OSMANLI DÖNEMİ TRABZON MEZAR TAŞI MANZUMELERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 4, 1 - 15, 18.04.2014

Hasan Şener

Öz

Mezar kitabeleri, birer tarihi vesika olarak tarihten günümüze ışık tutmaları bakımından oldukça önemlidir. Bu kitabeler, ait oldukları dönemin sosyal yapısına ve ekonomisine ilişkin bilgiler vermenin yanında birer edebi eser olma özelliği de taşımaktadır. Manzumelerle dolu Trabzon mezar taşları, edebi değere sahip en güzel örneklerdendir. Bu yazıda, Trabzon mezar taşı manzumelerinde ölüm, dünya, felek, ecel, fena kavramları irdelenecek ve bu manzumelerdeki edebi sanatlar tespit ve tasnif edilecek.

Anahtar Kelimeler

Trabzon, mezar taşı, manzume, ölüm, dünya, felek.

Kaynakça

• Ana Biritanica, Ana Yay. C.17, İst. 1989.
• BATİSLAM, H.Dilek, "Gazellerdeki Ölüm ve Mezar Konulu Beyitler Üzerine Bir Değerlendirme", Geçmişten Günümüze Mezarlık Kültürü vs İnsan Hayatına Etkileri Sempozyumu Bildirileri, Mezarlıklar Vakfı Yayını, İstanbul, 1999.
• BATİSLAM, H.Dilek, “Divan Şiirinde şık, Sevgili, Rakip Üçlüsü ve Ölüm”, Folklor/Edebiyat, C. IX, S.34, Ankara, 2003.
• İSEN, Mustafa, Acıyı Bal Eylemek (Türk Edebiyatında Mersiye), Akçağ Yay. Ankara, 1994.
• KAPLAN, Mahmut, “Divan Şiirinde Ölüm Düşüncesi”, Divan Şiirinin Kıyısında, Kaşgar Neşriyat, 2003.
• KARAMAĞARALI, Beyhan, Kültür Tarihimiz Bakımından Mezar Taşlarının Önemi ve İkonografisi, Geçmişten Günümüze Mezarlık Kültürü vs İnsan Hayatına Etkileri Sempozyumu Bildirileri, Mezarlıklar Vakfı Yayını, İstanbul, 1999.
• K. Kerim, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları,
• Meydan Larousse, Sabah Gazetesi Yay., C.15.
• ŞEKER, Mehmet, “Türk Mezar Bilimi Bir Disiplin Olarak Kurulmalı”, Geçmişten Günümüze Mezarlık Kültürü vs İnsan Hayatına Etkileri Sempozyumu Bildirileri, Mezarlıklar Vakfı Yayını, İstanbul, 1999.
• ŞENER, İbrahim, Türk Edebiyatında Ölüm, Mezar, Fena ve Beka Temaları, Geçmişten Günümüze Mezarlık Kültürü vs İnsan Hayatına Etkileri Sempozyumu Bildirileri, Mezarlıklar Vakfı Yayını, İstanbul, 1999.
• Temel Britanica, Ana Yay., C.13.
• ULUDAĞ, Süleyman, Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, Marifet Yay., İstanbul 1991.
• YENİTERZİ, Emine, “Divan şiirinde ölüme Dair Bazı Hususlar” Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl:1999., S.5.
• YÜKSEL, Murat, Trabzon Türk-İslam Eserleri ve Kitabeleri, I-II-III, Trabzon Valiliği Yayınları, Trabzon 199.