Öz
Çalışma, ilkokullarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin gürültü ve kaynaklarını ve bunun üzerlerindeki etkilerini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden fenomenoloji kullanılarak yürütülmüş olup; 2018-2019 akademik yılında Aydın ilinde çalışmaya katılmaya gönüllü olan 10 sınıf öğretmeni ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya katılan öğretmenler seçilirken; amaçlı örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir, ölçüt örneklem ve maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmada veriler görüşme yöntemi kullanılarak toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak sınıf öğretmenlerine yönelik hazırlanan ve sekiz sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre gürültünün düzeyi çok yüksek olup; gürültü kaynağının özellikle öğrenciler olduğu katılımcılar tarafından ifade edilmiştir. Genel olarak gürültü; teneffüs saatlerinde, koridorlarda yoğun olarak yaşanmaktadır. Öğretmenler gürültü karşısında sözel ikazlarda bulunmaktadırlar. Öğretmenlerin gürültüden psikolojik, bedensel ve ailevi açılardan etkilendiği sonucu ortaya çıkmıştır. Okul yöneticilerinin gürültüyü azaltmak amacıyla yaptıkları önemli bir çalışma olmadığı tespit edilmiştir. Öğretmenlerin gürültüyü azaltmak amacıyla; okul binalarının fiziki koşullarının iyileştirilmesi, gürültü konusunda öğrencilerin ikaz edilmesi ve enerjilerini boşaltacak aktivitelere yönlendirilmesi, ders saatlerinde değişiklik yapılarak sabah saatlerinde akademik çalışmaların, son saatlerde ise bedensel aktivite ya da sosyal etkinliklerin planlanması, aileler ile eğitim programlarının düzenlenmesi gibi önerilerde bulunmuşlardır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Adıgüzel, A. (2011), Okul Değişkenlerinin Eğitimde Verimliliğe Etkisi, Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,1(2),45-64.
- Akbaba, A., ve Turhan, M. (2016), İlköğretim Okul Binalarının Fiziksel Sorunlarına İlişkin Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi (Van İli Örneği), KTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 341-357.
- Alpteker, H. (2018), Okullarda Güvenlik Kültürünün Gelişmesinde Sağlık Eğitiminin Önemi, Uluslararası Güvenli Okullar, Çalışan Sağlığı ve İş Güvenliği Semozyumu.
- Avşar, Y. ve Gönüllü, M. T. (2000), İstanbul İli Örneğinde Bazı Okullarda İç ve Dış Ortam Gürültülerinin Eğitim Kalitesi Açısından Değerlendirilmesi, GAP Çevre Kongresi, Şanlıurfa.
- Bulunuz, M., Bulunuz, N., Tavşanlı, Ö., Orbak, A. Y. ve Mutlu, N. (2018), İlkokullarda Gürültü Kirliliğinin Düzeyi, Etkileri ve Kontrol Edilmesine Yönelik Sınıf Öğretmenlerinin Görüşlerinin Değerlendirilmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(3), 661-671.
- Bulunuz, M., Bulunuz, N., Tavşanlı, Ö. ve Orbak, A. (2015), Okulda Gürültü Kirliliğine Yönelik Geçerli ve Güvenir Veri Toplama Araçları Geliştirme Çalışması: Öğrenci ve Öğretmen Görüşlerinin Değerlendirilmesi, Bildiri Özetleri Kitabı, Ankara: Anı Yay.
- Bulunuz, M., ve Güner, F. (2017), Öğretmen Görüşlerine Göre Okulda Gürültü Düzeyinin Değerlendirilmesi: Fransa ve Türkiye Örneği, Turkish Studies, 12(35), 69-87.
- Creswell, J. W. (2016), Nitel Araştırma Yöntemleri Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni, M. Bütün ve S. B. Demir (Edt.), Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Ersoy, A. F. (2016), Fenomenoloji, Saban, A. ve Ersoy, A. (Edt.), Eğitimde Nitel Araştırma Desenleri, Ankara: Anı yayıncılık.
