MUHİBBÎ DÎVÂNI’NDA DİNÎ TERİM VE KAVRAMLAR

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 9, 66 - 100, 03.08.2015

Armağan Zöhre

Öz

Din, dîvân edebiyatının en önemli kaynaklarından biridir. Dinî terim ve kavramlar birçok divan şairi tarafından şiirlere konu edilmiştir.  16. Yüzyılın kudretli bir padişahı olan Kanunî Sultan Süleyman da Muhibbî mahlası ile şiirler yazmıştır. Her ne kadar Muhibbî mutasavvıf bir şair olmasa da aynı zamanda bir İslam halifesi olan şairin şiirlerinde dinî terim ve kavramları kullanması gayet olağan ve dîvân şiiri geleneğine uygun bir durumdur. Çalışmamızda Muhibbî Dîvânı’nda yer alan 2799 gazel ve 300’ü aşkın diğer nazım şekillerinden hareketle dinî terim ve kavramların hangi özellikleri ile ele alındığının tespit, inceleme ve değerlendirilmesine çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Muhibbî, Dîn, Dîvan Edebiyatı

Kaynakça

• Ak, C. ( 1987). Muhibbî Dîvânı, KB Yay. Ankara.
• Cebeci, L. ( 2001). “ İsrafil” ,TDV İslâm Ansiklopedisi, C. 23, İstanbul.
• Ceylan, Ö. (2007). Tasavvufî Şiir Şerhleri, Kapı Yay,. İstanbul.
• DİA (1989). " Allah mad." TDVİA, c.2, İstanbul.
• Düzcan, N. (2006). Muhibbî Divânının Dinî ve Tasavvufî Açıdan Tahlili
• ( 1-250 Gazeller), Yayımlanmamış Y. L. Tezi, Danışman: Bilal Kemikli, Bursa. Erbaş, A. (2012). Melekler Alemi, Nun Yay., İstanbul.
• Günay, H. M. (2007). “ Ramazan” TDV İslâm Ansiklopedisi, C.34, İstanbul.
• Halıcıoğlu, İ. (2006).Mustafa Rûmî Efendi Dîvânı’nda Dinî ve Tasavvufî
• Unsurlar, SAÜ. SBE, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Danışman: Hüseyin Yorulmaz, Sakarya. http://hadis.diyanet.gov.tr/dosyalar/1222154187.pdf 02013). (Erişim Tarihi:
• Karagöz, İ. vd. (2010). Dinî Kavramlar Sözlüğü, Diyanet İşleri
• Başkanlığı Yay., Ankara. Kur‘ân-ı www. diyanet.gov.tr/ kuran/default.asp.html ( Erişim Tarihi: 23.03.2009). Kerîm Türkçe Meali,
• Küçük, A, vd. ( 2012). Dinler Tarihi, Berikan Yay. Ankara.
• Şahin, M.S. (1993). “Cennet”, TDV İslâm Ansiklopedisi, C.7, İstanbul.
• Topaloğlu, B. (1993). “Cehennem”, TDV İslâm Ansiklopedisi, C.7, İstanbul.
• Topaloğlu, B. ( 1993). “Cennet”, TDV İslâm Ansiklopedisi, C.7, İstanbul.
• Yardım, L. (2012). Nâbî Dîvânı’nda İbadet Kavramı, ÖDÜ SBE Sosyal
• Bilimler Araştırma Dergisi, C.3, S.6. Yavuz, Y. Ş. (2001). “Kader”, TDV İslâm Ansiklopedisi, C.24, İstanbul.
• Yavuz, Y.Ş. ve Ünal, Z. (1993). “ Cebrail”, TDV İslâm Ansiklopedisi, C.7, İstanbul.
• Yıldırım, S. (2010). Kur‘ân’da UIûhiyyet, Işık Akademi Yay., İzmir.