylarının üniversite hocası hakkındaki metaforları ve bir değerlendirme aracı olarak metafor. Journal of Higher Education & Science/Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 3(2), 153-160.
• Turan, M., Yıldırım, E., ve Tıkman, F. (2016). Öğretmen adaylarının eğitim ve bazı temel kavramlara ilişkin metaforik algıları. Education Sciences, 11(5), 217-242.
• Tüzel, E. Ve Şahin, D. (2014). İlköğretim Birinci Kademe Öğrencilerinin Okul Yöneticilerine İlişkin Metaforları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Cilt: 7, Sayı: 17, ss: 355-396.
• Wittink, J. (2011). Reliable Metaphor Analysis in organizational Research. Towards a dual, dynamic approach. Erişim Tarihi: 03.10.2017. http://www.academia.edu/450380/Reliable_metaphor_analysis_in_organizational_research_towards_a_dual_dynamic_approach
• Yalçın, M. Ve Erginer, A. (2012). İlköğretim Okullarında Okul Müdürüne İlişkin Metaforik Algılar. Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcileri Dergisi, Cilt: 1, Sayı:2, ss:229-256.
• Yılmaz, F., Göçen, S. Ve Yılmaz, F. (2013). Öğretmen Adaylarının Öğretmen Kavramına İlişkin Algıları: Bir Metaforik Çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:9, Sayı:1, ss:161-164.
• Zhao, H., Coombs, S. ve Zhou, X. (2009). Developing Professional knowledge about teachers through metaphor research: facilitating a process of change. Teacher Development, Volume:14, Number:3, pp:381-395.