- Evans , G. W. ve Maxwell, L. (1997), Chronic Noise Exposure and Reading Deficits: The Mediating Effects of Language Acquisition, Environment and Behaviour, 29(5), 638-656.
- Evans, G. W., Hygge S. ve Bullinger M. (1995), Chronic Noise and Psychological Stress, Psychological Science, 6(6), 333-338.
- Güremen, L. (2012), Amasya Kentinde İlköğretim Okullarında İç ve Dış Çevre Gürültü Koşullarının Değerlendirilmesi, Engieering Sciences, 7(2), 415-435.
- Hayta, A. B. (2007), Çalışma Ortamı Koşullarının İşletme Verimliliği Üzerine Etkisi, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 21-41.
- Imhof, M., Henning, N. ve Kreft, S. (2009), Effects of Background Noise on Cognitive Performance in Elementary School Children, Listening Education. www.researchgate.net/publication/307856096_Effects_of_Background_noise_on_cognitive_performance_in_elementary_school_children.
- Işık, H. (2004), Öğrenme Ortamlarının Fiziksel Sınıf Yönetimi, Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Işık, H. (2015), Öğrenme Ortamlarının Fiziksel Düzeni. Şişman, M., Turan, S., (Editörler), Sınıf Yönetimi içinde (61-76), Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Kıral, B. (2016), Stres ve Okul Yönetim, Ankara: EYUDER yayınları.
- Maraş, E. E., Maraş, H. H., Maraş, S. S., ve Alkış, Z. (2011), CBS Verilerinden Çevresel Gürültü Haritalarının Hazırlanmasında Kullanılan Tahmin Yönteminin Analizi, Harita Dergisi, 145, 52-60.
- Merriam, S. B. (2013), Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber, S. Turan (Ed.), Ankara: Nobel Yayın.
- Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994), Qualitative Data Analysis, Thousand Oaks, Sage.
- Özbıçakçı, Ş., Çapık, C., Aydoğdu, N. G., Ersin, F. ve Kıssal, A. (2012), Bir Okul Toplumunda Gürültü Düzeyi Tanılaması ve Duyarlılık Eğitimi, Eğitim ve Bilim Dergisi, 37(165), 237-245.
- Polat, S. ve Buluş-Kırıkkaya, E. (2004), Gürültünün Eğitim-Öğretim Ortamına Etkileri, 13. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, Malatya.
- Schick, A., Klatte, M., ve Meis, M. (2000), Noise Stress in Classrooms. 8. Oldenburg Symposium on Psychological Acoustics, Almanya.
- Shield, B. ve Dockrell, J. (2004), External and Internal Noise Surveys of London Primary Schools, Journal of the Acoustical Society of America, 114, 730-800.
- Stansfeld, S.A., Berglund, B., Clark, C., Barrio, L., Fischer, P., Öhrström, E., Heines, M. M., Head, J., Hygge, S., Van Kamp, I. ve Berry, B. F. (2005), Aircraft and road traffic noise and children’s cognition and health: a cross national study, The Lancet, 365(9475), 1942-1949.
- Şahin, K., Şahin, A. ve Bağcı, H. R. (2014), Sinop Şehri Yakın Çevresindeki Bazı Okullarda Gürültü Kirliliği, Studies of Ottoman Domain, 4(6), 20-31.
- Şan, B. (2010), İlköğretim Okullarında Gürültüden Rahatsızlığın Alan Araştırması ile Belirlenmesi, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Tuncer, M., Bal, S., Özüt, A. ve Köse, N. (2012), Ortaöğretim Kurumları Öğrenme Ortamlarının Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 85 -101.
- Tüzel, S. (2013), Sınıf İçi Gürültünün Öğrencilerin Dinlenme Sürecindeki Bilişsel Performansına Etkisi, Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(4), 363-378.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 23 Haziran 2020 |
| Kabul Tarihi | 4 Haziran 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 10 Sayı: 19 |
