Öz
Öz
Yahya Kemal, 2 Aralık
1884'de Üsküp'te doğmuştur. Asıl adı Ahmet Agâh olan Yahya Kemal'in soyağacı,
hem anne hem baba tarafından III. Murat devri Rumeli Sancak beylerinden
Şehsüvar Paşaya dayanmaktadır. Kemal’in manevi dünyasının şekillenmesinde ve
şairliğinin manevi bakiyesinin olgunlaşmasında medrese eğitimi alması olumlu
katkıları da olmuştur. ‘Mekteb-i Edeb’te dört yıl okuyarak mezun olduktan sonra
da 1895'te Üsküp İdadisi’ne devam etmiştir. İdadi eğitimine paralel olarak bir
yandan da İshak Bey Camii Medresesi'ne devam etmiş, Arapça ve Farsça dersleri
almıştır. Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde, devletin çöküşten
kurtulması için çeşitli fikri akımların geliştiği ve farklı kesimleri
etkilediği görülmektedir. Yahya Kemal bu bağlamda Turancılık, İslamcılık,
Osmanlıcılık, Batıcılık gibi fikir akımlarından etkilenmiştir. Bu fikri akımlar
içinde Turancılık akımı çok kısa bir süre de olsa Yahya Kemal’i derinden
etkilemiştir. Yahya Kemal’in milliyetçilik duyguları bilinçli bir biçimde,
Paris’te uyanmaya başlamıştır. 19 yasında Paris’e giden Yahya Kemal, oradaki
Jön Türklerin Abdülhamit’e karşı oluşları, “milliyetçilik” düşüncesini
geliştirmiştir. Aynı zamanda Yahya Kemal kısa bir süre Turancılık akımından
etkilenmiştir. Yahya Kemal’in siyasi kişiliğinin yeşerdiği ve eserlerine
yansıdığı dönem, diğer çağdaşları gibi, ulusçuluk akımlarının dünyada hız
kazandığı yıllardır. Bu fikirlerden biri olan Osmanlıcılık, özellikle
Fransızların suni temelleriyle “Yeni bir Millet” fikrinin zihinlerde uyanıp
sönmesi gibi bir süreç geçirerek, Balkan Savaşları’nın nihayetlenmesiyle
beraber yerini Türkçülüğe bırakmıştır. Yahya Kemal, I. Dünya Savaşı yıllarında
Mustafa Kemal’in Anafartalar’da kazandığı zaferle, Mustafa Kemal bir nevi
farklı bir bağ oluşturmuştur. Yahya Kemal, Mütareke yıllarının en kötü
zamanlarında milli mücadeleyi destekler tavrı söz konusudur.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- KAYNAKÇA
- Ayda, Adile, Yahya Kemal Beyatlı’nın Fikir ve Şiir Dünyası, Hisar Ankara, 1979.
- Başer, Sait, Yahya Kemal’in Türk Müslümanlığı, Seyran yay. İstanbul, 1998.
- Belge, Murat, “Muhafazakârlık Üzerine”, Türkiye’de Siyasal Düşünce: Muhafazakârlık, İletişim Yay, İstanbul,2003.
- Beyatlı, Yahya Kemal, Edebiyata Dair, İstanbul Fetih Cemiyeti Yayınları, İstanbul, 1984.
- Çiğdem, Ahmet, “Muhafazakârlık Üzerine”, Toplum ve Bilim: Türk Muhafazakârlığı, Sayı:74, Birikim Yay, İstanbul,1997.
- Helvacı, Ahmet, “Türk Siyasetinde Özensiz Kullanılan Bir Kavram: Türk Muhafazakârlığı” Düşünen Siyaset: Sağ Siyaset, Yıl:1, Say:9, Esin Sanat ve Felsefe Yay, İstanbul,1999.
- Hisar, Abdülhak Şinasi, Yahya Kemal’e Veda, Hilmi Kitabevi, İstanbul, 1959.
- İrem, C. Nazım, “Kemalist Modernizm ve Türk Gelenekçi Muhafazakârlığının Kökenleri” Toplum ve Bilim, 74, 1997.
- Kemal, Yahya, Çocukluğum Gençliğim Siyasi ve Edebi Hatıralarım, İstanbul Fetih Cemiyeti yay. , İstanbul, 1999.
- Kocakaplan, İsa, Gök Kubbemizin Şairi Yahya Kemal, Damla Yay. ,İstanbul, 1998.
- Öğün, Seyfi Süleyman, “Türk Muhafazakârlığının Kültürel Ve Politik Kökenleri”, Türkiye’de Siyasal Düşünce: Muhafazakârlık, İletişim Yay, İstanbul,2003.
- Özipek, Bekir Berat, “Muhafazakârlık, Devrim ve Türkiye”, Türkiye’de Siyasal Düşünce: Muhafazakârlık, İletişim Yay, İstanbul, 2003.
- Uysal, Sermet Sami, Her Yönüyle Yahya Kemal, Toroslu Kitaplığı, İstanbul, 2004.
- Ünver, Süheyl, Yahya Kemal’in Dünyası, Tercüman Tarih ve Kültür Yayınları, İstanbul, 1980.
- Yetiş, Kazım, Yahya Kemal İçin Yazılanlar Cilt I, II, İstanbul Fetih Cemiyeti Yayınları, İstanbul, 1998.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Tarih |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2016 |
| Kabul Tarihi | 20 Aralık 2016 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016 Cilt: 6 Sayı: 12 |
