Recep Turan, Ahl al-Sunnah and Shia in Tafsir Methodology

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 1, 5 - 16, 28.06.2024

Ersin Çelik

Öz

Recep Turan compares the views of the Ahl al-Sunna and the Shia on the issues of the Qur'an and limits his study to the first eight centuries. In the first chapter, the author; deals with the nature of revelation and its form of revelation, the process of textualization of the Quran, the theory of distortion, the seven letters and recitation. In the second part, which is a quarter of the book, there are tafsir-ta'vil, muhkem-mutashabih, mukattaa letters, truth-mecaz, miracles of the Quran, amm-hâss, absolute-mukayyed, perfect-mubeyyen, nâsih-mansûh, mübhemâtü'l-Kur'ân, garîbü'l-Kur'ân, vucuh, and nazair. There are 12 main headings. The author gives a very superficial evaluation at the end of both chapters. After introducing the work in general, it is evaluated on aspects such as its excessively broad scope, its failure to address fundamental topics such as the reasons for revelation (esbâb-ı nüzûl), Meccan and Medinan surahs (mekkî-medenî), and the coherence of the Qur'an (münâsebâtü’l-Kur’ân), its frequent reliance on authors beyond the first eight centuries when discussing issues, and the fact that some of its findings and analyses are open to debate.

Anahtar Kelimeler

Tafsir, Ahl al-Sunnah, Shia, Method, Comparison

رجب توران، مقارنة أهل السنة والشيعة في منهج التفسير

Öz

يقارن المؤلف رجب توران بين آراء أهل السنة والشيعة في مسائل القرآن، وذلك في دراسته التي تقتصر على القرون الثمانية الأولى، ففي الفصل الأول تناول المؤلف طبيعة الوحي وشكله، والنص القرآن، ونظرية التحريف، والأحرف السبعة، والقراءات. وفي الجزء الثاني تناول التفسير والتأويل، والمحكم والمتشابه، والحروف المنفصلة، والحقيقة والمجاز، وإعجاز القرآن، والعام والخاص، والمطلق والمقيد، والمجمل والمبين، والناسح والمنسوح، ومبهم القرآن، وغريبه. في نهاية كلا الفصلين يجري المؤلف تقييما سطحيا للغاية. وبعد مراجعة هذا العمل وعرضه بشكل عام، يمكن القول إن نطاقه واسع للغاية؛ فهو لا يتطرق إلى المسائل الإجرائية الأساسية مثل: أسباب النزول، والمكي والمدني، وتناسب القرآن، كما أنه كثيراً ما كان يفسر بعض المسائل من خلال مؤلفين خارج الحقبة الزمنية المحددة بالقرون الثمانية الأولى. وهكذا فإن بعض نتائج العمل وتحليلاته مفتوحة للمناقشة والمراجعة.

Anahtar Kelimeler

التفسير, أهل السنة, الشيعة, الطريقة, المقارنة

Recep Turan, Tefsir Usulünde Ehl-i Sünnet ve Şia Mukayesesi

Öz

Ehl-i Sünnet ve Şîa’nın ulûmü’l-Kur’ân meselelerine bakışını mukayese eden yazar Recep Turan, çalışmasını ilk sekiz asırla sınırlandırmaktadır. İlk bölümde yazar; vahyin mahiyeti ve nüzul biçimi, Kur’an’ın metinleşme süreci, tahrif nazariyesi, yedi harf ve kırâat başlıklarını ele almaktadır. Kitabın ¼’ünü teşkil eden ikinci bölümünde ise tefsir-te’vil, muhkem-müteşâbih, mukattaa harfleri, hakikat-mecâz, Kur’an’ın i‘câzı, âmm-hâss, mutlak-mukayyed, mücmel-mübeyyen, nâsih-mensûh, mübhemâtü’l-Kur’ân, garîbü’l-Kur’ân ile vücûh ve nezâir olmak üzere 12 ana başlık yer almaktadır. Yazar her iki bölümün sonunda çok yüzeysel bir değerlendirme yapmaktadır. Burada söz konusu eser, genel olarak tanıtıldıktan sonra kapsamının aşırı geniş olması, esbâb-ı nüzûl, mekkî-medenî ve münâsebâtü’l-Kur’ân gibi temel usûl konularına değinmemesi, meseleleri ele alırken sık sık ilk sekiz asrın dışındaki müellifler üzerinden konuları izah etmesi, bazı tespit ve tahlillerinin tartışmaya açık olması gibi hususlar üzerinden değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tefsir, Ehl-i Sünnet, Şîa, Usûl, Mukayese

Kaynakça

• Cennet, Mehmet Zülfi. “Fahreddîn Râzî’nin İ’câz Düşüncesinde Bir Kırılma Noktası Olarak Sarfe Temâyülü Tartışması”. e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi 13/3 (2021): 1250-1267.
• Alimoğlu, Mihirnisa. Hicri ilk beş asırda yazılan Şia tefsir mukaddimelerinde Ulumu’l-Kur’an. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2020.
• Çelik, Ersin. Şîa’da Kur’an İlimleri -Muhammed Hâdî Ma’rifet Örneği-. Ankara: Fecr Yayınları, 2021.
• Demiryorgan, Zeynep. “Recep Turan, Tefsir Usûlünde Ehl-i Sünnet ve Şia Mukayesesi. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2022”.
• Turkish Journal of Shiite Studies 5/1 (Haziran 2023), 78-82.
• Gürbüz, Mustafa. Çağdaş dönem Şiî müelliflerin kırâate yaklaşımları (Muhammed Hâdî Ma’rifet örneği). Ankara: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2023.
• Küleynî, Muhammed b. Ya’kub b. İshâk. el-Kâfî. thk. Ali Ekber Gıfârî Muhammed Âhundî. Tahran: Daru’l-Kütübi’l-İslâmiyye, 1407.
• Mazlum, Pınar Seçil. Âl-i İmran Suresi 7. Ayetine Sünnî ve Şiî Tefsirlerin Yaklaşımları. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Tabâtabâî, Muhammed Hüseyin. el-Mîzân fî tefsîri’l-Kur’ân. 20 Cilt. Beyrut: Müessesetü’l-A’lemî li’l-Matbuât, 1390.
• Topal, Hüseyin. Tûsî ve Kur’ân ilimlerine yaklaşımı. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Doktora Tezi, 2018.
• Ünlü, Kerim Şükrü. Şiî Tefsir Geleneğinde Dönüşüm ve Bazı Tefsir Konularının Esbâb-ı nüzûl Çerçevesinde İncelenmesi. Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Doktora Tezi, 2022.
• Yavuz, Yusuf Şevki. “Sarfe”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 36/140-141. İstanbul: TDV Yayınları, 2009.