Ayşe Nur Yamanus, Eş‘arî Hadis Ekolü

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 2, 274 - 290, 30.12.2024

Cemal Ural

Öz

Hz. Peygamber’in vefatından kısa bir süre sonra Müslümanlar arasında ortaya çıkan ihtilaflar, farklı düşüncelerin gelişmesine ve bu düşünceler etrafında çeşitli mezheplerin oluşmasına zemin hazırlamıştır. Bu mezhepler hem kendi müntesiplerini hem de karşıt mezhepleri çeşitli şekillerde etkilemiştir. Ülkemizde son yıllarda, İslam düşünce tarihinde iz bırakmış ekollerin akademik çalışmalara konu edilmesi sevindirici bir gelişme olarak öne çıkmaktadır. Mutezile, Mâturîdîlik, Eş‘arî’lik, Zâhirîlik ve İbâdîlik gibi pek çok mezhep, farklı yönleriyle incelenmiş ve incelemeler devam etmektedir. Bu kapsamda, Ayşe Nur Yamanus’un Eş‘arî Hadis Ekolü başlıklı doktora tezi de literatüre katkı sağlayan önemli bir çalışmadır. Bu makale, söz konusu tezi incelemeyi hedeflemektedir.

Anahtar Kelimeler

Hadis, Eş‘arî Hadis Ekolü, Hadis Tarihi, Hadis ve Kelâm, Eş‘arîlik

Ayşe Nur Yamanus, The Ash'arî School of Hadith

Öz

Shortly after the passing of the Prophet Muhammad, disputes that emerged among Muslims paved the way for the development of diverse perspectives and the formation of various sects around these ideas. These sects influenced both their adherents and opposing groups in different ways. In recent years, the academic study of schools of thought that have left a lasting impact on Islamic intellectual history has become a promising trend in our country. Numerous sects, such as Mu‘tazila, Māturīdīsm, Ash‘arism, Ẓāhirism, and Ibāḍism, have been analyzed from different angles, and research in this field continues. Within this context, Ayşe Nur Yamanus's doctoral dissertation titled The Ash‘arī Hadith School is a valuable contribution to the literature. This article aims to examine the dissertation.

Anahtar Kelimeler

The Ash, The History of Hadith, Hadith and Kalām, Ash’arism

Kaynakça

• Cehdânî, Abdulvahid. el-İmâm Ebu’l-Hasan el-Eş‘arî ve muellefâtuh. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2011.
• Eş‘arî, Ebu’l-Hasan Ali b. İsmail. el-İbâne ‘an usûli’d-diyâne. thk. Sâlih b. Mukbil b. Abdullah el-‘Usaymî. Riyad: Medâru’l-Müslim li’n-Neşr, 2011.
• Eş‘arî, Ebu’l-Hasan Ali b. İsmail. Meseletün fi’l-îmân (Wilhelm Spitta’nın Zur Geschichte Abu’l-Hasan al-As’arî’s’i ile birlikte). Leipzig: y.y., 1876.
• Eş‘arî, Ebu’l-Hasan Ali b. İsmail. Risâle ilâ ehli’s-Seğr. thk. Abdullah Şakir el-Cüneydî. Medine: Mektebetu’l-Ulûm ve’l-Hikem, 2. Basım, 2002.
• İbn ‘Asâkir, Ebü’l-Kâsım Alî b. el-Hasen b. Hibetillâh. Tebyînu kezibi’l-mufterî fî mâ nusibe ile’l-imâm Ebi’l-Hasan el-Eş‘arî. thk. Muhammed Zâhid el-Kevserî. Kahire: el-Mektebetu’l-Ezheriyye li’t-Turâs, 2010.
• İbn Ferhûn, Ebu’l-Vefâ Burhânüddîn İbrâhîm b. Alî b. Muhammed el-Ceyyânî. ed-Dîbâcü’l-müzheb fî ma’rifeti a’yâni ’ulemâi’l-mezheb. thk. Muhammed el-Ahmedî. 2 Cilt. Kahire: Dâru’t-Turâs, ts.
• İbn Fûrek, Ebû Bekr Muhammed b. el-Hasen el-İsfahânî en-Nîsâbûrî. Mücerredü makâlâti’ş-şeyh Ebi’l-Hasan el-Eş‘arî. thk. Daniel Gimaret. Beyrut: Dâru’l-Meşrik, 1987.
• İbn Hallikân, Ebu’l-Abbâs Şemsüddîn Ahmed b. Muhammed el-Bermekî. Vefeyâtu’l-a’yân ve enbâu ebnâi’z-zamân,. thk. İhsan Abbas. 8 Cilt. Beyrut: Dâru Sader, 1994.
• İbn Teymiyye, Ebu’l-Abbâs Takıyyüddîn Ahmed b. Abdilhalîm el-Harrânî. Beyânu telbîsi’l-Cehmiyye fî te’sîsi bida’ihimu’l-kelâmiyye. thk. Yahya b. Muhammed el-Hindî. 10 Cilt. Medine: Mucemme’u’l-Melik Fehd, 1426.
• Kureşî, Ebû Muhammed Muhyiddîn Abdülkâdir b. Muhammed. el-Cevâhirü’l-mudıyye fî tabakâti’l-Hanefiyye. 2 Cilt. Haydarâbâd: Matbaatu Meclisi Dâireti’l-Meârif, 1913.
• McCharty, Richard. The Theology of al-Ash’ari. Beyrut: Imprimerie Catholique, 1953.
• Sem‘ânî, Ebû Sa‘d Abdülkerîm b. Muhammed b. Mansûr et-Temîmî. el-Ensâb. 5 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Cinân, 1988.
• Sifil, Ebubekir. Sana Din’den Sorarlar 2. İstanbul: Rıhle Kitap, 5. Basım, 2020.
• Sübkî, Tâcuddîn Ebû Nasr Abdulvehhâb b. Ali b. Abdi’l-Kâfî. Tabakâtu’ş-Şafi’iyyeti’l-kübrâ. thk. Mahmut Muhammed et-Tanâhî. 10 Cilt. b.y.: Dâru İhyâi’l-Kütübi’l-‘Arabiyye, 1964.
• Ural, Cemal. İmam Eş‘arî’nin Hadis Anlayışı. Ankara: İlâhiyât Yayınları, 2022.
• Yücel, Ahmet. Hadis Tarihi. İstanbul: MÜİFV Yayınları, 61. Basım, 2021.
• Zebîdî, Ebu’l-Feyz Muhammed el-Murtazâ b. Muhammed el-Hüseynî. İthâfüs-sâdeti’l-müttakîn bi şerhi İhyâi Ulûmi’d-Dîn. 10 Cilt. Beyrut: Müessesetu’t-Târîhi’l-‘Arabî, 1994.